Formalności po urodzeniu dziecka, czyli co trzeba załatwić po porodzie? Oto lista zadań, o których muszą pamiętać świeżo upieczeni rodzice

Narodziny dziecka to ogromne wydarzenie w życiu każdego człowieka. Pierwsze dni po porodzie to duże wyzwanie dla obojga rodziców. Podczas gdy świeżo upieczona mama spędza czas z noworodkiem w szpitalu i uczy się, jak się nim opiekować, tata ma ważne zadania do wykonania. Przede wszystkim musi dokonać niezbędnych formalności, których po urodzeniu dziecka wcale nie jest tak mało. Na szczęście wiele z nich można załatwić bez wychodzenia z domu.

Wraz z narodzinami dziecka w szpitalu sporządzany jest odpowiedni dokument, który potwierdza przyjście na świat nowego człowieka. Najczęściej wystawia go lekarz lub położna, którzy byli obecni podczas porodu. Szpital w ciągu trzech dni od narodzin zobowiązany jest do przekazania do USC odpowiedniego pisma.

Rejestracja dziecka w Urzędzie Stanu Cywilnego to obowiązek wymagany ustawowo. Rodzice mają na to 21 dni i mogą to zrobić osobiście lub on-line. Może to zrobić matka lub ojciec, którzy mają pełną zdolność do czynności prawnych. Jeśli ojciec dziecka nie jest w związku formalnym z matką malucha, musi złożyć oświadczenie o uznaniu ojcostwa. Jest ono ważne, kiedy:

• złożone jest przed kierownikiem dowolnego urzędu stanu cywilnego lub konsulem Rzeczypospolitej Polskiej albo sądem,
• matka dziecka potwierdziła je w ciągu 3 miesięcy, licząc od daty złożenia przez ojca oświadczenia.

W przypadku rejestracji dziecka w urzędzie należy przygotować dokument tożsamości (dowód lub paszport). Jeśli dokonuje tego za was pełnomocnik, musi być na niego wystawiony odpowiedni dokument umożliwiający załatwianie tego typu spraw. W przypadku elektronicznej rejestracji potrzebny jest profil zaufany lub e-dowód, które potwierdzą tożsamość.

Formalności związane z rejestracją dziecka są bezpłatne. Akt urodzenia otrzymacie od razu w przypadku osobistego załatwienia rejestracji dziecka lub w następnym dniu roboczym, jeśli zrobicie to on-line. Kierownik USC zarejestruje urodzenie dziecka, zamelduje je i przekaże sprawę nadania dziecku numeru PESEL. Otrzymacie wówczas akt urodzenia i jeden odpis. Jeśli potrzebujecie więcej egzemplarzy, musicie wnieść opłatę skarbową w wysokości 22 zł.

Jeśli nie zgłosicie urodzenia dziecka do urzędu w ciągu 21 dni – kierownik USC sam wybierze imię dla waszego dziecka i zarejestruje jego urodzenie. Zrobi to na podstawie karty urodzenia.

Fakt urodzenia dziecka mama musi zgłosić swojemu pracodawcy. W tym celu powinna się udać w ciągu siedmiu dni od porodu do swojego działu HR, gdzie będzie musiała wypełnić stosowne dokumenty. Do pracy należy także dostarczyć zaświadczenie o odbytym porodzie lub kopię aktu urodzenia dziecka. Wówczas deklaruje swoją chęć przejścia na urlop macierzyński, rodzicielski i ewentualnie wychowawczy. Zakład pracy informuje o tym ZUS, co daje dziecku ubezpieczenie zdrowotne, a matce – zasiłek.

Jeśli planujesz rozpocząć urlop macierzyński tuż po urodzeniu dziecka, wystarczy, że przedstawisz pracodawcy zaświadczenie ze szpitala o porodzie oraz akt urodzenia dziecka. A jeżeli zaraz po urlopie macierzyńskim chcesz pójść na urlop rodzicielski, wniosek o jego udzielenie powinnaś złożyć nie później niż w ciągu 21 dni po porodzie.

Uwaga! Ważne zmiany w 2023 roku dotyczące urlopu rodzicielskiego

W przypadku kiedy rodzice prowadzą działalność gospodarczą, muszą sami poinformować ZUS o narodzinach dziecka. Jeśli z kolei rodzic jest bezrobotny, musi zgłosić dziecko do ubezpieczenia w urzędzie pracy. Jest na to 7 dni od porodu.

Po urodzeniu dziecka rodzice mogą ubiegać się o świadczenie rodzinne w postaci pomocy finansowej. Oto one:

• 500 plus – złóżcie wniosek online,
• kosiniakowe – złóżcie, kiedy rodzice nie ma prawa do zasiłku macierzyńskiego,
• becikowe – złóżcie, jeśli dochód w waszej rodzinie w przeliczeniu na osobę nie przekracza 1922 zł netto, w ciągu 12 miesięcy od urodzenia dziecka.

Po porodzie należy zapisać dziecko do poradni lekarskiej. Najlepiej zrobić to w placówce, do której sami należycie i która jest najbliżej waszego miejsca zamieszkania. W tym celu trzeba wypełnić odpowiednie dokumenty, wybrać lekarza prowadzącego i położną środowiskową. Zróbcie to 2-3 tygodnie po porodzie, bo ok. 4-6. tygodnia życia dziecka powinna odbyć się pierwsza wizyta lekarska.