Olej lniany ze względu na sposób działania może być wykorzystywany zarówno wewnętrznie jako dodatek do potraw, jak i zewnętrznie: na włosy lub skórę. Aby w pełni korzystać z dobroczynnego wpływu, dbajmy o jego dobre przechowywanie. Zaleca się kupowanie oleju lnianego w butelkach z ciemnego szkła o małej objętości, a później przechowywanie go w lodówce.
Co to jest olej lniany i jakie ma właściwości?
Olej lniany właściwości ma na tyle bogate, że stosować można go w różnej formie i z różnych powodów To, co wyróżnia go przede wszystkim to wysoka zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych. Stanowią one ważny budulec ścian komórkowych. Wspierają także przemiany metaboliczne, transport lipidów oraz pracę układów: nerwowego i sercowo-naczyniowego. Dla oleju lnianego charakterystyczne są również korzystne proporcje kwasów omega-3 do kwasów omega-6.
Olej lniany cechuje wysoka zawartość witaminy E - silnego antyoksydantu, który dodatkowo wspiera pracę układu nerwowego oraz układu krążenia. Ze względu na zawartość tego składnika olej lniany chętnie stosowany jest również zewnętrznie dla regeneracji skóry oraz poprawy stanu włosów. Znajdziemy w nim także błonnik, witaminy z grupy B i kwas foliowy.
Warto przeczytać
Ile kosztuje i jak wybrać olej lniany?
Jeżeli chodzi o olej lniany, cena jest nieco wyższa niż w przypadku popularnego oleju rzepakowego czy słonecznikowego. Butelka o pojemności 250 ml to koszt około 12-15 złotych. W przypadku objętości 500 ml zapłacić trzeba około 25 złotych, zaś przy litrowych butelkach - 35-40 złotych.
Wysokiej jakości oleju lnianego nie znajdziemy w zwykłym sklepie spożywczym. Najlepiej kupować go w sklepach ze zdrową żywnością, zielarniach oraz niektórych aptekach. Ważne, aby płyn znajdował się w ciemnej butelce i w chłodnym miejscu, najlepiej w lodówce. Dzięki temu zachowa on swoje właściwości. W przeciwnym razie wrażliwe na zmiany temperatur kwasy tłuszczowe szybko ulegną rozpadowi.
Jaki olej lniany kupować? Najlepszy będzie tłuszcz nierafinowany, tłoczony na zimno. Znajdować się w nim powinno minimum 50% wielonienasyconego kwasu tłuszczowego omega-3. W dobrym jakościowo oleju lnianym nie mogą znajdować się żadne sztuczne dodatki. Tłoczy się go z ziaren o jak najmniejszym zanieczyszczeniu, nieprażonych wcześniej.
Olej lniany w kuchni
Olej lniany w kuchni ze względu na wrażliwość termiczną nie ma szerokiego zastosowania. Jeśli chcemy zachować jego wartości, używajmy go wyłącznie na zimno.
Tłuszcz ten sprawdza się jako baza sosów sałatkowych. Można wykorzystać go również do uzupełnienia past, kremów, koktajli owocowych oraz warzywnych, sosów i dipów. Na jego podstawie przygotujemy bardzo smaczny majonez lub masło orzechowe. Można też olejem lnianym polewać warzywa, zupy (bezpośrednio przed podaniem), pierogi i kluski. Mniej typowym, nieco śródziemnomorskim rozwiązaniem jest używanie oleju lnianego do pieczywa zamiast masła.
Na oleju lnianym oparta została jedna z popularnych diet, tzw. dieta budwigowa. Ten program żywieniowy, stworzony przez nominowaną do Nagrody Nobla dr Johannę Budwig, wspomaga leczenie kilkudziesięciu chorób cywilizacyjnych. Zakłada spożywanie interesującego nas oleju lnianego, warzyw, owoców, twarogów i produktów wysoko błonnikowych.
Czy można smażyć na oleju lnianym? Niestety, nie. Olej lniany wraz ze wzrostem temperatury traci swoje cenne właściwości. Podczas ogrzewania tłuszcz ten, ze względu na niską temperaturę dymienia (zaledwie 100 stopni Celsjusza), szybko rozkłada się. Dla porównania: w przypadku rafinowanego oleju rzepakowego temperatura dymienia wynosi 240 stopni Celsjusza. Podczas smażenia zawarty w oleju lnianym kwas alfa-linolenowy utlenia się, tworząc szkodliwe dla zdrowia nadtlenki.
W jakich dawkach spożywać olej lniany? Nie istnieją dokładne wytyczne co do optymalnej jego ilości w diecie. Przyjmuje się, że dla dorosłych wskazana jest dawka od jednej do trzech łyżek dziennie.
Warto przeczytać
Olej lniany na włosy, czyli zastosowanie w kosmetyce
Olej lniany znajduje szerokie zastosowanie w kosmetyce. Jego korzystny wpływ także i w tym przypadku wynika z obecności nienasyconych kwasów tłuszczowych - ważnego budulca organizmu. Z powodzeniem może być stosowany na twarz, ciało i włosy.
Olej lniany na włosy nakładać można na kilka sposobów. Jednym z nich jest olejowanie kosmyków na noc. Można używać go również zamiast maski do włosów, spłukiwanej odżywki lub serum aplikowanego na same końcówki. Najlepiej sprawdzi się w pielęgnacji włosów suchych, łamliwych i zniszczonych farbowaniem. Ogranicza również łupież.
Ze względu na zawartość witaminy E olej lniany sprawdzi się przy skórze suchej i dojrzałej. Na jego stosowaniu skorzystają jednak również osoby mające problem z przetłuszczaniem cery. Kwas alfa-linolenowy, znajdujący się w oleju lnianym, normalizuje tempo produkcji sebum.