Edukacja dziecka w Polsce jest coraz droższa? Koszty wychowania dziecka a wydatki związane ze szkołą

Wychowanie dzieci w Polsce jest coraz droższe w związku z rosnącymi cenami żywności, paliw i utrzymania mieszkania – wynika z badania przeprowadzonego przez Centrum im. Adama Smitha. 265 tys. zł na jedno dziecko i 439 tys. zł w przypadku dwójki dzieci – tyle w 2022 roku wynoszą koszty wychowania. Za ten sam koszyk wydatków, który w 2020 roku wynosił 254 tys. zł, dziś zapłacilibyśmy 280 tys. zł. Rodziny nie zdecydowały się jednak na zwiększenie wydatków do tego poziomu, co oznacza, że obecnie nastąpił spadek zakupów związanych z wykształceniem dzieci.

„Koszty wychowania dzieci są stosunkowo wysokie i sięgają od 15 do 30 proc. budżetu rodziny. Koszty te zmieniają się w tym przedziale w zależności od liczby dzieci, ich wieku i etapu edukacji. 80 proc. wszystkich kosztów związanych z wychowaniem dziecka to żywność, mieszkanie, transport i łączność oraz edukacja” – możemy przeczytać w raporcie.

– Mniejsze możliwości nabywcze obywateli Polski w pierwszej kolejności spowodują ograniczenia w wydatkach wyższego rzędu. Należy liczyć się zatem z ograniczeniem wydatków na dodatkową edukację najmłodszych, co może przynieść w dłuższej perspektywie obniżenie poziomu wykształcenia polskiego społeczeństwa – zauważa Anna Gołębicka, ekspert Centrum im. Adama Smitha.

Trudno jest jednoznacznie stwierdzić, ile kosztuje edukacja dziecka w Polsce. Dużo zależy bowiem od etapu kształcenia, miejsca zamieszkania czy typu placówki, do której uczęszcza uczeń. Zapytaliśmy Iwonę Niziołek z Centrum Nauczania Domowego o koszty edukacji dzieci w Polsce.

– Obecne koszty życia są bardzo wysokie. Edukacja i rynek pracy zmieniają się niezwykle dynamicznie. Ważne, aby przed rozpoczęciem ścieżki edukacyjnej wraz ze swoim dzieckiem przemyśleć możliwe warianty i wybrać taki, który najbardziej odpowiada naszym potrzebom. Na szczęście taki wybór istnieje i możemy z niego skorzystać – zauważa Iwona Niziołek.

O jakich wariantach mowa? Najpopularniejsze jest oczywiście uczęszczanie do szkoły publicznej. Coraz więcej rodziców, jeśli tylko może sobie na to pozwolić, decyduje się z kolei na edukację w szkole prywatnej. Rozwiązaniem, które wciąż zyskuje zwolenników, jest ponadto edukacja domowa.

– Wybierając edukację w szkole publicznej, rodzic musi liczyć się z wydatkami na podręczniki (koszt nowego kompletu to 450-700 zł na rok) oraz wyprawkę szkolną (średnio pomiędzy 500 a 1000 zł). Należy doliczyć również ubezpieczenie, codzienne wyżywienie oraz inne koszty szkolne, takie jak wszelkie składki, komitet rodzicielski, wycieczki czy organizowane przez szkołę wyjścia w trakcie lekcji. Z relacji rodziców wiemy, że po okresie pandemicznym, w którym zajęcia poza szkołą były niemożliwe, suma takich składek to nawet 100 zł miesięcznie – tłumaczy Iwona Niziołek.

Dodatkowym wydatkiem, na który decydują się rodzice, są także korepetycje. Poziom nauczania w wielu placówkach publicznych pozostawia wiele do życzenia, w związku z tym dodatkowe lekcje okazują się przykrą koniecznością.

– Średni koszt jednej godziny zegarowej takich zajęć to 100 zł. Uczniowie zwykle korzystają z nich raz w tygodniu. Niestety rodzice często podkreślają, że zdanie egzaminów w szkole publicznej, bez korzystania z dodatkowych korepetycji jest bardzo trudne. Są to zatem kolejne wydatki, jakie rodzice muszą doliczyć do budżetu na edukację w szkole publicznej – mówi Iwona Niziołek.

W szkołach prywatnych, oprócz standardowych kosztów związanych z wyprawką, dochodzą comiesięczne czesne, mogące wahać się między 600 a 3000 zł.

– Szkoły prywatne to przede wszystkim mniejsze klasy, kameralne pomieszczenia, zróżnicowane zajęcia dodatkowe i program nauczania dostosowany do potrzeb określonej grupy uczniów. Zazwyczaj w takich placówkach dzieci mają większy dostęp do kreatywnych zajęć, które rozbudzają ich pasje – wliczonych w całościowy koszt czesnego. Niestety, tylko część rodziców może sobie pozwolić na taki wydatek – podkreśla Iwona Niziołek.

Sporo uczniów decyduje się obecnie na edukację domową, która jest w pełni bezpłatna. Wówczas dziecko przypisuje się do konkretnej szkoły, ale obowiązek szkolny realizowany jest poza jej murami. Za odpowiednie przygotowanie uczniów do egzaminów odpowiadają wówczas rodzice.

Takie dziecko nie potrzebuje wyprawki w postaci podręczników czy zeszytów (choć oczywiście nie ma przeciwwskazań, by z nich korzystać), może jednak wyposażyć się w inne pomoce naukowe. W edukacji domowej niezwykle istotne okazują się platformy, które nie tylko pomagają przyswoić wiadomości z podstawy programowej, ale także inicjują ciekawe wydarzenia i zajęcia dodatkowe.

– Wokół edukacji domowej w Polsce wciąż krąży wiele mitów, nie każdy wie również, że jest ona całkowicie bezpłatna. Może stanowić zatem alternatywę dla szkół publicznych oraz prywatnych – podsumowuje Iwona Niziołek.