Dodatki do żywności E
Dodatki „E” to stały element przetworzonej żywności. Niektóre z nich nie są jednak tak bezpieczne, jak dotąd uznawano – i nie chodzi wcale o sztuczne barwniki czy słodziki. Warto wiedzieć, których dodatków unikać.
E338-E452 – Fosforany
To kwas fosforowy i jego związki (fosforan: sodu, potasu, wapnia, magnezu, di-, tri- i polifosforany), używane w żywności w charakterze regulatora kwasowości, emulgatora i substancji wiążącej. W największych ilościach spożywane są wraz z produktami takimi jak napoje gazowane, zwłaszcza typu cola, sery topione i kremowe, zagęszczone mleko i inne przetwory mleczne (również mleczka roślinne), zabielacze do kawy, wędliny, przetwory z ryb i owoców morza, płatki śniadaniowe, desery i wiele innych produktów.
To sprawia, że wraz z przetworzoną żywnością spożywamy ich za dużo. W diecie w stylu zachodniej niektóre osoby przyjmują nawet 3-4 razy więcej tych związków niż wynosi rekomendowany limit. Tymczasem nadmiar związków fosforu jest trudny do usunięcia przez nerki. Zwiększa śmiertelność nie tylko wśród pacjentów z chorobami tego narządu, ale również liczbę zgonów w populacji ogólnej, wywołanych chorobą sercowo-naczyniową oraz ogólną. Fosforany powodują bowiem utratę z organizmu wapnia i magnezu, przyczyniając się do ich niedoborów.
Fosforany nie tylko powodują ujemny bilans związków mineralnych, niezbędnych m.in. dla zdrowia serca, ale również zmieniają aktywność genów. Jak sugerują badania, mogą oddziaływać nawet na 5 tys. genów związanych z przemianami tłuszczów i wspomagających metabolizm komórkowy w organizmie. U osób z podwyższonym poziomem fosforanów we krwi stwierdzono też preferencję siedzącego trybu życia i niewielkiego poziomu aktywności.
E 433 – Monooleinian polioksyetylenosorbitolu (polisorbat 80, P80)
Emulgator używany głównie w produktach mlecznych, gdzie stabilizuje kropelki tłuszczu mlecznego i zapobiega zmianom ich konsystencji, a także w wyrobach cukierniczych, produktach dietetycznych, gumach do żucia, sosach, produktach zastępujących posiłki i innych gotowych wyrobach, a ponadto w lekach, suplementach diety i kosmetykach.
Z badań wynika, że związek ten sprzyja rozwojowi niebezpiecznych bakterii Escherichia coli, które dodatkowo są też częstym zanieczyszczeniem surowców odzwierzęcych i należy do najczęstszych powodów zatruć pokarmowych.
Ten i inne emulgatory (m.in. podobny polisorbat 40 czy 20), które również dodaje się do wymienionych produktów, ułatwiają przenikanie szkodliwych bakterii przez śluzówkę jelita, która w normalnych warunkach jest skuteczną barierą ochronną. Sprawia również, że łatwiej powstające pod ich wpływem komórki nowotworowe szybciej się dzielą, a rzadziej obumierają.
E1400 – Maltodekstryna (jako dekstryna)
Dekstryny należą do grupy modyfikowanych skrobi i są używane jako zagęstnik produktów skrobiowych, czyli zawierających mąkę wyrobów cukierniczych i słodyczy. Często występuje też w przetworach owocowych, zwłaszcza wysokosłodzonych, a także stanowi substancję pomocniczą w tabletkach i kapsułkach.
O czym się jednak nie mówi, to wysoki indeks glikemiczny tych związków, wyższy niż dla czystego cukru, oraz fakt że powoduje nasilony wzrost szkodliwych bakterii w jelitach (m.in. Salmonella i E. coli). Tym samym zwiększa ryzyko uszkodzeń ich śluzówki, a także rozwoju chorób zapalnych i alergii.