Utrzymuj kontakty społeczne
Samotność sprawia, że łatwiej chorujemy. A utrzymywanie kontaktów z innymi jest korzystne również dla zdrowego mózgu. Z badań zaprezentowanych w internetowym piśmie „PLOS One” wynika, że kontynuowanie przyjaźni do jesieni życia jest sprawdzonym sposobem na spowolnienie utraty sprawności umysłowej. Gdy naukowcy przyglądali się zwyczajom osób po 80. roku życia, które zachowały bystrość umysłu, okazały się one mieć nawet więcej znajomych niż grupa kontrolna, z którą ich porównywano! Nie oznacza to, że trzeba być duszą towarzystwa. Jednak wkładając wysiłek w podtrzymanie kontaktów społecznych można długo czuć się psychicznie młodym – i tak też funkcjonować.
Słuchaj swojego biorytmu
Funkcjonowanie organizmu jest cykliczne i regulowane przez ilość światła. Na nasz rytm dobowy, zwany biorytmem, składają się zegary biologiczne wszystkich narządów. Dopasowanie stylu życia ich rytmów umożliwia optymalną pracę ustroju i utrzymanie zdrowia – na przykład nie jemy w nocy, bo wtedy układ pokarmowy nie radzi sobie dobrze z trawieniem. Właśnie dlatego zmiana czasu powoduje jet-lag, zarywanie nocy upośledza funkcjonowanie całego organizmu, a praca na trzecią zmianę przyczynia się do rozwoju chorób metabolicznych i raka. Nieprzestrzeganie naturalnego cyklu snu i czuwania jest też szkodliwe dla mózgu, m.in. zwiększa ryzyko rozwoju demencji. Jak czytamy w piśmie „Brain”, tylko jedna „nieprzespana” noc podnosi poziom białek amyloidu beta w mózgu, a tydzień źle przespanych nocy przyczynia się do wzrostu ilości białek tau. To właśnie ich nagromadzenie wiąże się z rozwojem alzheimera. Choć jednak krótki okres złej higieny snu nie grozi powstaniem choroby, złe nawyki powtarzane latami są już zagrożeniem.
Jedz w stylu śródziemnomorskim
Dieta śródziemnomorska została uznana za jedną z najzdrowszych na świecie i wciąż przybywa wyników badań poświadczających jej ochronną rolę przeciw kolejnym chorobom. Nie jest to jednak dieta jako określony plan posiłków, tylko styl żywienia. Dominują w nim warzywa i owoce, pełne ziarna, nasiona roślin strączkowych i dobre tłuszcze – orzechy, oliwki i naprawdę spore ilości oliwy. Jednocześnie mięso, ryby czy nabiał są używane jako dodatki smakowe, a nie główna część dań. Właśnie oliwa extra virgin jest jedną z najmocniejszych stron tej diety, i działa korzystnie również na układ nerwowy. W piśmie „Annals of Clinical and Translational Neurology” czytamy o tym, że pod wpływem menu bogatego w oliwę usprawnia się oczyszczanie tkanki mózgu z uszkodzonych neuronów, a łączność między nimi zostaje lepiej zachowana.
Zmuś serce do wysiłku
Ruch jest kluczem do zdrowia, a osobom powyżej 65. roku życia WHO zaleca 150 min umiarkowanie intensywnej aktywności lub 75 min tej żywiołowej w ciągu tygodnia. Naukowcy postanowili sprawdzić, który rodzaj jest lepszy pod względem zapobiegania rozwojowi demencji, a swoje odkrycia opisali w „Journal of the American Geriatrics Society”. Z analizy danych ponad 1,1 tys. seniorów wywnioskowali, że funkcje poznawcze u osób angażujących się tylko w wysiłek kardio są trzykrotnie lepsze niż u tych, którzy łączą kardio z ćwiczeniami wzmacniającymi mięśnie. Wysiłek kardio to taki, który zmusza serce do szybszej pracy, choć nie musi to odbywać się w sposób ciągły. Taki trening można zrobić nawet na spacerze albo na rowerze, przyspieszając w jego trakcie i zwalniając, albo w parku, np. z wykorzystaniem schodów czy wzniesień terenu. Z kolei „Journal of Alzheimer’s Disease” donosi, że już samo chodzenie wspomaga pracę mózgu, a korzystna liczba kroków to już 4 tys. dziennie.
