Gliwice. Kobiety uczciły 100. rocznicę Konstytucji Marcowej. Niezwykłą sesją w strojach z epoki oddały hołd silnym kobietom międzywojnia

Art. 96 Konstytucji Marcowej stwierdzał, iż wszyscy obywatele, niezależnie od płci, są równi wobec prawa. Gwarantujące prawa kobietom paragrafy miały jednak niewiele wspólnego z powszechną praktyką. Postanowienia ustawy zasadniczej obchodzono bowiem zwykłymi ustawami.

- Zgodnie z ustawą z 1922 roku kobieta musiała mieć zgodę męża, by podjąć służbę państwową - przypomina dr Małgorzata Tkacz-Janik, działaczka społeczna na rzecz praw kobiet, badaczka kultury i dziedzictwa Śląska oraz członkini NoNbN.

Panie nadal obowiązywało także prawo małżeńskie w myśl, którego poślubiając cudzoziemca traciły obywatelstwo. W razie rozwodu – traciły prawa do dzieci. Nie mogły też odzyskać pieniędzy, które wniosły do małżeństwa w postaci posagu. W niektórych, małych miejscowościach w ogóle odmawiano im się prawa do rozwodu.

Z drugiej strony, gdyby nie zapisy konstytucji, Wanda Grabińska prawdopodobnie nigdy nie zostałaby pierwszą w Polsce sędziną. To właśnie m.in. takim kobietom jak ona aktywistki kolektywu Nic o nas bez nas Ruch Kobiecy Gliwice-Pyskowice postanowiły oddać hołd. Kobietom, które mimo ostracyzmu męskich środowisk politycznych, podejmowały walkę o swoje prawa biorąc udział w wyborach i przecierały ścieżki do sal wykładowych uniwersytetów.

Gliwiczanki i Pyskowiczanki wyszły w środę, 17 marca, na ulice w strojach z epoki. Zgromadziły się przed budynkiem Teatru Miejskiego na Nowym Świecie, gdzie w styczniu 1921 roku odbył się Wielki Sejmik Zarządów Towarzystw Polek, w którym wzięło udział prawdopodobnie ok. 1 500 osób, w tym delegacje kobiet z Warszawy, Lwowa, Krakowa, Wilna, Poznania, Częstochowy, Sosnowca i Dąbrowy Górniczej. Z nadrukowanych na kartkach liter ułożyły napis Stulecie Konstytucji Marcowej 17.03.1921-17.03.2021.