Prawie 550 kapelanów w służbach mundurowych, prawie 400 na etatach. Są w policji i straży, ale także w skarbówce. Ile zarabiają, co robią?

Większość kapelanów (389) to pracownicy służb (liczba kapelanów w poszczególnych formacjach w galerii). Zatrudnieni są na pełnych etatach lub ich częściach. Duża grupa jest funkcjonariuszami, część pracownikami cywilnymi. Wielu, np. w policji to zdecydowana większość, swoją posługę pełni społecznie. Ci na etatach zarabiają nawet powyżej 7 tys. zł.

Dokładnie 7 410 zł wynosi przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto kapelanów Straży Granicznej. Jest tam jedenastu duchownych katolickich, czterech prawosławnych i po dwóch wyznania greko-katolickiego oraz ewangelicko-augsburskiego.

W Państwowej Straży Pożarnej średnia pensja kapelana-funkcjonariusza wynosi 6 338 zł, a kapelana-cywila – 1 826 zł, ale ci często pracują tylko na część etatu (dla siedmiu kapelanów-cywilów jest w tym roku 3,75 etatu). Na etacie funkcjonariusza jest ośmiu duchownych.

Policja podkreśla, że nie ma w niej etatów funkcjonariuszy-kapelanów, a zdecydowana większość duchownych pełni posługę społecznie. A ci zatrudnieni, najczęściej na niepełny etat (średnio 0,57) zarabiają przeciętnie 2 563 zł brutto. A ilu ich jest? Z odpowiedzi na interpelację posła z Łódzkiego Tomasza Rzymkowskiego z 2018 r. (wówczas Kukiz'15, teraz PiS) wynika, że w latach 2010-2017 w policji było średnio 181 kapelanów, 23 na etatach.

Najwięcej kapelanów jest w Służbie Więziennej – 182, ale etatów jest niespełna 90. Ile zarabiają? Od 1 770 zł do 4 900 zł brutto. Ale do tych kwot należy jeszcze dołożyć dodatki służbowe, np. za wysługę lat, specjalny czy za kontakt z osobami pozbawionymi wolności.

– Wynagrodzenie kształtowane jest przez kwalifikacje zawodowe i inne wymagania przypisane na przedmiotowym stanowisku oraz przez kierowników jednostek organizacyjnych Służby Więziennej w odniesieniu do zakresu wykonywanych obowiązków czy też np. pojemności jednostki, co ma bezpośredni wpływ na liczbę osadzonych na rzecz, których pełniona jest posługa kapłańska. Zdecydowana większość kapelanów więziennych zatrudniona jest na etaty cząstkowe co również ma wpływ na wysokość wynagrodzenia – podkreśla ppłk Bartłomiej Turbiarz z zespołu prasowego Centralnego Zarządu Służby Więziennej.

Ministerstwo Finansów nie odpowiedziało na pytanie o wysokość poborów kapelanów Krajowej Administracji Skarbowej (izby administracji skarbowej, urzędy skarbowe, urzędy celno-skarbowe). Podało tylko, że:

– Uposażenie kapelanów pełniących służbę w Krajowej Administracji Skarbowej jest ustalane przez pracodawcę, zgodnie z rozporządzeniem z 28 lutego 2017 r. w sprawie uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej (Dz. U. z 2020 r. poz. 182) – czytamy w piśmie wydziału prasowego Ministerstwa Finansów.

Jednak w minionym roku Piotr Walczak, ówczesny wiceminister tego resortu i jednocześnie Szef Krajowej Administracji Skarbowej tak odpowiedział na interpelację Artura Dunina (PO), wtedy posła z Łódzkiego:

– (...) koszt zatrudnienia kapelanów w 2018 r. wyniósł 609 tys. zł (koszt uposażeń, nagród, świadczeń przysługujących funkcjonariuszom Służby Celno-Skarbowej oraz koszty delegacji), z tego 565,7 tys. zł stanowiły uposażania (uposażenia, nagrody z 3 proc. funduszu nagród, nagrody roczne i nagrody jubileuszowe).

Jednocześnie Walczak podał, że w 2018 r. w KAS "służbę pełniło 10 kapelanów (9 w izbach administracji skarbowej i 1 w Ministerstwie Finansów)". Wychodzi, że średnio w 2018 r. kapelani KAS zarabiali 4 714 zł brutto, biorąc pod uwagę tylko wskazaną kwotę samych uposażeń. Ale dane wiceministra różnią się od właśnie przekazanych nam informacji przez służby prasowe tego resortu. Podały, że w 2018 r. było ośmiu kapelanów (7,5 etatu).

Skoro swoich kapelanów na administracja skarbowa, to może także Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencja Wywiadu, Centralne Biuro Antykorupcyjne?

– Służby specjalne – ABW, AW i CBA – nie zatrudniają kapelanów – odpowiedział nam Stanisław Żaryn, rzecznik prasowy ministra koordynatora służb specjalnych.

To może jest w Służbie Ochrony Państwa (wcześniej Biuro Ochrony Rządu)?:

– W związku z tym, że struktura organizacyjna Służby Ochrony Państwa jest niejawna, nie udzielamy informacji na temat zajmowanych stanowisk przez funkcjonariuszy formacji – odpowiedział ppłk Bogusław Piórkowski, rzecznik prasowy komendanta SOP.

– W BOR i SOP przewidziano jeden etat kapelana – w lipcu tego roku stwierdził wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Błażej Poboży, który tak w lipcu tego roku (2020) odpowiedział na interpelację posłów m.in. Lewicy w sprawie finansowania Kościołów i związków wyznaniowych w Polsce: – W latach 2015-2017 w BOR pełnił posługę duszpasterską jeden duchowny, a w 2018 roku w SOP (do dnia 31 stycznia 2018 roku w BOR) w okresie od 1 stycznia do 19 maja, był zatrudniony jeden kapelan. W 2019 r. (w okresie marzec-grudzień) posługę pełnił jeden duchowny. (...) posługę duszpasterską pełnią duchowni różnych wyznań.

Zapewniają opiekę duszpasterską, organizują uroczystości religijne – najogólniej mówiąc. Zakres ich obowiązków w poszczególnych służbach wygląda oczywiście inaczej ze względu na specyfikę każdej z nich.

Np. kapelan Służby Więziennej zapewnienia osadzonym możliwości wykonywania praktyk religijnych i korzystania z posług religijnych indywidualnych i zbiorowych. Zobowiązany jest do współdziałania z dyrekcją jednostki w celu zapewnienia właściwej organizacji posług religijnych i bezpieczeństwa osadzonych podczas ich zbiorowego odprawiania.

Kapelani Krajowej Administracji skarbowej mają prawo do organizowania opieki duszpasterskiej dla pracowników KAS i funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej oraz ich rodzin oraz emerytów i rencistów KAS. Mówi się też o: organizowaniu, przeprowadzaniu i nadzorowaniu zajęć z etyki normatywnej; nabożeństw, w tym z okazji świąt KAS i uroczystości państwowych; współdziałaniu z Szefem Krajowej Administracji Skarbowej oraz kierownikami innych jednostek organizacyjnych KAS w zakresie prowadzenia działalności oświatowo-wychowawczej wśród pracowników KAS i funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej; współorganizowania uroczystości patriotyczno-religijnych.