Liczba dzieci zaginionych rośnie w Polsce z roku na rok. Jakie są tego powody? Sprawdź, jak zadbać o bezpieczeństwo najmłodszych

W Polsce co roku zgłaszanych jest kilka tysięcy zaginięć dzieci. Większość osób zostaje odnaleziona w ciągu dwóch tygodni po zaginięciu. 95 proc. dzieci w ciągu tygodnia wraca do swoich domów. Niestety, 5 proc. nigdy nie zostaje odnaleziona. Najczęstszym powodem zaginięć wśród nastolatków są ucieczki, natomiast w przypadku tych najmłodszych to porwania rodzicielskie i nieodpowiednia opieka.

Międzynarodowy Dzień Dziecka Zaginionego jest obchodzony 25 maja. Jego głównym przesłaniem jest zwrócenie uwagi na zjawisko zaginięć najmłodszych osób. Ustanowiony został dla uczczenia pamięci sześciolatka z USA, który zniknął 25 maja 1979 roku. Chłopiec, który samodzielnie wracał ze szkoły, nigdy nie dotarł do domu. Poszukiwania zorganizowane były na skalę światową. Wizerunek Etana publikowano m.in. w całych Stanach Zjednoczonych na kartonach z mlekiem. Ostatecznie w 2001 roku został on uznany za zmarłego. W 1983 roku ówczesny Prezydent Stanów Zjednoczonych Ronald Reagan ustanowił dzień zaginięcia chłopca, tj. 25 maja, Międzynarodowym Dniem Dziecka Zaginionego. W Polsce dzień ten obchodzony jest od 2004 roku pod patronatem Fundacji Itaka.

Jak wynika ze statystyk Komendy Głównej Policji, w 2022 roku zaginęło 2152 dzieci poniżej 18. roku życia, a 2021 roku – 1984. Z kolei w 2020 roku poszukiwano 67 dzieci do 7. roku życia, 485 w wieku od 7. do 13. r.ż. oraz 1464 w wieku 14-17 lat. Jest to znacznie mniejsza liczba niż w 2018 r., w którym zanotowano 5252 zaginięć dzieci (247 – dzieci do 7. roku życia, 799 – 7-13 lat, 4 206 – 14-17 lat).

Przyczyn zaginięć dzieci jest bardzo wiele. Często znikają one na skutek własnych działań, ale również i osób trzecich. Wśród najmłodszych głównym powodem jest nieodpowiednia opieka dorosłych. Nastolatkowie najczęściej uciekają w związku z trudnymi relacjami rodzinnymi, problemami w szkole czy z przyjaciółmi. Coraz częstszym zagrożeniem są również ryzykowne znajomości internetowe.

Większość dzieci odnajduje się bardzo szybko, ale są i takie przypadki, w których ich los pozostaje nieznany przez lata, a czasem już na zawsze. Najrzadszą przyczyną zaginięć małoletnich są porwania, ale nie oznacza to, że nie występują w ogóle. Dochodzi również do porwań rodzicielskich.

Najważniejsze w zapewnieniu bezpieczeństwa dzieciom przez ich opiekunów jest uświadomienie najmłodszym czyhających na nich zagrożeń.

Małego dziecka pod żadnym pozorem nigdy i nigdzie nie należy pozostawiać bez opieki, szczególnie w obcych dla niego i/lub tłocznych miejscach.

Inne ważne wskazówki przygotowane przez Centrum Poszukiwań Osób Zaginionych KGP mówią o tym, co należy robić:

• Troszczyć się o dobre relacje z dzieckiem. Nie pozwolić, aby zaniedbane emocjonalnie uciekło lub szukało pomocy i zrozumienia u obcych osób, które mogą je skrzywdzić.
• Uczyć swoje dziecko, aby nie podawało obcym osobom swoich danych – również samego imienia.
• Uczulić dziecko, aby zawsze informowało Cię o tym, gdzie jest, oraz o zmianie swoich planów, kiedy przebywa poza domem.
• Uczyć dziecko, aby pod żadnym pretekstem nie zbliżało się i nie wchodziło do pojazdu obcej osoby, a także nie odchodziło/oddalało się z nieznajomym.
• Uczyć dziecko, aby zawsze, kiedy znajdzie się w niebezpieczeństwie, głośno krzyczało, wzywało pomocy i jeśli to możliwe, próbowało uciec.

Kiedy dziecko zaginie, trzeba jak najszybciej to zgłosić. W tym przypadku liczy się czas. Wówczas należy zadzwonić pod numer alarmowy 112 i dodatkowo poinformować Fundację Itaka. Telefon w Sprawie Zaginionego Dziecka i Nastolatka to 116 000, jest czynny od poniedziałku do piątku w godzinach 10:00-15:00. Organizacja angażuje się w akcję poszukiwawczą oraz udziela wsparcia psychologicznego.

W poszukiwania dziecka angażowanych jest wiele służb (m.in. policja i wojsko), które wykorzystują nowoczesne technologie, oraz fundacje takie, jak Itaka. Informacja o zaginięciu i poszukiwaniu niemal natychmiast trafia do krajowych i międzynarodowych baz danych. W nagłośnieniu sprawy pomagają również media, w tym te społecznościowe.

Od 2013 roku w Polsce działa system Child Alert, za pomocą którego w bardzo szybki sposób zostaje rozpowszechniony wizerunek zaginionego dziecka za pośrednictwem dostępnych mediów. Wówczas każda osoba, która ma jakieś informacje na temat poszukiwanego, może zadzwonić na bezpłatny numer alarmowy 995.