Porażający raport WHO
Kluczowe fakty:
- Przemoc wobec kobiet - szczególnie przemoc między partnerami i przemoc seksualna - jest głównym problemem zdrowia publicznego i naruszeniem praw człowieka.
- Szacunki opublikowane przez WHO wskazują, że na całym świecie około 30% kobiet w ciągu swojego życia zostało dotkniętych przemocą fizyczną i / lub seksualną ze strony partnera, męża lub innej osoby. Oznacza to, że 1 na 3 kobiety doświadczyła przemocy.
- W większości przypadków to przemoc ze strony partnera. Na całym świecie prawie jedna trzecia (27%) kobiet w wieku 15-49 lat pozostających w związku zgłasza, że padła ofiarą jakiejś formy przemocy fizycznej i / lub seksualnej ze strony partnera.
- Przemoc może negatywnie wpłynąć na zdrowie fizyczne, psychiczne, seksualne i reprodukcyjne kobiet, a w niektórych sytuacjach może zwiększyć ryzyko zarażenia się wirusem HIV, a nawet doprowadzić do śmierci.
- Dzieci ofiar przemocy cierpią na szereg zaburzeń behawioralnych i emocjonalnych, częściej umierają i chorują, rzadziej są szczepione. W dorosłym życiu z dużym prawdopodobieństwem będą powielać szkodliwe wzorce.
- Podstawowymi przyczynami przemocy wobec kobiet są nierówności płci, niski poziom wykształcenia, doświadczenie przemocy w dzieciństwie, a także przekonanie o uprzywilejowanym statusie społecznym i seksualnym mężczyzny
- Walka z przemocą nie jest możliwa bez podjęcia działań na szeroką skalę promujących relacje oparte na równości i zgodzie, a także podważających stereotypy i szkodliwe wzorce społeczne.
Powyższe fakty i wnioski pochodzą z globalnego raportu opublikowanego przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). Autorzy badania przeanalizowali dane ze 161 krajów, zbierane w latach 2000-2018. Wynika z nich jasno, że jedna trzecia kobiet na całym świecie, które ukończyły 15 lat, co najmniej raz w życiu doświadczyła przemocy fizycznej albo seksualnej.
Jedna trzecia, czyli 736 mln kobiet. Pośród nich aż 641 mln pada ofiarą przemocy we własnym związku. W wielu wypadkach przemoc kończy się w najbardziej tragiczny sposób. Z danych wynika, że 38% wszystkich zabójstw kobiet popełnianych jest przez ich mężów i partnerów.
Czytaj także:
Skala i źródła przemocy
Jak wynika z raportu, przemoc wobec kobiet zaczyna się już w wieku kilkunastu lat. Dotknięte są nią najczęściej mieszkanki najbiedniejszych regionów, często we własnych domach. Organizacja Narodów Zjednoczonych definiuje przemoc wobec kobiet jako:
każdy akt przemocy ze względu na płeć, który powoduje lub może skutkować urazami fizycznymi, seksualnymi lub psychicznymi lub cierpieniem kobiet, w tym groźby takich aktów, przymus lub arbitralne pozbawienie wolności, zarówno w życiu publicznym, jak i prywatnym.
Ryzyko przemocy znacząco zwiększają następujące czynniki:
- niższy poziom wykształcenia
- wcześniejsze doświadczenie maltretowania
- wcześniejsze bycie świadkiem przemocy w rodzinie
- antyspołeczne zaburzenie osobowości
- szkodliwe spożywanie alkoholu
- szkodliwe męskie wzorce społeczne, takie jak posiadanie wielu partnerek lub postawy akceptujące przemoc
- normy społeczne, które uprzywilejowują lub przypisują wyższy status mężczyznom i niższy status kobietom
- niski poziom dostępu kobiet do płatnego zatrudnienia
- dyskryminacja płciowa
Do czynników zwiększających ryzyko stania się sprawcą przemocy, szczególnie seksualnej, należą: wiara w honor rodziny i czystość seksualną, ideologia związana z przekonaniem o seksualnych przywilejach mężczyzn, słabe sankcje prawne za przemoc seksualną.
WHO uznaje, że podstawowymi przyczynami przemocy wobec kobiet są nierówności płci i normy społeczne dotyczące dopuszczalności przemocy.
Szacunkowo przemoc wobec kobiet (w ciągu ich całego życia) ze strony partnera dotyka:
- 20% kobiet w obszarze Zachodniego Pacyfiku
- 22% kobiet w krajach o wysokim dochodzie oraz w Europie
- 25% kobiet w regionach obu Ameryk
- 31% kobiet we wschodnim regionie Morza Śródziemnego
- 33% kobiet w Afryce
- 33% kobiet w regionie Azji Południowo-Wschodniej
Co drugą kobietę przemoc domowa dotyka w takich krajach, jak Bangladesz, Kiribati, Fidżi, Papua-Nowa Gwinea i Wyspy Salomona.
Czytaj także:
Skutki przemocy odczuwają nie tylko kobiety
Przemoc domowa prowadzi przede wszystkim do poważnych urazów psychicznych, depresji, stresu pourazowego, ale także do fizycznych obrażeń, niechcianych ciąż, wzrostu liczby aborcji, poronień, przedwczesnych i martwych urodzeń. 42% kobiet, które doświadczyły przemocy ze strony partnera, zgłasza obrażenia będące jej konsekwencją. W dodatku kobiety doświadczające przemocy są o 16% bardziej narażone na poronienie i o 41% bardziej narażone na poród przedwczesny. W wielu wypadkach przemoc kończy się zabójstwem lub samobójstwem.
Przemoc wobec kobiet wpływa również na zdrowie i samopoczucie najmłodszych. Dzieci dorastające w rodzinach, w których dochodzi do przemocy, mogą cierpieć na szereg zaburzeń behawioralnych i emocjonalnych. Niestety w wielu wypadkach będą one stosowały przemoc w swoim dorosłym życiu. Równie ogromne są społeczne i ekonomiczne koszty przemocy. Wywołują one skutki w całym społeczeństwie, lecz to kobiety są nimi najsilniej dotknięte. Mogą cierpieć z powodu izolacji, niezdolności do pracy, utraty zarobków, braku udziału w regularnych zajęciach oraz ograniczonej zdolności do opieki nad sobą i swoimi dziećmi.
W pandemii liczba ofiar rośnie
Obostrzenia wprowadzone w związku z pandemią COVID-19 niosą w sobie poważne skutki społeczne i ekonomiczne. Ograniczenia dotyczące wychodzenia z domu i dostępu do usług znacząco zwiększyły stopień narażenia kobiet na agresywnych partnerów i podniosły czynniki ryzyka. Sytuacje kryzysowe - takie jak obecna - mogą zaostrzyć istniejącą przemoc, na przykład ze strony partnerów intymnych, a także przemoc seksualną niezwiązaną z partnerami. Mogą również prowadzić do nowych form przemocy wobec kobiet.
Pandemia jeszcze tę przemoc nasila, jednak – w przeciwieństwie do COVID-19 – przemocy nie da się powstrzymać szczepionką. - Tedros Adhanom Ghebreyesus, dyrektor Światowej Organizacji Zdrowia
Choć raport nie obejmuje czasu pandemii, wiadomo na pewno, że od początku kryzysu na całym świecie wzrosła liczba zgłoszeń od ofiar przemocy. Świadczą o tym doniesienia policji, lekarzy czy nauczycieli. Prawdziwą skalę zjawiska poznamy jednak dopiero wtedy, gdy sytuacja się unormuje. Na ten moment prowadzenie badań jest mocno utrudnione.
Czytaj także:
Jak przeciwdziałać przemocy?
WHO we współpracy ONZ Kobiety (UN Women) wypracowało siedem strategii przeciwdziałania przemocy wobec kobiet. Należą do nich:
- Wzmacnianie umiejętności komunikacji i budowania relacji w społeczeństwach
- Upodmiotowienie kobiet
- Zapewnienie wszystkim kobietom dostępu do niezbędnych usług
- Zmniejszenie skali ubóstwa
- Tworzenie środowiska sprzyjającego kobietom (obejmującego szkoły, miejsca pracy, przestrzenie publiczne)
- Zapobieganie krzywdzeniu dzieci i młodzieży
- Zmiana postaw, przekonań i norm
Kluczowym działaniem w walce z przemocą wobec kobiet jest położenie nacisku na edukację w zakresie równouprawnienia. Rolą nie tylko placówek oświatowych, ale także rządów państw, powinno być podważanie stereotypów dotyczących płci i promowanie relacji opartych na równości i zgodzie. Aby osiągnąć trwałą zmianę, ważne jest, aby uchwalić i egzekwować ustawodawstwo oraz rozwijać i wdrażać politykę promującą równość płci; przeznaczyć środki na zapobieganie i reagowanie oraz inwestować w organizacje zajmujące się prawami kobiet.
źródło: Violence against women
