Czy dziecko z katarem może chodzić do przedszkola? Kiedy powinno zostać w domu? Najczęstsze przyczyny nieżytu nosa u najmłodszych

Dzieci w wieku żłobkowym i przedszkolnym przechodzą infekcje górnego układu oddechowego nawet kilkanaście razy w roku, a przyczyną tego stanu rzeczy jest nieukształtowany do końca układ odpornościowy.

Do ukończenia 5. roku życia mały człowiek może mieć za sobą ponad sto różnych chorób. Niektóre z nich wymagają wprowadzenia antybiotykoterapii lub innych leków o silniejszym działaniu, jednak w większość przypadków lekarz może zlecić jedynie leczenie objawowe.

Widząc u swoich pociech pojawiający się katar, rodzice małych dzieci często zastanawiają się, czy dziecko może wychodzić na dwór. Stają też przed dylematem związanym z decyzją o zaprowadzeniu dziecka do żłobka, przedszkola czy szkoły. Zanim ją podejmą, powinni znaleźć źródło nieżytu nosa oraz ocenić ogólny stan zdrowia i samopoczucie dziecka.

Sprawdź: Co oznacza kolor kataru u dziecka? Polecamy sposoby na złagodzenie infekcji

Katar to potoczna nazwa zapalenia błony śluzowej nosa, któremu towarzyszy wyciek wydzieliny. U dzieci najczęściej wstępują dwa rodzaje nieżytu nosa: alergiczny oraz niealergiczny, w tym drugim przypadku spowodowany zazwyczaj infekcją.

Katar alergiczny pojawia się jako reakcja na alergen m.in. pochodzenia pokarmowego lub wziewnego. Może występować sezonowo, jako tzw. katar sienny i być powodowany przez okresowe pylenie roślin. Jeśli jest wynikiem alergii np. na sierść zwierząt czy roztocza, może występować przez cały rok.

Katar alergiczny najczęściej objawia się jako spływanie z nosa rzadkiej, przezroczystej wydzieliny, któremu może towarzyszyć kichanie oraz łzawienie i swędzenie oczu. Zazwyczaj nie towarzyszą mu żadne inne objawy, nie pojawia się gorączka, ani kaszel.

Wśród przyczyn występowania niealergicznego zapalenia błony śluzowej wymienia się:

• zakażenie wirusami, bakteriami, ew. grzybami,
• obecność ciała obcego w jamie nosowej,
• reakcja na związki zapachowe, lotne środki chemiczne czy zanieczyszczenia powietrza,
• zażywanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) czy niektórych leków obniżających ciśnienie tętnicze,
• zmiany pogody,
• wahania poziomów hormonów,
• stres.

Najczęstszym źródłem nieżytu nosa u dzieci są infekcje wirusowe. W zależności od rodzaju wirusa, który spowodował infekcję, zakażenie może ograniczyć się do wycieku z nosa, jednak z czasem mogą też rozwinąć się inne objawy, jak kaszel czy podwyższona temperatura ciała.

Katar, który na początku infekcji jest wodnisty, może z czasem stać się gęstszy i zmienić zabarwienie na żółte lub zielone. Takie zabarwienie oznacza nadkażenie bakteryjne i jest jednym z rzadkich przypadków, gdy infekcję należy leczyć za pomocą antybiotyków.

Katarem o podłożu infekcyjnym można zarazić się drogą kropelkową oraz przez bezpośredni kontakt. Warto jednak pamiętać o tym, że ten rodzaj infekcji jest zaraźliwy już na etapie inkubacji wirusa. To oznacza, że zainfekowana osoba zaraża innych, nie mając jeszcze żadnych objawów choroby.

Jak zauważa dr Dominika Wojsz, znana jako Mama Lekarz:

Logika podpowiada, by wyłączyć z zajęć chore dzieci, z cieknącym nosem, kaszlące, gdyż wydawałoby się, że zapobiega to rozprzestrzenianiu się infekcji. Nie ma jednak dowodów na skuteczność takiego postępowania.

Jako metodę postępowania w takiej sytuacji zaleca, aby dziecko, które nie ma innych objawów poza katarem, chodziło normalnie do żłobka lub przedszkola.

Katar u dziecka często sprawia, że rodzice nie wiedzą, czy może ono wychodzić na dwór. Zastanawiają się także, czy powinno pójść do żłobka lub przedszkola. Podejmując decyzję, warto wziąć pod uwagę przede wszystkim przyczynę kataru i samopoczucie dziecka.

Jeśli dziecko nie gorączkuje, ma energię i apetyt, nie ma przeciwskazań do tego, aby wychodzić na świeże powietrze.

Jeśli zaś chodzi o pójście do placówki, dużo zależy także od procedur, które obowiązują w danym miejscu. W szczególności w ostatnich latach, kiedy mogą być zastosowane dodatkowe zasady bezpieczeństwa związane z zachorowaniami na COVID-19.

Jeśli nieżyt nosa ma podłoże alergiczne albo dziecko przechodzi infekcję wirusową łagodnie i czuje się dobrze, a konieczność wydmuchania nosa pojawia się raz na jakiś czas, prawdopodobnie będzie to stan zdrowia akceptowalny przez placówkę.

Natomiast dziecko, u którego pojawią się jakiekolwiek dodatkowe objawy, tj. gorączka czy kaszel, powinno zostać w domu i być zbadane przez lekarza.

Do placówki chodzić nie powinien również marudny maluch bez apetytu, bo złe samopoczucie może zwiastować rozwój infekcji.

Choć katar zazwyczaj nie ma ciężkiego przebiegu, powinien wzbudzać większą czujność u rodziców niemowląt i dzieci, które nie ukończyły drugiego roku życia. Nieleczony może u nich doprowadzić do powikłań np. zapalenia ucha środkowego lub zatok.

Polecamy poradnik: Przyczyny, objawy i leczenie zapalenie ucha zewnętrznego, środkowego i wewnętrznego

Źródła:

• Rhinitis: Causes, Risk Factors, and Treatment Healthline
• Blog Mama Lekarz Mama Lekarz