Co robić, gdy maseczki ochronne powodują problemy z cerą? Jak zapobiegać wypryskom, uczuleniom i zmianom skórnym przy noszeniu maski?

Przedłużone noszenie maseczek ochronnych to nie tylko dyskomfort oddechowy i sytuacja, która zwłaszcza u osób z problemami zdrowotnymi sprzyja niedotlenieniu organizmu czy różnego rodzaju infekcjom w obrębie jamy ustnej i gardła.

Naukowcy ostrzegają, że w wielu sytuacjach taka forma zabezpieczenia wręcz zwiększa ryzyko zarażenia się koronawirusem. Dzieje się tak, gdy maseczka noszona jest zbyt długo, jej materiał przylega do ust i nosa, staje się wilgotna, dotykamy jej brudnymi rękami albo zamiast we właściwym miejscu nosimy ją na czole czy brodzie.

Nawet prawidłowe użytkowanie maseczki naraża nas też na inne problemy, często niezwykle uciążliwe. Mowa o zmianach skórnych, które mogą przybierać różne postaci. To m.in.:

• powstawanie ropnych wyprysków, potówek i czyraków,
• nasilenie zmian trądzikowych,
• zaostrzenie objawów atopowego zapalenia skóry, trądziku różowatego i łuszczycy,
• przesuszenie cery,
• egzema i pokrzywka skórna, wywołana m.in. przez podwyższoną temperaturę i wilgotność czy działanie drażniące tkaniny maseczek tekstylnych,
• otarcia i podrażnienia skórne wywołane przez tarcie elementów maski o skórę,
• uczulenia spowodowane przez barwniki stosowane w maseczkach tekstylnych,
• reakcje alergiczne na stosowane w maskach tworzywa, zwłaszcza gumę uszczelniającą i zszywki mocujące gumki w maskach filtrujących (określanych jako N95 lub FFP2 czy FFP3), a także na neopren stosowany w maskach sportowych,
• odparzenia skóry, zwłaszcza wywołane przez maski ściśle przylegające do twarzy oraz te noszone podczas aktywności fizycznej i upału,
• wybroczyny i siniaki podczas noszenia masek zbyt mocno dopasowanych, zwłaszcza u osób z cerą naczynkową i obniżoną krzepliwością krwi, np. na skutek przyjmowania leków.

Powstawanie krost od noszenie maseczki jest tak częste, że na określenie takich zmian powstał nawet nowy termin – to „maskne”, czyli połączenie słów „mask” i „acne”.

Przeciwdziałanie powstawaniu problemów z cerą spowodowanym przez noszenie maseczki nie jest łatwym zadaniem, zwłaszcza, że często występują jednocześnie różne ich rodzaje. Niemniej jest to możliwe, a to za sprawą dzięki odpowiedniej pielęgnacji skóry. Zmiana związanych z nią nawyków przez osoby z najbardziej nasilonymi dolegliwościami pomoże przynajmniej zredukować ich nasilenie.

Co robić, by poprawić wygląd cery? Eksperci zalecają:

• Unikanie dotykania maski i noszenie jej w prawidłowy sposób – zakładanie jej pod nosem, brodą czy na głowie, by w razie patrolu w każdej chwili móc naciągnąć na usta i nos, to sposób przenoszenia obecnych tam zarazków, wydzieliny gruczołów łojowych i potowych oraz zanieczyszczeń z powietrza na najbardziej wrażliwe strefy twarzy.
• Wymiana maseczki na nową tak często, jak jest to konieczne. Przy intensywnym oddychaniu i niekorzystnych warunkach atmosferycznych może to być konieczne nawet co 20 minut, jednak zwykle wystarczy sięgać po nową przy każdym kolejnym wyjściu z domu. Wiele rodzajów maseczek można prać, najlepiej w temp. powyżej 60 stopni Celsjusza z dodatkiem łagodnie działającego na skórę detergentu, i używać wiele razy.
• Oddychanie przez nos i ograniczenie rozmów, co pozwala zmniejszyć zaparowanie maski od wewnątrz i gromadzenie się w niej drobnoustrojów pochodzących z jamy ustnej.
• Właściwe dopasowanie maski, by nie była zbyt ciasna ani zbyt luźna, co ograniczy skłonność do zasinień i otarć skóry.
• Odpowiednia higiena skóry zarówno przed założeniem maski, a przede wszystkim po jej zdjęciu; nie należy przy tym używać zbyt agresywnych detergentów, tylko wybrać delikatne mleczko do mycia lub demakijażu, a oczyszczanie zakończyć nałożeniem toniku i odpowiedniego kremu.
• Stosowanie „miejskich” kremów do twarzy, oznaczonych jako „anti-pollution” albo „anti-smog”, których w sklepach jest coraz więcej, a przy problemach uczuleniowych – wybór profesjonalnych kosmetyków ochronnych, które zabezpieczają cerę m.in. przed alergizującym działaniem obecnych w smogu metali ciężkich takich jak nikiel.
• Kupno maseczki filtrującej zatrzymującej pyły i inne zanieczyszczenia powietrza, wyposażonej w zaworek ułatwiający jego wydychanie (takie modele nie są jednak zalecane dla osób, które mają lub mogą mieć objawy infekcji oddechowej, bo nie zapewniają ochrony innych ludzi, która jest właściwym celem ich stosowania takiej formy zabezpieczenia).
• Wybór maseczki z tkaniny, która nie podrażnia cery, przy czym lepszy będzie np. produkt wykonany z fizeliny niż ze sztywnej i szorstkiej bawełny.
• Unikanie nakładania pod maseczkę makijażu, zwłaszcza podkładu i pudru, które stanowią pożywkę dla drobnoustrojów powodujących zmiany zapalne na skórze. Odpowiednio dobrane kosmetyki mineralne mogą też jednak zapewniać dodatkową warstwę ochronną na skórze, jednak należy je jak najszybciej zmyć po zdjęciu maski.
• Regularne nawilżanie skóry za pomocą kremów nawilżających i innych kosmetyków, zwłaszcza typu żelowego serum, stosowanego pod preparat o cięższej konsystencji (olejek lub krem). Ten drugi krok jest równie ważny, ponieważ zawarte w produktach tłuszcze pomagają chronić skórę przed utratą wilgoci.
• Stosowanie produktów do pielęgnacji skóry oraz diety bogatej w antyoksydanty, czyli związki wykazujące działanie przeciwzapalne.
• Nakładanie chłodzących kompresów w przypadku opuchlizny skóry po zdjęciu maski.
• Włączenie do pielęgnacji skóry skłonnej do zasinień preparatów przeznaczonych dla cery naczynkowej bądź żelu z arniką górską lub oczarem wirginijskim.
• Stosowanie kosmetyków ograniczających wydzielanie sebum i wiążących jego nadmiar w razie takiej konieczności , co pomaga ograniczyć powstawanie ropnych zmian przy cerze przetłuszczającej się, mieszanej i trądzikowej.
• Regularne złuszczanie martwego naskórka za pomocą łagodnie działających preparatów, m.in. peelingu enzymatycznego czy serum o niskim stężeniu kwasów – usuwanie zalegających na skórze komórek pomaga walczyć z trądzikiem, wypryskami alergicznymi i przesuszeniem naskórka.

ZOBACZ: Jak prawidłowo oddychać w maseczce? Ekspert: lek. med. Elżbieta Dudzińska, specjalistka terapii oddechowych