Seks seniorów przestaje być tabu. W dojrzałym wieku też jest miejsce na miłość, także fizyczną

Zobacz wideo: Masz połączenie z tego numeru? Koniecznie odbierz telefon

O seksualności seniorów rozmawiamy z dr Magdaleną Grabowską, psychologiem i seksuologiem, pracownikiem Instytutu Psychologii UKW w Bydgoszczy.

Seks i seniorzy to połączenie, o którym wciąż mówimy z lekkim zawstydzeniem. Dla wielu to nadal temat tabu. Dlaczego?

Seksualność seniorów na szczęście przestaje być tabu, między innymi dzięki poruszaniu tego tematu w mediach oraz programom typu reality show, które pokazują osoby starsze nie tylko w roli troskliwych babć czy dziadków, lecz w roli osób szukających i pragnących miłości, w tym także fizycznej. Tabu seksualności seniorów wynika m.in. stąd, że aktywność seksualna kojarzy się potocznie z cechami młodości, takimi jak szczupłe, umięśnione ciało, gładka skóra lub dobra kondycja fizyczna. Seniorzy są zazwyczaj pozbawieni tych cech, więc niesłusznie bywają oni traktowani jako osoby aseksualne. Poza tym miewamy tendencję do identyfikowania osób starych z własnymi bliskimi, których obraz w naszych głowach jest często wyidealizowany, np. myśląc o seniorach wspominamy swoją opiekuńczą babcię, która obierała dla nas w naszym dzieciństwie jabłuszka i smażyła wspaniałe naleśniki. Taki obraz babci nie kojarzy się z osobą mającą potrzeby seksualne i aktywną w tej sferze życia. Fałszywe przekonania na temat seksualności seniorów głoszą też, że współżycie seksualne może zaszkodzić zdrowiu fizycznemu. Warto walczyć z mitami na temat seksualności seniorów, gdyż, po pierwsze, nie są one prawdziwe: przykładowo wiemy, że w grupie osób między 60. a 80. rokiem życia około 16 procent jest zupełnie nieaktywnych seksualnie, zaś 70 procent mężczyzn powyżej 75. roku życia co najmniej raz w tygodniu angażuje się w pieszczoty erotyczne. Po drugie, połowa osób po 75. roku życia uznaje udane życie seksualne za ważne dla ogólnej oceny jakości życia.

Z jakimi wątpliwościami zgłaszają się najczęściej do Pani seniorzy, jeśli chodzi o życie seksualne?

Obecnie częściej zgłaszają się do mnie jako do psychoseksuologa seniorki niż seniorzy - zmieniło się to odkąd leki poprawiające mechanizm erekcji członka stały się dostępne bez recepty. Mężczyźni w wieku senioralnym, mający kłopoty w sferze seksualnej mogą teraz unikać rozmów na temat seksualności ze specjalistą i bez kłopotu kupić w aptece jakiś preparat. Nie jest to zawsze rozsądna droga, gdyż niektórych przyczyn problemów z erekcją nie da się usunąć po prostu kupując lek. Osoba, która zdecydowała się dokonać takiego zakupu i rozczarowała się działaniem leku, może mieć niesłuszne poczucie, że problem jest nierozwiązywalny i zrezygnować w efekcie ze współżycia. Warto jednak pamiętać, że porozmawianie ze specjalistą może przynieść skuteczną pomoc w wielu kłopotach seksualnych. Z kolei kobiety w wieku senioralnym zgłaszają się do gabinetów seksuologów z powodu m.in. doświadczania bólu podczas kontaktów seksualnych, co czasami wynika ze słabszej lubrykacji, powiązanej ze zmianami hormonalnymi okresu przekwitania. Bywa również tak, iż kobiety po menopauzie odkrywają swoją seksualność - wraz z dojrzałością nabierają one większej pewności siebie i - uwolnione od lęku przed niepożądaną ciążą oraz mając mniej obowiązków domowych po usamodzielnieniu się dzieci - cieszą się aktywnością seksualną bardziej, niż we wcześniejszych latach życia.

Co poradziłaby Pani osobom, które w dojrzałym wieku chcą nadal być aktywne seksualnie, a obawiają się oceny rodziny, znajomych, czy też własnych - prawdziwych bądź nie - niedoskonałości?

Seksualność jest w naszej kulturze sferą intymną, więc przede wszystkim nie musimy informować członków rodziny lub znajomych o tym, czy jesteśmy osobą nadal aktywną seksualnie czy też nie. Poza tym przeżywanie swojego życia tak, by zadowolić innych jest sensowne tylko wtedy, jeśli nie dzieje się to z naszą stratą. Nie warto również ulegać stereotypom i przesądom, które mogą jedynie obniżyć naszą ocenę jakości życia. Swoje ciała na starość spostrzegamy czasami, niesłusznie skądinąd, jako niedoskonałe, bo żyjemy w społeczeństwie ceniącym młodość i jej przejawy, a czasem dlatego, że wraz z wiekiem pojawiają się u nas schorzenia odbierające pełną sprawność fizyczną. Warto jednak pamiętać, że ciało pozornie niedoskonałe, noszące naturalne objawy starzenia się, może być źródłem przyjemnych doznań, jeśli zaakceptujemy to, co nieuniknione i zamiast skupiać się na trudnościach, skoncentrujemy się na czerpaniu radości z każdej roli życiowej, w tym roli partnera lub partnerki seksualnej. Pamiętajmy, że badaczom nie udało się nigdy odnaleźć limitu wiekowego dla ludzkiej seksualności.