Niedobór kwasu foliowego grozi nie tylko kobietom w ciąży. Takie mogą być skutki zbyt niskiego poziomu witaminy B9 w organizmie

Kwas foliowy, inaczej witamina B9, to syntetyczna postać folianów. Ze względu na to, że naturalna witamina B9 jest rozpuszczalna w wodzie, a organizm jej nie magazynuje, konieczne jest jej stałe dostarczanie wraz z dietą. Niestety jej przyswajalność z pożywienia wynosi tylko 50-80 proc., ponieważ jest ona bardzo wrażliwa na działanie temperatury czy promieniowania UV. W związku z tym dużo lepiej przyswajalną formą naturalnych folianów jest ich syntetyczna postać, czyli kwas foliowy, który organizm przyswaja w całości.

Czytaj także: To skromne warzywo wzmacnia serce i kości, ułatwia odchudzanie. Sezon trwa, więc korzystaj. Sprawdź, jak działa na twój organizm

Z tego względu wiele osób powinno suplementować kwas foliowy, a najbardziej konieczne jest to u kobiet w wieku rozrodczym planujących ciążę oraz już będących w ciąży i karmiących piersią, ponieważ w ich przypadku zapotrzebowanie na witaminę B9 znacznie wzrasta. Kwas foliowy w ciąży jest niezbędny do prawidłowego rozwoju układu nerwowego u płodu oraz chroni dziecko przed wadami cewy nerwowej i rozszczepem kręgosłupa czy bezmózgowiem. Kwas foliowy wpływa także na dalszy rozwój układu nerwowego w pierwszych miesiącach życia niemowlęcia, ponieważ dostarczany jest podczas karmienia piersią wraz z mlekiem matki.

Czytaj także: Kto nie powinien jeść pistacji? Dla tych osób mogą być szkodliwe. Jeśli do nich należysz nie sięgaj po orzeszki pistacjowe

Syntetyczny kwas foliowy przekształcany jest w organizmie do aktywnej biologicznie formy 5-metylotetrahydrofolianu. Jednak obecnie u coraz większej liczby osób występują zaburzenia w jego metabolizmie tzw. polimorfizm MTHF, które wynikają z mutacji genetycznych. W takiej sytuacji zalecane jest suplementowanie aktywnej (metylowanej) formy kwasu foliowego jaką jest sól wapniowa kwasu L-5-metyltetrahydrofoliowego (L-5-MTHF), czyli metafoliny.

Odpowiedni poziom kwasu foliowego jest potrzebny do:

• przekazywania sygnałów nerwowych (neuroprzekaźnik),
• produkcji i naprawy DNA,
• metabolizmu homocysteiny,
• wytwarzania czerwonych krwinek,
• zmniejszania ryzyka rozwoju chorób neurodegeneracyjnych takich jak choroba Alzheimera, demencja.

Kwas foliowy jest niezbędny w czasie ciąży, ale to również ważny składnik nie tylko dla kobiet, ale też i mężczyzn oraz dzieci, dorosłych i seniorów. Z badań wynika, że spożycie folianów w populacji polskiej jest niewystarczające.

Według Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego zalecane dzienne spożycie kwasu foliowego w diecie dla poszczególnych grup wynosi:

• mężczyźni i kobiety powyżej 18. roku życia – 400 µg,
• kobiety w ciąży – 600 µg,
• kobiety w okresie laktacji – 500 µg,
• dzieci od 1. do 3. roku życia – 150 µg,
• dzieci od 4. do 6. roku życia – 200 µg,
• dzieci od 7. do 12. roku życia – 300 µg,
• dzieci powyżej 13. roku życia – 400 µg.

Sprawdź także: Co się dzieje z mózgiem kobiety w czasie ciąży?

Najlepszym źródłem folianów są surowe, ciemnozielone warzywa liściaste takie jak sałata, szpinak, jarmuż, rośliny strączkowe, orzechy, a wśród produktów pochodzenia zwierzęcego np. jaja, wątróbka, drób, sery dojrzewające, skorupiaki.

Zbyt niski poziom kwasu foliowego w organizmie może prowadzić do rozwoju niedokrwistości z niedoboru kwasu foliowego, czyli niedokrwistości megaloblastycznej. Anemia występuje, gdy w organizmie nie ma wystarczającej liczby czerwonych krwinek, w których wytwarzaniu bierze udział m.in. kwas foliowy. Czerwone krwinki uczestniczą w transporcie tlenu do tkanek, gdy jest ich za mało tkanki są niedotlenione.

Czytaj także: Bierzesz kwas foliowy? Sprawdź, nowe zalecenia i zwiększ dawkę tego składnika

Niedobór kwasu foliowego odczuwany jest już po kilku tygodniach utrzymującego się zbyt niskiego poziomu tego składnika we krwi, a znaczne niedobory podwyższają ryzyko miażdżycy, choroby Alzheimera czy depresji.

Źródło: Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH NIZP