Kiedy zacząć rozmawiać z dzieckiem o finansach?
Edukację finansową możemy zacząć bardzo szybko. Już 4-latek na wspólnych zakupach może wiedzieć, że rodzinny budżet jest ograniczony i nie może kupić kilku rzeczy, tylko jedną, że produkty mają różną wartość, a zakupy czasami wiążą się z wyborami. Edukacja finansowa dziecka to również pokazanie, że istnieją różne formy płatności. Gotówka jest tą formą, którą najłatwiej pokazać, ale we współczesnych czasach dziecko na zakupach częściej widzi kartę płatniczą niż portfel.
91% rodziców uważa, że powinno się rozmawiać z nastolatkami na tematy związane z finansami i wydatkami domowymi – wynika z badania „Nauka zarządzania pieniędzmi, czyli edukacja finansowa dzieci” zrealizowanego na zlecenie Nest Banku*.
Z tego samego badania wynika, że zdaniem większości ankietowanych rodziców nastolatek osiąga dojrzałość finansową pomiędzy 13 a 16 rokiem życia. Eksperci wskazują na, że przełomowym momentem jest 13 rok życia.
- Trzynastoletnim chłopcom i dziewczynkom zwykle wydaje się, że nie są już dziećmi, a jednak otoczenie często tak ich właśnie traktuje. A oni, w porównaniu z okresem kiedy mieli jeszcze 12 lat, zmieniają swoje podejście do wielu kwestii. Również do spraw finansowych. Zaczynają mądrzej gospodarować swoimi pieniędzmi i bardziej odpowiedzialnie planować swoje wydatki. Są również w stanie bardziej świadomie i adekwatnie ocenić wartość swojej pracy.
Trzynastolatki to tzw. „młodzi dorośli”, należy więc zacząć traktować ich bardziej poważnie i darzyć większym zaufaniem, także w kwestiach związanych z pieniędzmi – tłumaczy Ewa Sękowska-Molga, Psycholog dzieci i młodzieży, współautorka raportu „Przełomowa 13-nastka, czyli o dorastaniu do decyzji finansowych".
Konto dla dziecka zamiast kieszonkowego?
Badania, których wyniki pokazujemy, zrealizowane zostały w lipcu 2019 roku. Zlecił je Nest Bank, a przeprowadziła Agencja Badań Rynku i Opinii SW RESEARCH. Na ich podstawie powstał raport „Przełomowa 13-nastka, czyli o dorastaniu do decyzji finansowych”. Zbadano zarówno dzieci, jak i rodziców. Po co? Po to, żeby rozprawić się ze stereotypami, rozwiać wątpliwości i przekonać rodziców o tym, że konto dla dziecka może być dobrym pomysłem na wczesnym etapie edukacji finansowej.
Aż 81% rodziców uważa, że nastolatek powinien otrzymywać kieszonkowe
Kieszonkowe dziecku dawać możemy w różnej formie:
- pieniądze możemy wrzucać do skarbonki,
- przekazywać wybraną kwotę na konkretny czas, np. tydzień lub miesiąc,
- odpowiadać na bieżące zapotrzebowanie np. finansując kino czy inne wycieczki,
- przelewać umówioną sumę na konto dla dziecka.
34% dzieci twierdzi, że otrzymuje kieszonkowe przelewem.
Konto dla dziecka: idealny moment
Początek roku szkolnego to doskonały moment na rozpoczęcie edukacji finansowej czy też przetestowanie praktycznych umiejętności w zakresie zarządzania pieniędzmi. Wyposażając nastolatka w jego własną kartę do konta, ułatwiamy funkcjonowanie nie tylko jemu, ale przede wszystkim sobie. Transakcje wykonywane na koncie dziecka mogą być przeglądane w tym samym momencie zarówno przez dzieci, jak i rodziców. Taka możliwość sprawia, że rodzic czuje się bezpieczniej, widząc, jak wydawane są pieniądze przez dziecko.
Należy jednak pamiętać o tym, by dać dziecku pewną swobodę w podejmowaniu decyzji. Nastolatek uczy się samodzielności, podejmowania decyzji i planowania wydatków. Rodzice za to muszą pamiętać, że często uczymy się na błędach, więc na niewielkie wpadki (np. nietrafiony zakup ubrania) należy dziecku po prostu wybaczyć. Warto jednak wybrać takie konto, które daje możliwość subtelnej kontroli nad wydatkami nastolatka. Tego typu konto ma w ofercie m.in. Nest Bank.
Nest Konto Samodzielne to doskonałe rozwiązanie, dla rodziców, którzy chcą nauczyć swoje dzieci dysponowania własnymi środkami, jednocześnie mając dostęp do informacji o tym, jakie wykonują transakcje i decydując o ich dziennym limicie. Z poziomu własnego konta rodzic posiadający konto Nest Bank może ustawić automatyczne przelewanie kieszonkowego, które będzie trafiało na konto dziecka w wybranym dniu.
Przed sprawdzianem, jakim jest zarządzenie kontem i kartą płatniczą powinniśmy najpierw wspólnie przejść z nastolatkiem przez wszystkie możliwe scenariusze i nauczyć go, w jaki sposób bezpiecznie korzystać z konta. Oto podstawowe rzeczy, które należy zrobić po założeniu konta dla nastolatka:
- pomóc w zapamiętaniu kodu PIN oraz wyjaśnić, dlaczego nie można go nikomu podawać, ani nosić przy sobie na kartce,
- nauczyć jak wypłaca się pieniądze z bankomatu,
- pokazać, w jaki sposób można korzystać z karty płatniczej
- wyjaśnić jak korzystać z aplikacji mobilnej - sprawdzić stan konta, jak zrobić przelew,
- uprzedzić, że kartę należy chronić przed kradzieżą, podobnie jak telefon czy portfel
- porozmawiać o tym, co zrobić w przypadku zgubienia karty.
Oszczędności? To dziecinnie proste!
Oprócz zarządzania bieżącymi wydatkami dziecko powinniśmy nauczyć także oszczędności. Oszczędzanie z Nest Bankiem jest dziecinnie proste! Wystarczy, aby dziecko w prosty sposób otworzyło w aplikacji mobilnej konto oszczędnościowe, którego prowadzenie jest zupełnie darmowe.
Ponad 60% nastolatków deklaruje, że odkłada pieniądze, które otrzymuje w ramach prezentu.
Prezent w postaci pieniędzy może być powodem do otwarcia i wprowadzenia dziecka w świat kont oszczędnościowych. Pieniądze na koncie oszczędnościowym dziecka, oprócz tego, że są bezpieczne i dostępne do wypłacenia w każdym momencie, im dłużej są na tym koncie, tym więcej zarabiają. Konto Nest Skarbonka wspiera regularne oszczędzanie. Nastolatek ustawia na nim konkretny cel oszczędzania, a pieniądze są pobierane automatycznie w określonej wcześniej kwocie. Dodatkową opcją ułatwiającą planowanie oszczędzania jest specjalny kalkulator, który pomoże wyznaczyć nastolatkowi miesięczną kwotę, jaką musi odkładać, aby uzbierać na wymarzoną rzecz w założonym czasie.
* Badanie „Nauka zarządzania pieniędzmi, czyli edukacja finansowa dzieci”, zrealizowane w dniach 19-22.07.2019 przez SW RESEARCH Agencję Badań Rynku i Opinii na zlecenie Nest Bank S.A. Agencja SW RESEARCH pozyskała wywiady metodą CAWI (on-line) z wykorzystaniem panelu internetowego SW Panel. W badaniu wzięły udział osoby posiadające dzieci w wieku 13-14 lat i/lub 15-17 lat oraz nastolatkowie w wieku od 13 do 17 lat. W ramach badania zgromadzono 500 wywiadów wśród rodziców dzieci 13-14 lat, 400 wywiadów wśród rodziców dzieci 15-17 lat oraz 400 wywiadów wśród nastolatków. Wszystkie dane statystyczne wskazane w materiale zostały opracowane na podstawie ww. badania.