500 plus a inflacja. Ile jest warte świadczenie wychowawcze?

500 plus traci na wartości

500 plus to program wprowadzony w 2016 r., aby zwiększyć dzietność Polaków. Obecnie rodzice mogą starać się o dodatkowe świadczenie pieniężne w kwocie 500 zł na każde urodzone dziecko, które nie uzyskało pełnoletności. Niestety, wartość wsparcia nie była waloryzowana od 5 lat, podczas gdy koszty życia rosną. W czasie pandemii ceny znów poszybowały w górę, przez co 500 plus nie jest już tyle warte, co kiedyś, a wręcz przeciwnie – coraz szybciej traci na wartości.

- Program Rodzina 500 plus nie spełnił żadnego z przypisanych mu celów, a na dodatek wartość wypłacanego świadczenia wraz ze wzrostem cen szybko spada. W ciągu ostatnich lat wzrosła skala ubóstwa, w tym ubóstwa dzieci, spadła dzietność, a na dodatek wskaźniki aktywności zawodowej kobiet utrzymują się na bardzo niskim poziomie – mówi Piotr Szumlewicz, przewodniczący Związku Zawodowego Związkowa Alternatywa.

Z danych GUS wynika, że w 2016 r. wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych przy podstawie wynoszącej w roku poprzednim 100 wyniósł 99,4. Oznacza to, że Polacy mogli kupić więcej niż rok wcześniej za taką samą pensję. Niestety, dobra passa szybko się skończyła, a ceny zaczęły rosnąć.

• W 2017 r. wskaźnik wyniósł 102,0,
• w 2018 r. spadł do 101,6,
• w 2019 r. skoczył do 102,3,
• w 2020 r. osiągnął już poziom 103,4.

Ile warte jest 500 plus?

500 plus nie ma już takiej wartości jak w 2016 roku. Serwis Money.pl policzył, że za sprawą spadku siły nabywczej pieniądza świadczenie stanowi odpowiednik 434 zł w 2016 r., podczas gdy przed wybuchem pandemii było warte 455 złotych. Jeszcze mniej mogą kupić rodzice, którzy chcieliby całe świadczenie przeznaczyć na żywność. Jedzenie, które są w stanie nabyć, w 2016 r. kosztowałoby 410 złotych – można przeczytać na portalu.

Osoby, które nie chcą wydawać 500 plus, ale wolą odłożyć pieniądze dla dziecka, również znajdują się w złej sytuacji. Obecnie nie da się już prawie nic zarobić na lokatach, a ich oprocentowanie jest symboliczne. Oznacza to, że lokując środki w banku, nie uchronimy ich przed negatywnym wpływem inflacji.

500 plus w 2021 roku

Prognozy ekspertów, dotyczące 500 plus i inflacji, są coraz mniej optymistyczne. Mikołaj Fidziński, dziennikarz next.gazeta.pl, na początku roku wyliczył, że 500 plus powinno wynosić 539 zł, aby beneficjenci programu byli w stanie nabyć taką samą liczbę produktów co w pierwszym roku istnienia świadczenia. Money.pl szacuje, że aktualnie 500 plus powinno wynosić jeszcze więcej, bo 576 złotych. Serwis ostrzega, że bez waloryzacji 500 plus za trzy lata świadczenie będzie warte 400 złotych.

Ile wynosi 500 plus?

Osoby, które zastanawiają się, ile wynosi 500 plus, mają powody do zmartwień.

Ceny pędzą jak szalone, a eksperci biją na alarm: tak złej sytuacji nie było od 2000 roku, kiedy to wskaźnik inflacji przekroczył 5 procent. Z najnowszych danych GUS, opublikowanych 31 sierpnia br., wynika, że inflacja osiągnęła już poziom 5,4 procent.

Naturalnie do wzrostu cen przyczyniła się pandemia, a jej kolejna fala może skutkować nowymi podwyżkami.

Przez pandemię ok. 28 proc. przedsiębiorców musiało ograniczyć swoją działalność. Firmy próbują powetować sobie straty, podnosząc ceny usług i towarów. - Ograniczenia podażowe w przetwórstwie pobiły w sierpniu dotychczasowe historyczne maksima (z lipca) – niedobór surowców, materiałów i półfabrykatów (z przyczyn pozafinansowych) jest barierą działalności dla 28,1 proc. przedsiębiorstw – wskazują analityce z PKO Research.

500 plus – zmiany w programie

Rada Ministrów postanowiła zmienić zasady składania wniosków o 500 plus. Już niebawem o świadczenie będzie można ubiegać się wyłącznie drogą elektroniczną. Natomiast najważniejsze zasady kwalifikacji do programu nie ulegną zmianie. Nie zmieni się także wysokość 500 plus. Osobom, które były dotychczas pozbawione świadczenia lub miały je obniżone, będzie się należała natychmiastowa wypłata należnych im środków w pełnej wysokości.

- Naszym zdaniem w obecnej sytuacji kluczowym kierunkiem zmian powinien być wzrost wynagrodzeń - stąd nasz postulat podniesienia płac w budżetówce o 60 procent. W polityce społecznej państwo powinno zaś skupić się głównie na wyższej jakości usług publicznych, w tym szczególnie ochrony zdrowia oraz opieki senioralnej. Program Rodzina 500 plus mógłby zostać zmodyfikowany – w obecnej sytuacji warto pomyśleć nad wprowadzeniem kryterium dochodowego i wypłaty środków jedynie rodzinom najuboższym. Dzięki zaoszczędzonym środkom można byłoby poprawić jakość usług publicznych i podnieść płace w budżetówce – komentuje Piotr Szumlewicz.

500 plus – jak złożyć wniosek?

Zgodnie z nowymi zasadami, obsługą 500 plus ma się zająć Zakład Ubezpieczeń Społecznych, co pozwoli zaoszczędzić ok. 3,1 mld zł w latach 2022-2032. Wcześniej obowiązek ten spoczywał na gminach, co często wiązało się z opóźnieniami w wypłatach świadczenia, a decyzje związane z koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego wydawał wojewoda.

Środki wypłacane z programu będą musiały trafiać na konto rodziców, a wnioski o świadczenie wychowawcze trzeba będzie składać online.

Obecnie tylko 2 proc. beneficjentów pobiera świadczenie wychowawcze w innej formie niż na rachunek bankowy, a w I kw. 2021 r. już 84 proc. rodziców składało wnioski o 500 plus online.

Jak złożyć wniosek o 500 plus w ZUS?

W okresie składania wniosków o 500 plus rodzice będą mieli do swojej dyspozycji dodatkowe komputery w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Przy wypełnianiu formularzy online mogą także liczyć na pomoc pracowników ZUS. Prawdopodobnie powstaną także mobilne punkty składania wniosków w innych miejscach, np. na poczcie czy w KRUS.

500 plus to sztandarowy program prorodzinny PiS, wprowadzony w 2016 roku. Jego głównym celem jest walka z niewielką dzietnością Polaków. Początkowo świadczenie wypłacane było na każde drugie i kolejne dziecko, ale taka polityka nie zachęcała obywateli do prokreacji. Od 1 lipca 2019 r. świadczenie przysługuje na każde dziecko, co zapewnia dodatkowe zabezpieczenie finansowe przyszłym rodzicom.