KOŁO
Właściwie to odkrycie powinno otwierać nasze zestawienie…
Dzisiaj koło wydaje się czymś oczywistym i jednocześnie bardzo prostym w budowie. Okazuje się jednak, że dla człowieka żyjącego w epoce neolitu wynalazek ten stanowił nie lada… odkrycie!
Koło zostało wynalezione najprawdopodobniej około 3500 roku p.n.e. czyli aż 5,5 tysiąca lat temu. Jak dotąd powszechnie panowała teoria, że tego wspaniałego odkrycia dokonał nasz przodek żyjący na terenach dzisiejszego Iraku, jednak najnowsze znaleziska wskazują, że stało się to najprawdopodobniej na obszarze… Polski! A dokładnie pod Krakowem. W pobliżu grodu Krakusa archeolodzy wykopali wazę, na której znajduje się rysunek przedstawiający czterokołowy pojazd z dyszlem. Za pomocą datowania radiowęglowego, oszacowano, że naczynie pochodzi z roku 3635-3370 p.n.e.
PIENIĄDZ
Pieniądze szczęścia nie dają… Ale tylko tym, którzy ich nie mają!
Można zaryzykować stwierdzenie, że pieniądz to wyznacznik naszego życia, w jakimś sensie bowiem konstytuuje byt. A jakie były jego początki? W kulturach pierwotnych pojęcie pieniądza nie istniało. Podstawowym sposobem nabywania dóbr była wymiana (barter) na zasadzie przedmiot za przedmiot. Bardzo szybko zorientowano się jednak, że nie zawsze taka wymiana towarami była sprawiedliwa, gdyż wartość przedmiotów często nie była taka sama i nie prowadziła do zaspokojenia wszystkich potrzeb. Z czasem do obiegu wprowadzono metale. Najpierw były one nieszlachetne (czyli brąz, miedź, żelazo), potem szlachetne (złoto, srebro). Metale były trwalsze niż podlegające najczęstszej wymianie wyroby konsumpcyjne oraz mniejsze, co znacznie ułatwiało ich transport.
SILNIK PAROWY
W 1765 roku, kiedy większość pracy wykonywana była ręcznie, szkocki inżynier James Watt udoskonalił silnik parowy wynaleziony przez angielskiego kowala, Thomasa Newcomena. Silnik Watta był w stanie poruszać korbami i wałkami w fabrykach i wykonywać pracę o wiele szybciej niż ludzie. Maszyny zasilane parą produkowały tkaniny, przejęły też ciężkie obowiązki w kopalniach. To znacznie usprawniło pracę, a tym samym „pchnęło” rozwój przemysłu.
Co więcej, maszyna parowa Watta zużywała 4-krotnie mniej paliwa niż ta skonstruowana przez Newcomena.
ASPIRYNA (kwas acetylosalicylowy)
Syntezę aspiryny uważa się za początek przemysłu farmaceutycznego. Ale po kolei… Kwas salicylowy zawarty w korze wierzby znany był ludzkości od zarania dziejów. Jej lecznicze właściwości opisują po raz pierwszy egipskie zwoje z okresu około 1550 roku p.n.e. Kora wierzby była też środkiem leczniczym zalecanym przez greckiego filozofa-medyka, Hipokratesa.
Dopiero w XIX wieku uczeni wyizolowali z kory wierzby salicynę. Kwas acetylosalicylowy (aspirynę) w formie nadającej się do stosowania farmaceutycznego, zsyntetyzował w roku 1897 niemiecki chemik, Felix Hoffmann, pracujący wówczas dla przedsiębiorstwa chemicznego Friedrich Bayer & Co. Lek sprzedawany pod nazwą handlową „Aspiryn”, był pierwszym lekiem uzyskanym w sposób syntetyczny, a nie wyizolowanym z surowców występujących w przyrodzie.
