Nagła śmierć łóżeczkowa – do kiedy trzeba się jej obawiać? Kto jest narażony? Specjaliści radzą, jak zmniejszyć ryzyko wystąpienia SIDS

Marta Siesicka-Osiak
Miękkie kocyki i zabawki nie powinny znajdywać się w łóżeczku niemowlęcia do ukończenia przez nie przynajmniej 12 m.ż.
Miękkie kocyki i zabawki nie powinny znajdywać się w łóżeczku niemowlęcia do ukończenia przez nie przynajmniej 12 m.ż. Michael Morse / Pexels
Zespół nagłej śmierci łóżeczkowej zabiera tysiące niemowląt rocznie. Naukowcy nadal szukają przyczyny, która odpowiada za niewyjaśnione zgony dzieci. Wiadomo jednak, co może zwiększać ryzyko wystąpienia SIDS oraz jak można je zmniejszać. Przede wszystkim należy pamiętać o układaniu dziecka na plecach. Na co jeszcze należy zwrócić uwagę?

Spis treści

Czym jest zespół nagłej śmierci łóżeczkowej? Jak często do niego dochodzi?

Zespół nagłej śmierci łóżeczkowej nosi fachową nazwę zespołu nagłej śmierci niemowląt (z ang. Sudden Infant Death Syndrome – SIDS). Termin odnosi się do sytuacji, w której pozornie zdrowe dziecko umiera nagle, zazwyczaj we śnie.

Mimo że SIDS uważany jest za stosunkowo rzadki, to odpowiada za największą liczbę zgonów dzieci w wieku od 1 miesiąca do ukończenia pierwszego roku życia. Najwięcej przypadków odnotowuje się u dzieci między drugim a czwartym miesiącem życia. W samych Stanach Zjednoczonych w 2020 roku aż 1389 niemowląt zmarło z powodu nagłej śmierci łóżeczkowej.

Dobrą informacją jest to, że wskaźniki SIDS znacznie spadły w ostatnich latach. W USA obniżyły się z 130,3 zgonów na 100 000 żywych urodzeń w 1990 r. do 38,4 zgonów na 100 000 żywych urodzeń w 2020 r.

Jakie są objawy obumarcia płodu? Sprawdź, jakie prawa przysługują po poronieniu

Jakie są objawy obumarcia płodu? Sprawdź, jakie prawa przysługują po poronieniu

Obumarcie płodu jest traumatycznym przeżyciem dla każdej kobiety. W Polsce ok. 10-15 proc. wszystkich ciąż kończy się poronieniem. Do przyczyn obumarcia płodu można zaliczyć między innymi trombofilię,...

Agata Siemiaszko
Agata Siemiaszko

Przyczyny i czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia SIDS. Na to należy zwrócić uwagę

Przyczyny występowania zespołu nagłej śmierci niemowląt nie są znane. Jednak naukowcy wskazują kilka potencjalnych powodów, które mogą się do niej przyczyniać:

  • bezdech senny, czyli okres zatrzymania oddychania podczas snu,
  • nieprawidłowości w obszarze mózgu kontrolującym oddychanie.

Wyniki badań brytyjskich naukowców opublikowane w czasopiśmie „The Lancet” dowodzą, że jedną z dodatkowych przyczyn powodujących nagłą śmierć łóżeczkową może być mutacja genetyczna, która w istotny sposób wpływa na pracę mięśni układu oddechowego.

Choć nie można wskazać konkretnego czynnika, który odpowiada za wystąpienie SIDS, specjaliści wymieniają szereg zmiennych, które zwiększają ryzyko nagłej śmierci łóżeczkowej. Najważniejszym z nich jest kładzenie dziecka do snu na brzuchu lub boku przed ukończeniem 1 roku życia.

Ryzyko wystąpienia SIDS może wzrastać przez:

  • wrodzone wady mózgu,
  • zakażenie dróg oddechowych,
  • niską wagę urodzeniową,
  • przedwczesne porody lub ciąże mnogie,
  • obciążenie genetyczne SIDS.

Dowiedz się więcej: Co oznacza fioletowy motyl przy łóżeczku noworodka w szpitalu?

Wśród innych czynników wymieniane są bierne palenie lub palenie przez matkę w czasie ciąży, jej młody wiek (poniżej 20 r.ż), niekarmienie piersią i/lub niepodawanie dziecku smoczka do snu.

Czynnik ryzyka wrasta także, gdy dochodzi do przegrzewania dziecka, wspólnego spania niemowlęcia w jednym łóżku z opiekunem oraz korzystanie ze zbyt miękkiej pościeli i/lub materaca.

Na SIDS nieco bardziej narażeni są chłopcy, a znaczenie ma także pochodzenie etniczne – dzieci Afroamerykanów i rdzennych Amerykanów są dwa razy bardziej narażone na śmierć z powodu SIDS niż inne rasy z powodów, które nie są znane.

Unikanie jak największej liczby tych czynników nie może co prawda zapobiec SIDS, ale może zmniejszyć ryzyko wystąpienia nagłej śmierci łóżeczkowej.

Twoje dziecko źle śpi? Jako dorosły ma dużą szansę cierpieć na bezsenność

Twoje dziecko źle śpi? Jako dorosły ma dużą szansę cierpieć na bezsenność

Najnowsze badania pokazują, że osoby cierpiące w dzieciństwie z powodu problemów ze snem są zdecydowanie bardziej narażone na bezsenność w wieku młodzieńczym oraz jako dorośli. Dowiedz się, dlaczego n...

Marta Siesicka-Osiak
Marta Siesicka-Osiak

Jak minimalizować wystąpienie śmierci łóżeczkowej? Zalecenia specjalistów

Najnowsze wytyczne z 2022 r. Amerykańskiej Akademii Pediatrii dotyczące minimalizowania zgonów związanych ze śmiercią łóżeczkową zalecają zapewnienie dziecku bezpiecznego środowisko snu. Oznacza to, że należy zadbać o:

  • układanie niemowlęcia do snu i na drzemki na plecach,
  • stosowanie twardej, płaskiej powierzchni do spania, najlepiej atestowanych materacy,
  • spanie w osobnych łóżkach, ale w tym samym pomieszczeniu przynajmniej do ukończenia przez dziecko 6 miesiąca życia,
  • zrezygnowanie z koców, poduszek, ciepłej pościeli i zabawek w łóżku niemowlęcia,
  • unikanie przegrzewania dziecka,
  • nienakrywanie niemowlęciu główki.

Dodatkowe zalecenia dotyczące zmniejszenia ryzyka związanego z SIDS obejmują:

Specjaliści Safe to Sleep przestrzegają przed używaniem klinów oraz innych produktów, które mają utrzymać dzieci w „bezpiecznej pozycji”, ponieważ nie spełniają one federalnych wytycznych dotyczących bezpieczeństwa snu i nie mogą zapobiec wystąpieniu SIDS.

Zwracają także uwagę, że stosowanie monitorów oddechu lub ruchu, jako głównego sposobu zapobiegania nagłej śmierci łóżeczkowej, nie jest skuteczną metodą ani w wykrywaniu SIDS, ani w jego zapobieganiu.

Ile powinno spać dziecko? Jak zadbać o zdrowy sen niemowlęcia i nastolatka?

Ile powinno spać dziecko? Jak zadbać o zdrowy sen niemowlęcia i nastolatka?

Sen dzieci, a raczej jego brak, to jeden z częstych problemów rodziców. Częste pobudki niemowląt, trudności z zasypianiem starszaków i problem z zagonieniem do łóżek, a potem porannym budzeniem nastol...

Marta Siesicka-Osiak
Marta Siesicka-Osiak
Dodaj firmę
Logo firmy Ministerstwo Zdrowia
Warszawa, ul. Miodowa 15
Autopromocja

Pielęgnacja i zdrowie dziecka

* Najniższa cena z ostatnich 30 dniMateriały promocyjne partnera
emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Zdrowie

Wróć na stronakobiet.pl Strona Kobiet