Różowa sól himalajska, na co pomaga i jakie są jej właściwości zdrowotne? Jaki wpływ na organizm ma picie wody z solą?

Różowa sól himalajska jest rodzajem soli kamiennej. Wbrew nazwie wydobywana jest w Pakistanie w regionie Pendżab, oddalonego o 315 km od Himalajów. Obecnie sól himalajska jest głównie otrzymywana z kopalni soli Khewra. Złoża na tym terenie powstały 800 milion lat temu wskutek wyschnięcia pradawnego oceanu Tetydy. W wyniku ruchów tektonicznych pomiędzy płytą Indyjską a Euroazjatycką powstały Góry Słone.

Obecnie Khewra jest najstarszą i największą kopalnią soli w Pendżabie oraz drugą co do wielkości na świecie. O jej znaczeniu świadczy m.in. rekordowa produkcja, która wyniosła 420 tys. ton soli himalajskiej w 2015 r. Warto wspomnieć, że różowa sól himalajska jest wydobywana ręcznie, co zwiększa jej cenę oraz nie jest poddawana rafinowaniu lub oczyszczaniu, dlatego kryształy są zanieczyszczone innymi metalami, również tymi toksycznymi.

Skład soli himalajskiej jest odzwierciedleniem zawartości prehistorycznego oceanu. Obecnie sól himalajska w przemyśle spożywczym jest dostępna w trzech formach tj. gruboziarnista, drobna oraz biała z najmniejszą zawartością żelaza. Różowa odmiana w 97,5% składa się z chlorku sodu, a pozostałe 2,5% stanowią śladowe ilości minerałów. W ich skład wchodzą zarówno te korzystne dla zdrowia jak wapń, potas, żelazo, mangan czy siarka, ale również toksyczne jak uran, rtęć, ołów.

Producenci podają, że różowa odmiana soli zawiera ponad 80 składników mineralnych, jednak badania przeprowadzone przez bawarski Urząd ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności potwierdziły obecność zaledwie 8 pierwiastków, z których dwa to sód i chlor.

Różowa sól himalajska może stanowić alternatywę wobec soli kuchennej. Należy jednak pamiętać, że maksymalna dzienna dawka spożywanej soli w diecie nie powinna przekraczać 5 g na dobę. Sól himalajska dzięki swoim właściwościom znajduje zastosowanie także w kosmetyce. Drobne ziarenka można wykorzystać do przygotowania domowego peelingu, który będzie miał właściwości złuszczające i antybakteryjne. Może być stosowana w formie toniku leczącego skórne stany zapalne, trądzik oraz wypryski.

Konsumenci przekonali się do soli himalajskiej ze względu na jej atrakcyjną różową barwę oraz domniemane właściwości lecznicze. Jej kolor z pewnością nie jest konsekwencją farbowania, lecz wynika z niewielkiej zawartości żelaza. Jak się okazuje, im większe kryształy soli, tym różowa barwa jest intensywniejsza, natomiast drobno zmielona sól himalajska może przypominać z wyglądu sól kuchenną lub być lekko kremowa.

Sól himalajska w ostatnich latach jest doceniana ze względu na wysoką zawartość składników mineralnych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Składniki te regulują poziom glukozy we krwi i procesy trawienne, rozpuszczają kamienie w woreczku żółciowym, poprawiają pracę mięśni, a także wspomagają serce i oczyszczają organizm z toksyn.
Jednak wszystkie wyżej wymienione właściwości nie zostały niestety potwierdzone rzetelnymi badaniami, testami oraz publikacjami naukowymi.

Należy pamiętać jednak, że sól himalajska – jak każda inna sól, spożywana w nadmiarze może szkodzić naszemu zdrowiu.

Zagrożenie wynika z wysokiej zawartości sodu. Nadwyżka tego pierwiastka może przyczynić się do nadciśnienia tętniczego, który prowadzi do nieprawidłowej pracy nerek, kłopotów ze wzrokiem czy obrzęków kończyn.

Jak się okazuje nie tylko woda z cytryną i miodem ma dobroczynne właściwości. Woda z solą himalajską doskonale nawadnia organizm i z tego względu jest polecana zwłaszcza osobom aktywnie fizycznie. Woda z niewielkim dodatkiem soli himalajskiej pomaga uzupełnić w organizmie poziom wody i elektrolitów, w tym przypadku sodu. Pierwiastek ten tracony jest w znacznych ilościach z potem, a więc w czasie upałów i intensywnego wysiłku fizycznego. Domowy napój izotoniczny można przygotować w łatwy sposób, dodając do 1 litra wody 1/3 łyżeczki soli, a dodatkowo też 3 łyżeczki miodu.

Picie wody z solą w formie izotoniku to sposób, aby nie dopuścić do odwodnienia w upalne dni.

Na wyróżnienie zasługuje fakt, że woda z solą himalajską działa antybakteryjnie. Dzięki czemu może być szybką leczniczą formą tzw. płukanki dla osób, których boli gardło lub ząb. Ważne jest jednak aby pamiętać o prawidłowych proporcjach potrzebnych do przygotowania roztworu. Przyjmuje się, że w szklance wody o temperaturze pokojowej powinno się rozpuścić ok. 15 g soli himalajskiej. Dodatkowo rozpuszczona sól w wodzie zmniejsza obrzęk, przez co nie tylko zmniejsza ból gardła, ale i poprawia komfort samego chorego.

Nie da się ukryć, że sól himalajska króluje w ostatnich latach na polskich półkach sklepowych, usuwając w cień pozostałe rodzaje soli. W związku z wieloma głosami zwolenników oraz sceptyków uważających, że różowa sól to chwyt marketingowy, budzi ona wiele kontrowersji i pytań. Czy rzeczywiście różowa sól jest zdrowsza? Porównując zawartość pierwiastków śladowych w soli himalajskiej, a zwykłej soli kuchennej, można powiedzieć, że te dwa produkty praktycznie się od siebie nie różnią. Owszem, różowa sól rzeczywiście posiada niewielkie ilości pierwiastków odżywczych takich jak wapń czy potas, ale są to śladowe dawki zupełnie nie istotne, biorąc pod uwagę ilość soli, jaką stosuje się do potraw.

Zwolennicy soli himalajskiej zwracają uwagę na to, że zawiera ona więcej składników mineralnych niż zwykła sól kuchenna. Niestety badania naukowe potwierdzają, że zawiera jedynie 8 z 84 deklarowanych pierwiastków. Co więcej, może być zanieczyszczona szkodliwymi substancjami, których w zwykłej soli nie znajdziemy tj. uran, polon, rtęć, ołów czy rad.

Sól himalajska przegrywa z solą kuchenną i morską w konkurencji dotyczącej zawartości niezbędnego składnika mineralnego, jakim jest jod. Jod jest ważny dla prawidłowej pracy tarczycy, gdyż buduje hormony wytwarzane przez ten gruczoł. Ich funkcja jest regulowanie metabolizmu. W wielu krajach istnieje obowiązek jodowania soli kuchennej. W Polsce reguluje to ustawa z 1997 roku. Jak wykazały późniejsze badania, taki zabieg zmniejszył liczbę chorób tarczycy i rozwoju kretynizmu u dzieci, których matki w ciąży miały niedobór jodu.

W odróżnieniu od soli kuchennej, jej różowa siostra zazwyczaj nie jest specjalnie jodowana, a jej naturalna zawartość tego pierwiastka nie wpływa na funkcjonowanie organizmu. W związku z tym można zaryzykować stwierdzenie, że jeżeli w Polsce byłaby dostępna wyłącznie sól himalajska, mogłoby to skutkować pojawieniem się chorób hormonalnych wynikających z niedoboru jodu.

Podsumowując, pomimo deklaracji zwolenników jak dotąd nie opublikowano badań potwierdzających wyższość różowej soli himalajskiej nad kuchenną. Przed wyborem rodzaju soli należy pamiętać, że każda z nich jest przede wszystkim źródłem sodu, który spożywany w odpowiednich dawkach jest niezbędnym składnikiem do prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Ile soli, ile tłuszczów, a ile węglowodanów można zjeść w ciągu dnia?