Prof. Joanna Zajkowska podkreśla, że leczenie osób chorych na COVID-19 zależy od czasu trwania choroby i nasilenia objawów. W pierwszym etapie choroby leczenie jest objawowe i pacjent nie wymaga hospitalizacji.
- Obniżamy wówczas gorączkę i w zasadzie nic się nie dzieje. Zalecany jest odpoczynek i odpowiednie nawadnianie organizmu.
Natomiast w stanie średniociężkim pacjent musi być już leczony w szpitalu. Na samym początku podaje się mu remdisiwir, który hamuje replikację wirusa. Preparat działa na enzym wirusa. Został stworzony z myślą o walce z wirusem Ebola, ale okazuje się, że zmniejsza też replikację Sars-CoV-2.
- Natomiast, jak już minie pierwszy tydzień, to ilość wirusa zmniejsza się, ale mamy do czynienia z objawami zapalenia. Jeśli występuje intensywny stan zapalny mierzony parametrami laboratoryjnymi, to możemy podać tocilizumab. To lek stosowany w reumatologii, który wybiórczo działa na jeden z elementów stanu zapalnego. Jest blokerem receptora interleukiny 6. Z całej kaskady rozwijającej stan zapalny wyjmuje się jakby jeden element, co przyhamowuje zapalenie.
Jak mówi prof. Zajkowska, na tym etapie podawane są również glikokortykosteroidy (deksametazon), które schładzają układ immunologiczny, jeśli „rozpala się” on nadmiernie.
- Łagodzi się wówczas odczyn zapalny. Nie działa on na wirusa, ale łagodzi objawy będące reakcją na zapalenie. Podajemy też osocze ozdrowieńców. Jeśli widzimy, że wsparcie w postaci przeciwciał jest potrzebne, to nasza stacja krwiodawstwa przygotowuje preparaty od ozdrowieńców. Na Podlasiu mamy ten komfort, że to osocze jest.
Prof. Zajkowska mówi, że w niektórych przypadkach podawany jest też arechin (chlorochina), który jest łagodnym lekiem przeciwzapalnym.
- Stosujemy go niezbyt długo i na samym początku. Jego zadaniem jest zmniejszenie rozwoju stanu zapalnego. Ten lek ma swoich zwolenników i przeciwników. W naszej klinice podajemy go niektórym pacjentom w zależności od ich stanu.
Oprócz tego, stosowana jest też tlenoterapia bierna – po to, aby nie dopuścić do niedotlenienia innych narządów. Jeśli spada saturacja, wówczas podaje się pacjentowi tlen za pomocą maski.
- Mierzymy też parametry krzepnięcia i podajemy profilaktyczne dawki leków przeciwzakrzepowych (heparyna drobnocząsteczkowa).
Ostatnie, najcięższe stadium choroby to rozwinięcie ostrej niewydolności oddechowej (ARDS) wymagającej przekazania pacjenta do oddziału intensywnej terapii. Wówczas konieczne staje się podłączenie go do respiratora, gdyż nie może on już samodzielnie oddychać. Podawane są wówczas glikokortykosteroidy oraz antybiotyki.
Poniżej przedstawiamy schemat leczenia COVID-19 zgodny ze standardami opracowanymi przez Polskie Towarzystwo Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych (z podziałem na 4 stadia choroby)
Stadium I - bezobjawowe lub skąpo objawowe (nie wymaga hospitalizacji)
- leki przeciwgorączkowe (paracetamol, ibuprofen, etc.),
- spoczynek,
- nawodnienie doustne,
- glikokortykosteroidy są przeciwwskazane,
- antybiotyki, leki przeciwgrypowe przeciwwskazane, o ile nie stwierdza się koinfekcji bakteryjnej lub współistniejącej grypy,
- brak wskazań do stosowania witaminy D i heparyny drobnocząsteczkowej, o ile nie jest uzasadnione innymi schorzeniami,
- kontrola saturacji tlenowej
Stadium II (pełnoobjawowe; namnażanie wirusa; zwykle 1 tydzień choroby; wymaga hospitalizacji)
Leczenie podstawowe:
- remdesiwir, dożylnie, raz dziennie, dawka nasycająca 1. dnia: 200 mg, potem dawka podtrzymująca: 100 mg przez 4 dni, lub/i
- osocze ozdrowieńców, zgodne grupowo w układzie ABO w objętości 200-400 ml. Przetoczenie osocza ozdrowieńców podlega takim samym procedurom, jak leczenie innymi preparatami krwi.
Leczenie uzupełniające:
- heparyna drobnocząsteczkowa w dawkach profilaktycznych lub terapeutycznych
- deksametazon u pacjentów otrzymujących remdesiwir i tlenoterapię, doustnie lub dożylnie 4mg dziennie począwszy od 2-5 doby stosowania remdesiwiru, do końca 2 tygodnia choroby.
- ewentualna antybiotykoterapia
- leczenie objawowe
- tlenoterapia
- nawodnienie doustne lub dożylne
Stadium III (stadium z niewydolnością oddechową -„burza cytokinowa”; zwykle 2 tydzień choroby, wymaga hospitalizacji)
Leczeni podstawowe:
- tocilizumab (u osób z podwyższonym stężeniem IL-6), dożylnie 8 mg/kg (maksymalnie 800 mg) w pojedynczej dawce (jednogodzinny wlew); przy braku poprawy druga dawka może być powtórzona po 8–12 godzinach, lub/i
- deksametazon, dożylnie 8 mg dziennie przez 5 dni, potem 4 mg dziennie przez przynajmniej 3 dni
Leczenie uzupełniające:
- heparyna drobnocząsteczkowa w dawkach profilaktycznych lub terapeutycznych
- ewentualna antybiotykoterapia
- leczenie objawowe
- tlenoterapia nisko/wysokoprzepływowa
- nawodnienie dożylne
Stadium IV (Stadium ostrej niewydolności oddechowej (ARDS), brak efektów dotychczasowej farmakoterapii; konieczność wentylacji mechanicznej – respirator; wymaga umieszczenia na oddziale intensywnej terapii)
Leczeni podstawowe:
- deksametazon, dożylnie 24 mg dziennie przez 5 dni, potem 12 mg dziennie przez 3 dni, następnie 4 mg dziennie przez 2 dni lub
- metylprednizolon, dożylnie 1 mg/kg dziennie przez 5 dni, potem 40 mg dziennie przez 3 dni, następnie 10 mg dziennie przez 2 dni
Leczenie uzupełniające:
- tlenoterapia wysokoprzepływowa
- wentylacja mechaniczna (respirator)
- pozaustrojowa oksygenacja membranowa (ECMO)
- heparyna drobnocząsteczkowa w dawkach profilaktycznych lub terapeutycznych
- antybiotykoterapia
- nawodnienie dożylne
Czym jest długi COVID-19?
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?