Karmienie mieszane – na czym polega i kiedy warto je stosować? Wady i zalety karmienia mieszanego

Karmienie mieszane polega na naprzemiennym karmieniu malucha piersią i butelką. W butelce może zostać podane mleko matki odciągnięte za pomocą laktatora lub mleko modyfikowane. Ten rodzaj karmienia niemowlęcia zazwyczaj nie jest zalecany, ponieważ na początku dziecko powinno zostać nauczone ssania piersi, a dopiero później smoczka.

Ssanie smoczka jest zazwyczaj zdecydowanie łatwiejsze od pobierania pokarmu z piersi. Ssanie piersi wymaga innych ruchów żuchwy i innej koordynacji mięśni języka. Dodatkowo należy robić to przez co najmniej pół minuty, aby pobudzić gruczoły i pokarm zaczął lecieć. Włożony w to wysiłek korzystnie wpływa na rozwój mięśni aparatu mowy dziecka oraz uczy synchronizacji ssania, oddychania i połykania. Tymczasem mleko z butelki wypływa od razu i bez większego wysiłku. Dziecko, które rozpocznie naukę jedzenia od butelki może później nie chcieć jeść w inny sposób.

Karmienie mieszane nie zawsze jest ściśle związane z karmieniem tylko butelką oraz piersią. W przypadku, kiedy jest to rozwiązanie przejściowe i mama chce w niedalekiej przyszłości powrócić do pełnego karmienia piersią, nie zaleca się wprowadzania butelki i picia mleka przez smoczek. W takich przypadkach dobrym rozwiązaniem może okazać się karmienie z wykorzystaniem strzykawki, kieliszka, kubeczka, sondy lub innych specjalistycznych akcesoriów. Wybór zawsze powinien przebiegać pod ścisłą kontrolą lekarza.

Zobacz także: Tych leków może zabraknąć w aptekach od stycznia 2023. Na liście ponad 200 pozycji, w tym leki na cukrzycę i astmę

Przy wyborze mleka modyfikowanego, najlepiej skonsultować się z pediatrą, który poleci odpowiednią mieszankę. Przy doborze mleka modyfikowanego brane są pod uwagę kwestie zdrowotne, takie jak: problemy z ulewaniem, alergie i choroby. Mleko musi także odpowiadać potrzebom niemowlęcia wynikającym z aktualnego etapu jego rozwoju. Pierwsze mleko modyfikowane w jadłospisie dziecka nie zawsze jest mlekiem początkowym oznaczonym numerem 1.

Zaleca się, aby przez pierwsze pół roku, o ile nie ma ku temu przeciwwskazań natury medycznej, dzieci były karmione wyłącznie piersią.

Wprowadzenie karmienia techniką mieszaną jest wskazane w sytuacji, kiedy młoda mama posiada zbyt mało własnego pokarmu, a próby pobudzenia laktacji nie dają oczekiwanych rezultatów. W tym przypadku naturalną konsekwencją będzie zbyt wolne przybieranie na wadze i konieczność zastąpienia mleka matki produktem substytucyjnym. Dobrym rozwiązaniem będzie jednoczesne prowadzenie przez matkę walki nad pobudzeniem laktacji przeprowadzanej pod ścisłą kontrolą doradcy laktacyjnego albo położnej.

Zastąpienie mleka matki jest konieczne, gdy kobieta nie może ona karmić z powodu rodzaju przyjmowanych leków lub na przykład wyjazdu. Przez ten czas powinna jednak odciągać pokarm, aby przerwa w karmieniu piersią nie zatrzymała procesu laktacji. Gdy jednak laktacja zostanie wstrzymana, można ją przywrócić z pomocą psychologa lub doradcy laktacyjnego.

Może się zdarzyć, że dziecko będzie zbyt słabe, aby ssać pierś efektywnie. Najczęściej ma to miejsce w przypadku wcześniaków urodzonych przed 35. tygodniem ciąży. Może też dojść do sytuacji, gdy niemowlę będzie miało zbyt krótkie wędzidełko. Wówczas niewystarczające wskaźniki wzrostu dziecka zmuszą lekarza do zalecenia kobiecie, by zastosowała technikę karmienia naprzemiennego. Będzie to jednak zabieg o podłożu chwilowym. Docelowym działaniem będzie podejmowanie prób przejścia na karmienie jedynie piersią.

Kolejnym przypadkiem, kiedy lekarze zalecają dokarmianie mlekiem modyfikowanym, jest nadmierny spadek masy ciała w stosunku do masy urodzeniowej – ponad 10% – lub niedostateczny przyrost masy ciała. Technika jest wykorzystywana również u dzieci z zaobserwowanym odwodnieniem i w trakcie leczenia hipoglikemii, czyli zbyt niskiego poziomu glukozy we krwi.

Wprowadzenie karmienia mieszanego może również wynikać ze świadomego wyboru matki, która planuje powrót do pracy i nie ma możliwości odciągania pokarmu lub po prostu chce zaprzestać karmienia piersią, ale jednocześnie podtrzymać laktację.

Karmienie tradycyjne zmusza dziecko do większego wysiłku mięśni języka i żuchwy. Jest to korzystne dla późniejszej nauki mowy i lepiej przygotowuje dziecko do przyjmowania stałych pokarmów w przyszłości. Ssanie mleka z butelki wymaga dużo mniejszego wysiłku i aktywuje inne mięśnie. Przy wdrożeniu mleka modyfikowanego ponowny powrót do piersi może okazać się trudny, a w wielu przypadkach niemożliwy.

Karmienie mieszane może ograniczyć laktację. Wpływają na to rzadsze cykle karmienia i krótsze przystawianie dziecka do piersi. Aby uniknąć problemów z laktacją, warto ściągać mleko laktatorem.

Warto pamiętać, że mleko matki produkowane nocą jest najbardziej bogate w składniki odżywcze. Dlatego nie powinno się rezygnować z nocnych karmień, przynajmniej w pierwszych miesiącach życia malucha.

W pierwszych sześciu miesiącach życia dziecko karmione tylko mlekiem matki nie potrzebuje do prawidłowego rozwoju przyjmowania innych płynów, chyba, że te zostały zalecone przez lekarza. Kiedy jednak kobieta podejmie decyzję o wprowadzeniu karmienia mieszanego bardzo ważne będzie wybranie na to odpowiedniego momentu. Najlepiej, gdy niemowlę nie będzie zbyt głodne i będzie wyspane. Wprowadzanie zmian w odżywianiu nie jest dobrym pomysłem podczas ząbkowania, po szczepieniu i w trakcie choroby.

Decydując się na karmienie mieszane należy zadbać o wybór odpowiedniej butelki. Jej szerokość musi pozwalać na włożenie myjki i porządne umycie z pozostałości pokarmu. Dla noworodków najlepsze będą te o pojemności 125 ml. Już dwumiesięczne niemowlę zjada pomiędzy 130 a 150 ml pokarmu jednorazowo, więc warto od razu zaopatrzyć się również w większą butelkę. Butelki są przeznaczone odpowiednio dla dzieci: zdrowych, skłonnych do kolek, z rozszczepem warg lub podniebienia. Dla malutkiego dziecka najlepiej wybrać butelkę plastikową – zużyje się szybciej od butelki wykonanej ze szkła, ale będzie lżejsza i bardziej ergonomiczna.

Smoczek do butelki powinien przypominać kobiecy sutek – szeroki u podstawy i zwężający się przy końcówce. Najlepszym rozwiązaniem będą tak zwane smoczki dynamiczne, które przy ssaniu się wydłużają, a potem wracają do naturalnej pozycji, naśladując przy tym ruch kobiecych sutków. Zapobiega to późniejszym wadom zgryzu. Dobry smoczek powinien posiadać odpowietrzenie, ponieważ takie rozwiązanie zminimalizuje ryzyko wystąpienia kolki. Smoczki posiadają odpowiednie oznaczenia odpowiadające na potrzeby dzieci w różnym wieku. Warto zwrócić na to uwagę.

Początkowo dziecko należy karmić butelką w tej samej pozycji, w której zwykle było przy karmieniu piersią. Jeśli zamiarem jest stopniowe odstawianie pociechy od piersi, karmienie należy rozpocząć od butelki z mlekiem modyfikowanym, a następnie przystawić dziecko do piersi. Spowoduje to krótszy okres ssania i mniejsze pobudzenie do laktacji. Jeżeli natomiast zamiarem jest podtrzymanie dotychczasowej laktacji, to najpierw dziecko powinno zostać przystawione do piersi, aby ją opróżniło, a następnie dokarmione butelką do syta.

Zdecydowanie nie powinno się karmić dziecka o stałych porach, to ono samo powinno domagać się jedzenia. Dziecko powinno móc zjeść tyle, ile potrzebuje. Pory karmienia dość szybko się ustabilizują, a odstępy przybiorą regularności. Przerwy między posiłkami stopniowo będą się wydłużać.

W przypadku, gdy mleko modyfikowane lub pokarm matki, będzie smakować dziecku bardziej, warto mieszać obydwa, aby żadnego z nich nie odrzuciło. Początkowo należy dawkować więcej smaczniejszego roztworu, aby z biegiem czasu stopniowo zmieniać proporcje. Zdarza się, że brak bliskości matki podczas karmienia butelką sprawia, że dziecko odrzuca tę metodę karmienia. Wówczas podczas karmienia malucha należy przytulać go do nagiego ciała.

Należy pamiętać, iż każda zmiana żywieniowa wymaga bacznej obserwacji niemowlęcia. Jakakolwiek negatywna reakcja wymaga natychmiastowej konsultacji z lekarzem.