Na pytania Czytelników podczas telefonicznego dyżuru w redakcji „GL” odpowiadała Donata Oziemczuk, stomatolog z Zielonej Góry
- Wiele osób uważa, że mlecznych zębów nie trzeba leczyć, bo i tak wypadną. Czy rzeczywiście popsute mleczaki u dzieci nie są powodem do obaw rodziców?
- Wręcz przeciwnie. Zęby mleczne trzeba leczyć! Nieleczona próchnica zębów mlecznych może prowadzić do bardzo poważnych konsekwencji. Ubytki w ząbkach naszych pociech powiększają się bardzo szybko doprowadzając do bólu ząbka a następnie do stanu zapalnego, który może objawiać się silnym obrzękiem, ropniem, gorączką i złym samopoczuciem dziecka. Jest to stan zagrażający nie tylko zdrowiu jamy ustnej ale również zdrowiu całego organizmu!
- Moja córka ma 2 lata, ładne białe ząbki, czy powinnam z nią już iść do dentysty?
- Jak najbardziej! Pierwsza wizyta u stomatologa powinna się odbyć, gdy dziecko ma 12-18 miesięcy. Dentysta powie jak dbać o mleczne zęby, czego unikać i jak wprowadzać zdrowe nawyki dietetyczne. Kiedy dziecko ma 2 lata zwykle z chęcią wysłucha o wyganianiu robaczków z ząbków i zainteresuje się przyrządami używanaymi przez lekarza. Taka wizyta nazywa sie wizytą adaptacyjną. Dziecko zapoznaje się z gabinetem, ale dentysta nie przeprowadza żadnego zabiegu. Dzięki temu nasza pociecha nie ma uprzedzeń i mile wspomina wizytę. Jeśli zgłaszamy się na wizyty kontrolne co 3- 6 miesięcy, lekarz może wyłapać próchnicę w początkowym stadium. Kiedy dziurka w ząbku jest niewielka wizyta u stomatologa trwa10-15 minut, lekarz oczyszcza ubytek i może założyć kolorowe wypełnienie pozwalając małemu pacjentowi wybrać kolor plomby.
- Jak prawidłowo szczotkować zęby i która szczoteczka jest lepsza, manualna czy elektryczna?
- Jeśli chodzi o dobór szczoteczki, to zęby tak samo dobrze możemy umyć szczoteczką manualną, jak i elektryczną. Najważniejsza jest tutaj prawidłowa technika szczotkowania zębów. Przyzwyczajeni jesteśmy do szorowania zębów ruchami poziomymi albo kolistymi. Nie jest to jednak prawidłowa technika. Zęby należy myć ruchami wymiatającymi, obrazowo mówiąc: tak, jakbyśmy chcieli „naciągnąć” dziąsło na ząb. Jest to początkowo trudna technika, dlatego warto poprosić swojego dentystę, żeby pokazał nam jak prawidłowo czyścić zęby. Prostszym i szybszym sposobem jest używanie szczoteczki elektrycznej, która rzeczywiście dociera w trudno dostępne miejsca i oczyszcza żeby w sposób prawidłowy. Pamiętajmy też o nici dentystycznej – najlepiej z fluorem, która usunie resztki pokarmów z przestrzeni międzyzębowych.
-6-letni syn znajomej wybił sobie zęba na boisku. Na szczęście był to ząb mleczny i po kilku miesiącach wyrósł mu ząb stały. Słyszałam jednak, że wybity ząb stały można wstawić z powrotem na swoje miejsce. Czy to możliwe?
- Rzeczywiście, wybity ząb stały można replatnować czyli wstawić z powrotem na swoje miejsce, jednak musi być spełnionych kilka warunków. Przede wszystkim trzeba zabezpieczyć wybity ząb. Nie wolno go myć, wycierać chusteczką, najlepiej zanurzyć go w roztworze soli fizjologicznej, mleku lub po prostu trzymać w przedsionku jamy ustnej (w ślinie). Szanse na uratowanie zęba maleją z każdą minutą. Im szybciej trafimy do stomatologa, tym lepiej.
- Mój synek ma 4 latka i bardzo popsute ząbki. Leczyliśmy je tzw. „metodą otwartą”, gdyż syn nie współpracuje z lekarzem. Ząbki są tak słabe, że się kruszą, są całe czarne, bolą. Pojawiają się ropnie i stany zapalne. Niedawno nasza stomatolog poleciła nam poszukanie chirurga pedodonty i usunięcie popsutych zębów u synka. Czy to dobre rozwiązanie? Pediatra uważa, że powinniśmy jak najdłużej zachować mleczne zęby. Proszę o opinię.
- Jeśli przy ząbkach pojawia się stan zapalny i ropnie, a dziecko nie jest w stanie poddać się leczeniu stomatologa, chore zęby powinny zostać usunięte. Jest to bardzo niebezpieczna sytuacja dla zdrowia dziecka. Bakterie z jamy ustnej krążą w całym organiźmie. Mogą powodować lub nasilać istniejące choroby ogólnoustrojowe. Stan zapalny zębów mlecznych może powodować uszkodzenie zawiązków zębów stałych. Oczywiście, im dłużej ząbek pozostanie w buzi tym lepiej, o ile da się go wyleczyć. Jeśli sytuacja jest tak zaawansowana, że ząbek nie nadaje się już do leczenia, trzeba jak najszybciej go usunąć. Można to wykonać w znieczuleniu ogólnym w specjalistycznych klinikach.
- Moje zęby mają żółtawy odcień mimo stosowania past wybielających. Zastanawiałam się nad wybieleniem ich u stomatologa, ale słyszałam, że nie jest to metoda dla każdego, że stare wypełnienia mogą się nie wybielić itp. Proszę powiedzieć, jak wygląda taki zabieg i kto może z niego skorzystać.
- Decyzję o wybielaniu może podjąć lekarz dentysta po dokładnym zbadaniu zębów pacjenta. Rzeczywiście wybielaniu nie poddają się, ani wypełnienia, ani uzupełnienia porcelanowe. Do wybielania stosuje się we współczesnej stomatologii całkowicie bezpieczne i bardzo skuteczne preparaty zawierające nadtlenek wodoru i nadtlenek karbamidu. Podczas zabiegu dochodzi do reakcji utleniania, która powoduje uwalnianie obecnych w tkankach zęba barwników, dając efekt rozjaśnienia. W przypadku przebarwionych zębów martwych preparat taki aplikowany jest do komory zęba, po jej uprzednim przygotowaniu. W przypadku zębów żywych zwykle stosuje się tak zwane nocne wybielanie nakładkowe. Metoda ta wymaga od nas dwóch wizyt w gabinecie. Podczas pierwszej lekarz wykonuje wycisk, na bazie którego w pracowni protetycznej zostaje wykonana dla pacjenta indywidualna, elastyczna nakładka, w którą już w domu będziemy aplikować otrzymany od lekarza żel i umieszczać na zębach zgodnie z zaleceniami. Podobne wyniki uzyskuje się też podczas wybielania bezpośrednio w gabinecie. Lekarz w czasie wizyty może zaaplikować preparat o podobnym składzie chemicznym, ale o dużo większym stężeniu. Natomiast pasty wybielające mają w swoim składzie substancje ścierne, które tylko w sposób mechaniczny oczyszczają zęby z osadów zewnętrznych, nie wnikając w głąb zęba, dlatego są mało skuteczne.
- Stomatolog zalecił mi leczenie kanałowe dwóch zębów górnych, piątki i szóstki. Jestem pełna obaw. Boję się że będę musiała chodzić do dentysty przez kilka miesięcy. Dlaczego to tak dużo kosztuje?
- Proszę się nie niepokoić. Nowoczesne leczenie kanałowe nie ma nic wspólnego z dawnymi medtodami i wielokrotnymi zmianami "lekarstwa" co kilka dni. Kompletne leczenie kanałowe można wykonać nawet na jednej wizycie. To prawda, leczenie kanałowe zęba jest leczeniem bardzo skomplikowanym, dlatego aby mogło zakończyć się sukcesem potrzebne jest użycie szeregu preparatów i narzędzi, ale także specjalistycznego sprzętu. Dobrze jest jęsli lekarz dysponuje mikroskopem (do odnajdowania i opracowywania kanałów) , endometrem (do pomiaru długości kanału), mikrosilnikiem endodontycznym (do bezpiecznej maszynowej pracy wewnątrz kanału) oraz rentgenem (do diagnostyki i kontroli przebiegu leczenia). To generuje rzeczywiście wyskoki koszt leczenia, ale dzięki temu przebiega ono szybko, sprawnie i bardzo dokładnie.
- A czy leczenie kanałowe boli?
- Absolunie nie! Zabieg ten jest bezbolesny. Dostępne środki znieczulające pozwalają nam skutecznie pracować, bez zadawania pacjentowi cierpienia. Po zakończonym leczeniu lekkie dolegliwości bólowe mają prawo utrzymywać się jeszcze przez kilka dni. Ząb może być odczuwalny jako wrażliwy przy nagryzaniu, okolica obolała ale wszystko to powinno wyciszać się i stopniowo ustępować.
- Czy leczenie kanałowe daje mi gwarancję zachowania zęba do końca życia?
- Ząb prawidłowo przeleczony kanałowo trzeba traktować jako inwestycję na długie lata jego użytkowania. Choć pamiętać należy, iż pozbawiony ukrwienia i odżywiania od wewnątrz, będzie zębem słabszym i narażonym na pęknięcia, a jeśli przed podjęciem leczeniem był bardzo zniszczony, po jego zakończeniu trzeba będzie go odbudować protetycznie, czyli wykonać koronę porcelanową lub tzw. endokoronę. Jest to bardzo ważny etap leczenia, niestety często bagatelizowany zarówno przez lekarzy jak i pacjentów. Jednak najnowsze badania donoszą, iż nieodpowiednia odbudowa (wypełnienie) w zębie po leczeniu kanałowych przynosi bardzo duży odsetek niepowodzeń.
- Mam mocno połatane zęby przednie, są przebarwione, kruszą się. Moj uśmiech pozostawia wiele do życzenia, wstydzę się go. Mój dentysta wciąż dokleja mi do nich wypełnienia, ale po czasie znowu wyglądają kiepsko. Słyszałam o czymś takim jak licówki porcelanowe i cyfrowe planowanie uśmiechu. Co to takiego? Czy każdy może mieć hollywoodzki uśmiech?
- Nowoczesna stomatologia daje bardzo duże możliwości poprawy estetyki uśmiechu. Żeby podjąć decyzję czy u danego pacjenta można wykonać licówki czy korony porcelanowe lekarz musi dokładnie zbadać pacjenta. Następnie wykonuję szereg zdjęć aparatem fotograficznym oraz rejestruje materiał video. Tak aby dokładnie zarejestrować zakres uśmiechu, układ warg, mimikę pacjenta oraz położenie zębów względem całej twarzy. Stomatolog może wtedy precyzyjnie, przy pomocy cyfrowego programu komputerowego dokonać analizy uśmiechu pacjenta i zaplanować leczenie. Można powiedzieć, że jest to milowy krok w stomatologii estetycznej, gdyż pacjent może na ekranie komputera zobaczyć jak będzie wyglądał w nowym uśmiechu, zanim podejmie decyzję o leczeniu! Idea Digital Smile Disign (DSD) czyli właśnie cyfrowe planowanie uśmiechu jest w Polsce od niedawna, natomiast na świecie można powiedzieć, że jest już standardem postępowania nie tylko w protetyce ale również w ortodoncji, implantologii i innych gałęziach stomatologii.
Zobacz też: Lubuskie rekordy. Z czego słynie nasz region?
