600 polskich szkół otrzyma darmowe środki menstruacyjne. Pilotażowy program Ministerstwa Edukacji Narodowej

W rozstrzygniętym 23 października 2024 r. konkursie wniosków na operatora pilotażowego programu Ministerstwa Edukacji Narodowej pt. „Doposażenie szkół w środki higieny menstruacyjnej w roku szkolnym 2024/2025” najwyższą dotację w kwocie 2 330 246,00 złotych otrzymała Fundacja Akcja Menstruacja, która od 2020 roku prowadzi działania zapewniające aktualnie darmowe środki menstruacyjne w ponad 600 szkołach i wspiera ponad 120 tys. uczennic. Program zakończy się latem 2025 roku ewaluacją oraz przygotowaniem rekomendacji na dalsze działania w skali państwowej.

Dostrzeżenie problemu wykluczenia menstruacyjnego przez Ministerstwo Edukacji i przeznaczenie na wsparcie szkół pieniędzy publicznych to krok milowy w zwalczaniu ubóstwa menstruacyjnego oraz wielkie osiągnięcie organizacji pozarządowych działających w tym zakresie – wspomina jedna z założycielek Fundacji Emilia Kaczmarek.

Według raportów firmy Procter&Gamble (2021, 2022), 1 na 10 uczennic w Wielkiej Brytanii i 1 na 5 w Stanach Zjednoczonych opuściła kiedyś zajęcia w szkole z powodu braku dostępu do środków higienicznych. Takie sytuacje zdarzają się również w Polsce i często wynikają z problemu ubóstwa menstruacyjnego, czyli braku lub ograniczonego dostępu do elementów zdrowia i higieny menstruacyjnej, w tym środków takich jak podpaski czy tampony.

Na poziomie szkolnym najprostszym rozwiązaniem tego problemu jest zapewnienie dostępu do darmowych produktów menstruacyjnych na terenie placówek edukacyjnych, jednak do tej pory takie działania realizowały wyłącznie organizacje pozarządowe lub wspierane przez nie samorządy. Właśnie dlatego od 2020 roku Fundacja Akcja Menstruacja prowadzi swój program „Akcja Menstruacja w Twojej szkole”, w ramach którego zapewnia zakwalifikowanym placówkom darmowe podpaski, tampony i wkładki higieniczne, a także specjalne pojemniki i dyspensery pozwalające na umieszczenie środków w każdej szkolnej łazience.

Program rozpoczęty w roku szkolnym 2020/2021 wyposaża aktualnie w różnorodne środki menstruacyjne ponad 650 placówek edukacyjnych w całej Polsce, a tym samym wspiera ponad 120 tys. uczennic we wszystkich województwach. Jednak wsparcie w kolejnych szkołach jest wciąż potrzebne – podczas rekrutacji do trwającej właśnie piątej edycji programu w przeciągu pierwszych pięciu minut wpłynęło aż 127 zgłoszeń.

Co roku, podczas ewaluacji kolejnych edycji, otrzymujemy od nauczycielek koordynujących program w swoich szkołach informacje o tym, że program jest w ich społecznościach bardzo ważny – jednocześnie realnie wspiera osoby, które nie mogą sobie pozwolić na zakup środków menstruacyjnych lub akurat nie zabrały ich z domu, łamie tabu, otwiera uczniów i uczennice na rozmowy o miesiączce. Niektóre szkoły są z nami już od 5 edycji i zauważają, że projekt diametralnie zmienił ich rzeczywistość – opowiada Norbert Góra, koordynator programu „Akcja Menstruacja w Twojej szkole”.

Fundacja Akcja Menstruacja ma nadzieję rozpocząć działania pilotażowe jeszcze w listopadzie br. Wkrótce rozpocznie się rekrutacja nowych szkół wspieranych w ramach programu, dlatego warto uważnie obserwować stronę internetową oraz media społecznościowe Fundacji, zwłaszcza profile na Facebooku i Instagramie.

Pilotaż, tak jak realizowany przez nas od lat program, jest realnym wsparciem dla osób uczących się w polskich szkołach, zwłaszcza w obliczu ostatni danych mówiących o 7,6%, czyli 522 tys. dzieci żyjących w skrajnej biedzie. Mamy nadzieję, że działania pilotażowe doprowadzą nie tylko do wdrożenia tego typu rozwiązań we wszystkich polskich szkołach już od przyszłego roku, ale także zwiększą świadomość ubóstwa i roli, którą placówki edukacyjne mogą pełnić we wspieraniu dzieci i młodzieży – mówi Paula Wasiluk, prezeska Fundacji Akcja Menstruacja. – Bardzo cieszymy się z inicjatywy i decyzji MEN. Teraz pozostało nam dopiąć formalności i jak najszybciej ruszyć z działaniami w ramach pilotażu.

W ramach programu dotację otrzymało również Kulczyk Foundation.