Pandemia COVID-19 i praca zdalna odcisnęły piętno na psychice kobiet. Co sprawia najwięcej kłopotów? Dane Eurostatu nie pozostawiają złudzeń

W czasie pandemii COVID-19 większość pracowników, którzy mieli taką możliwość, przeszła na pracę w trybie zdalnym. Wykonywanie obowiązków służbowych z domu ma wiele korzyści – nie trzeba tracić czasu i pieniędzy chociażby na dojazd, a pracować można z dowolnej lokalizacji. Po dwóch latach pandemii okazuje się jednak, że ma ona niekorzystny wpływ szczególnie na pracę zawodową, życie rodzinne i zdrowie psychiczne kobiet.

Badanie Eurostatu przeprowadzone w lutym i marcu 2021 r. w krajach Unii Europejskiej pokazuje, że z powodu większej elastyczności związanej ze zmianą trybu pracy wszyscy pracownicy mieli problem z utrzymaniem równowagi pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym. W konsekwencji spędzali oni znacznie więcej czasu na wykonywaniu pracy zawodowej. Wiązało się to z nieodpowiednim rozplanowywaniem obowiązków oraz niemożnością skoncentrowania się na obowiązkach z powodu obecności w domu innych członków rodziny.

Wyniki badania pokazują jednak, że to kobiety miały większy problem z osiągnięciem odpowiedniego balansu pomiędzy pracą a domem. Trudności z koncentracją na pracy z powodu obowiązków rodzinnych wymieniało 7,4 proc. kobiet w porównaniu do 5,7 proc. mężczyzn. Natomiast aż 27 proc. kobiet (i 19 proc. mężczyzn) nie mogło całkowicie poświęcić się pracy w pełnym wymiarze godzin, gdy w domu obecne były małe dzieci.

Podczas gdy obecność rodziny wpływała niekorzystnie na pracę zawodową, również obowiązki służbowe odbijały się negatywnie na relacjach rodzinnych. Ok. 31 proc. kobiet i 22 proc. mężczyzn pracujących zdalnie na pełen etat i mających w domu małe dzieci stwierdziło, że praca zmniejszyła ilość czasu poświęcanego przez nich swojej rodzinie.

Brak równowagi między życiem zawodowym a prywatnym oraz mniejsze zaangażowanie w pracę zawodową z powodu konieczności większego poświęcania uwagi opiece nad dziećmi miały też wpływ na zmniejszenie dochodów kobiet, co potwierdziło aż 38 proc. respondentek. Natomiast 21 proc. z nich rozważa stałe zmniejszenie wymiaru czasu pracy płatnej lub już to zrobiło.

Z badania wynika również, że kobiety nadal wykonują większość nieodpłatnej pracy związanej z opieką nad dziećmi i dbaniem o gospodarstwo domowe. W lutym i marcu 2021 r. kobiety poświęcały tygodniowo ok. 5 godzin więcej (11,1) niż mężczyźni (6,1), na opiekę nad dziećmi i wnukami. Zajmowały się również o ok. 1 godz. tygodniowo dłużej niż mężczyźni starszymi lub niepełnosprawnymi krewnymi. Dodatkowo wykonywały więcej obowiązków domowych takich jak gotowanie czy sprzątanie. Mężczyźni przeznaczali na tego typu obowiązki 9,4 godzin tygodniowo, natomiast kobiety 14,4 godzin.

Na podstawie 26 741 ankiet przeprowadzonych w okresie od 25 stycznia do 3 lutego 2022 roku w 27 państwach Unii Europejskiej zbadano także wpływ pandemii na zdrowie psychiczne zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Okazuje się, że z powodu silnej presji wynikającej z konieczności godzenia życia zawodowego z rodzinnym, więcej kobiet niż mężczyzn cierpiało na zaburzenia lękowe.

Aż 44 proc. pań zgłaszało strach o rodzinę oraz tęsknotę za przyjaciółmi i dalszymi krewnymi, 37 proc. ogólne odczuwanie niepokoju i stresu, 33 proc. obawę o przyszłość, a 30 proc. poczucie osaczenia i osamotnienia.

Miała na to wpływ nie tylko praca zdalna, ale również inne restrykcje związane z pandemią COVID-19 takie jak zamykanie szkół i przedszkoli, ponieważ to właśnie kobiety z małymi dziećmi najbardziej odczuły negatywne skutki pandemii.

Źródło:
Women in times of COVID-19 Eurobarometr