Co musisz wiedzieć o Polskim Ładzie, jeśli masz dziecko lub pracujesz na etacie? Ulga dla samotnych rodziców, dla klasy średniej, zerowy PIT

Jak likwidacja możliwości rozliczania PIT wspólnie z dzieckiem przełoży się na sytuację matek samotnie wychowujących dzieci?

Dla osób, które zarabiają minimalne wynagrodzenie w 2022 r., czyli 3010 zł brutto miesięcznie, a rocznie 36 120 zł brutto, likwidacja wspólnego rozliczenia z dzieckiem może okazać się neutralna. Wynika to z podwyższenia kwoty wolnej od podatku do 30 000 zł. Zatem po podniesieniu tzw. kwoty wolnej od podatku do 30 000 zł oraz po odjęciu kosztów uzyskania przychodów, jak i składek ZUS, podstawa opodatkowania znajdzie się poniżej kwoty 30 000 zł. To oznacza, że PIT powinien wynosić 0 zł.

Jak zmiany odczuje reszta samotnych matek?

Pozostałe osoby, które zarabiają więcej niż wynosi minimalna krajowa, odczują różnicę w rozliczeniu rocznym na swoją niekorzyść. Istotne znaczenie będzie miało tutaj rozważenie możliwości zastosowania ulgi dla klasy średniej, o czym powiem później. Dodatkowo pomocne może się okazać podniesienie drugiego progu podatkowego do 120 000 zł. Ma do niego zastosowanie stawka 32 proc. PIT.

Ogólnie rzecz ujmując, likwidacja wspólnego rozliczenia z dzieckiem przysparza więcej kłopotu niż pożytku – różnicuje sytuację finansową osób samotnie wychowujących dzieci oraz bezdzietnych małżeństw.

Na czym dokładnie polegała ulga?

Do końca 2021 r. osoba samotnie wychowująca dzieci mogła określić podatek w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy swoich dochodów podlegających opodatkowaniu. Osobą samotnie wychowującą dzieci byli m.in.: panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka i rozwodnik.

Rodzic samotnie wychowujący dziecko mógł rozliczyć się wspólnie z dzieckiem w następujących przypadkach:

• gdy wychowywał samotnie dzieci małoletnie,
• gdy wychowywał dzieci bez względu na wiek, jeżeli dzieci otrzymywały zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
• w przypadku dzieci do 25. roku życia, które jeszcze studiowały i nie uzyskały dochodów przekraczających 3089 zł.

Nadmienię, że możliwość wspólnego rozliczenia się z dzieckiem była dostępna dla osób zatrudnionych na umowę o pracę i prowadzących działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych, czyli według skali podatkowej. Wspólne rozliczenie z dzieckiem powodowało obniżkę kwoty podatku należnego w rozliczeniu rocznym i większy zwrot.

Czyli ulga dla samotnych rodziców w wysokości 1500 zł za rok nie powetuje samotnym matkom straty?

Wprowadzona ulga na dziecko dla samotnego rodzica w stałej kwocie 1500 zł nie zrekompensuje straty wynikającej z likwidacji dotychczasowych zasad wspólnego rozliczenia z dzieckiem.

Ulga dla samotnie wychowujących dzieci przysługuje także na dziecko po ukończeniu 18 lat. Zatem od PIT podatnik będzie mógł odliczyć kwotę ulgi w wysokości 1500 zł, jeżeli w roku podatkowym jest rodzicem lub opiekunem prawnym, który samotnie:

• wychowuje dzieci małoletnie,
• wychowywał dzieci bez względu na wiek, jeżeli dzieci otrzymywały zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
• wychowywał dzieci do 25. roku życia, które jeszcze studiowały i nie uzyskały dochodów przekraczających 3089 zł.

Skorzystanie w PIT z prawa do ulgi dla samotnie wychowujących dzieci nie pozbawia prawa do zastosowania ulgi na dzieci. Podatnik może odliczyć od podatku obie ulgi, tj. 1500 zł i 1112 zł, w tym samym zeznaniu podatkowym.

Które kobiety będą mogły skorzystać z ulgi dla klasy średniej?

Ulga dla klasy średniej jest skierowana do osób zatrudnionych na umowę o pracę i prowadzących działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych. Ulga ma zastosowanie do przychodów otrzymywanych ze:

• stosunku służbowego,
• stosunku pracy,
• pracy nakładczej,
• spółdzielczego stosunku pracy,
• przychodów osiąganych w ciągu roku z pozarolniczej działalności gospodarczej, pomniejszonych o koszty prowadzenia działalności z wyłączeniem z kosztów składek na ubezpieczenie społeczne.

Wysokość ulgi jest uzależniona od wysokości przychodu uzyskanego przez podatnika. Kwotę ulgi dla pracowników lub podatników osiągających przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej oblicza się według wzoru:

1. (A × 6,68% - 4566 zł) ÷ 0,17, dla A wynoszącego co najmniej 68 412 zł i nieprzekraczającego kwoty 102 588 zł,
2. (A × (-7,35%) + 9829 zł) ÷ 0,17, dla A wyższego od 102 588 zł i nieprzekraczającego kwoty 133 692 zł,

• gdzie A oznacza sumę przychodów uzyskanych przez podatnika w roku podatkowym.

Kwota ulgi będzie miała zastosowanie, jeżeli suma uzyskanych w roku podatkowym przychodów, obliczona zgodnie z wyżej wymienionym wzorem, wynosi w roku podatkowym co najmniej 68 412 zł i nie przekracza kwoty 133 692 zł.

Dopuszczalne jest łączenie i sumowanie przychodów osiąganych z umowy o pracę i z działalności gospodarczej opodatkowanej według skali podatkowej. Oznacza to, że jeżeli podatnik posiadał dwa tytuły zarobkowania lub więcej, które samodzielnie nie dawały prawa do skorzystania z ulgi, ale łącznie w roku podatkowym przychód podatnika znajduje się w przedziale między 68 412 zł a 133 692 zł, to wtedy podatnik może zastosować ulgę w rocznym rozliczeniu.

Podkreślenia wymaga fakt, że jeśli w trakcie roku podatkowego podatnik korzystał z zaliczek na podatek z uwzględnieniem ulgi dla klasy średniej, a pod koniec roku podatkowego otrzymał np. premię, nagrodę bądź inne dodatkowe wynagrodzenie, które spowoduje, że przekroczy próg uprawniający do ulgi, to w zeznaniu rocznym będzie musiał wykazać i zapłacić podatek należny bez kwoty ulgi.

Zaznaczam, że ulga dla klasy średniej nie będzie przysługiwała osobom posiadającym przychody z tytułu działalności wykonywanej osobiście. Zatem osoby będące członkami zarządu lub rady nadzorczej będą opodatkowane według skali podatkowej i nie będą mogły skorzystać z ulgi dla klasy średniej. Dodatkowo nie będą mogły odliczyć składki zdrowotnej od podatku.

Jakich formalności trzeba dopełnić, żeby skorzystać z ulgi dla klasy średniej?

W celu skorzystania z ulgi dla klasy średniej należy pilnować wysokości swoich przychodów, a także liczyć w swoim budżecie potencjalne premie i dodatkowe wynagrodzenie. Co jest szczególnie istotne, jeżeli z obliczeń w skali roku będzie wynikało, że zarobki są za niskie (poniżej 68 412 zł brutto) bądź za wysokie (powyżej 133 692 zł brutto), to dana osoba nie będzie kwalifikować się do ulgi. W ciągu roku taka osoba może złożyć u swojego pracodawcy wniosek o niestosowanie ulgi dla klasy średniej.

Czy Polski Ład przewiduje jakieś zmiany dla osób wychowujących dzieci z niepełnosprawnościami?

W Polskim Ładzie nie przewidziano żadnych ulg dla osób wychowujących dzieci z niepełnosprawnościami. Rodzice będą mogli skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej. Zgodnie bowiem z art. 26 ust. 7a ustawy o PIT odliczeniu podlegają wydatki, o ile nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Co zmieni się w zerowym PIT?

Zerowy PIT wprowadza się w celu dalszego wspierania rodzin wielodzietnych, o ile liczba dzieci przekroczy czworo dzieci. Zwolnienie będzie miało zastosowanie do przychodów 115 528 zł.

Ponadto rodzice będą mogli liczyć na dodatkowe środki, które będą przedstawiane przez Rodzinny Kapitał Opiekuńczy. Dopłata z tego kapitału jest przeznaczona na wypłaty środków w maksymalnej kwocie 12 000 zł na rok dla dziecka, od momentu ukończenia przez nie 12. do 36. miesiąca życia.

Co jeszcze kobiety samozatrudnione i pracujące na etacie powinny wiedzieć o Polskim Ładzie?

Wiele kobiet powinno przeanalizować swoją sytuację ekonomiczną i skalkulować uzyskiwane przychody oraz koszty. W przypadku znacznych wzrostów wynagrodzeń należy zastanowić się nad rezygnacją z ulgi dla klasy średniej.

Dodatkowo, jak już wspomniałam wcześniej, rodzic samotnie wychowujący dziecko będzie mógł odliczyć ulgę na dziecko od podatku, co stanowi pewnego rodzaju udogodnienie. Zastanowiłabym się także nad możliwościami rozliczeń na skali podatkowej, nad liniowym i ryczałtem.