Dysmorfofobia – fanaberia kobiet, które mają obsesję na punkcie swojego wyglądu, czy schorzenie, które wymaga leczenia?

W świecie, w którym piękno jest bezpośrednio związane z sukcesem i jednocześnie jest trudne do osiągnięcia, zaburzenia związane z wadliwym postrzeganiem swojego wyglądu, stają się powszechne. Jednym z nich jest zaburzenie dysmorficzne ciała (BDD). Dysmorfofobia może być trudna do odróżnienia od innych zaburzeń psychicznych, ponieważ objawy są często podobne.

Dysmorfofobia to zaburzenie polegające na przekonaniu o mankamencie wyglądu zewnętrznego, które w rzeczywistości istnieją, ale nie są zauważalne przez osoby trzecie, bądź koncentracja na defektach zewnętrznych, które w rzeczywistości nie istnieją. Zaburzenie dotyka znaczną liczbę osób, a wśród kobiet jest szczególnie powszechna.

Statystyki wskazują, że około 2-2,5 proc. populacji ogólnej doświadcza tego zaburzenia, a kobiety są dwukrotnie bardziej narażone na zachorowanie na BDD niż mężczyźni. Jednak ze względu na częsty brak świadomości zachorowania ze strony chorego lub niewłaściwą diagnozę, rzeczywista liczba osób dotkniętych schorzeniem może być wyższa.

– Osoby cierpiące na dysmorfofobię często zmagają się z problemami zarówno zdrowotnymi, psychicznymi, jak i fizycznymi. Depresja, lęki społeczne, izolacja społeczna, a także ryzyko zaburzeń odżywiania to tylko niektóre z konsekwencji tego zaburzenia – mówi trycholog i psycholog Martyna Pobuta.

W społeczeństwie, które często promuje jednolite standardy piękna, osoby z BDD mogą odczuwać presję dostosowania się do nierealistycznych norm.

Wszyscy czasami martwimy się o to, jak wyglądamy, ale dysmorfia ciała (BDD) jest poważną chorobą, w której dana osoba nadmiernie martwi się drobnymi lub wyimaginowanymi wadami fizycznymi. Dysmorfofobia to rodzaj poważnego zaburzenia psychicznego. Leczenie jej zazwyczaj obejmuje podejście holistyczne. Podstawą jest najczęściej terapia, ale i leczenie farmakologiczne.

Osoby z dysmorfofobią są bardzo zaniepokojone swoim wyglądem i często są przekonane, że posiadają poważne wady, które są niezauważalne dla innych. Niektóre z nich zgłaszają, że myślą o swoim wyglądzie przez siedem do ośmiu godzin dziennie. Może to powodować znaczny niepokój i utrudniać nawet najbardziej podstawowe codzienne zadania.

Osoby z BDD mogą wydawać duże sumy pieniędzy na produkty do pielęgnacji skóry, wizyty u dermatologa, zabiegi kosmetyczne i specjalne oświetlenie, aby łatwiej było dostrzec ich „wady”.

Mogą również opuszczać pracę lub spóźniać się na spotkania z powodu spędzania nadmiernej ilości czasu na dbaniu o swój wygląd. Osoby z BDD generalnie mają negatywny obraz siebie i mogą często określać siebie jako nieatrakcyjne, brzydkie lub zdeformowane.

– Do innych objawów tego schorzenia należy też kompulsywne zachowania. Niektórzy ludzie z BDD angażują się w działania kompulsywne, takie jak wielokrotne sprawdzanie w lustrze, porównywanie się z innymi lub szukanie potwierdzenia od innych co do braku wad. – dodaje Martyna Pobuta.

Osoby z dysmorfofobią często doświadczają objawów depresji związanego z ich wyglądem.

– I, mimo że angażują często ogromne środki finansowe w „poprawianie” urody i tak nie są zadowolone z efektów. To wszystko skutkuje m.in. stanami lękowym – mówi Martyna Pobuta.

Dysmorfofobia to zaburzenie psychiczne, które może mieć różne podłoże i zróżnicowane objawy. Mimo to, jeśli odpowiesz na większość poniższych pytań twierdząco, warto udać się po poradę do specjalisty.

• Często głośno narzekasz na rozmiar lub asymetrię jakiejś części ciała (zwłaszcza włosów, nosa, uszu, podbródka, oczu czy piersi lub kondycji skóry)?
• Masz tendencję do obsesyjnego patrzenia na siebie w lustrach i innych powierzchniach odbijających światło?
• Porównujesz się z innymi ludźmi i wypytujesz przyjaciół oraz rodzinę o jakiś aspekt fizyczny, który uważasz za brzydki?
• Po wyjściu z domu czujesz się niepewnie, ponieważ jesteś przekonany, że wszyscy dostrzegają wady Twojego wyglądu?
• Obsesyjnie szukasz sposobów na ukrycie części ciała, które uważasz za brzydką?
• Unikasz relacji, szukasz ciągle nowych sposobów, żeby nie brać udziału w spotkaniach towarzyskich?
• Bardzo często poddajesz się zabiegom medycyny estetycznej, a w niektórych przypadkach także chirurgii plastycznej?
• Mają zwykle nierealistyczne oczekiwania do lekarzy, kosmetyczek i innych specjalistów, którzy mają poprawić Twój wygląd?
• Wpadasz w złość, frustrację, czujesz wstyd i smutek z powodu własnego wyglądu?

Jeśli masz podejrzenia dotyczące dysmorfofobii, skontaktuj się z lekarzem, psychoterapeutą lub innym specjalistą ds. zdrowia psychicznego.

Najważniejszym z aspektów psychologicznych jest umiejętność poradzenia sobie z zaburzeniem i propagowanie tematu wśród społeczeństwa. Oto kilka najważniejszych porad w przypadku osób zmagających się z dysmorfofobią.

• Świadomość i edukacja: zrozumienie, że to zaburzenie wynika często z fałszywego postrzegania własnego ciała, jest pierwszym krokiem. Edukacja na temat różnorodności piękna i normalności różnic indywidualnych może pomóc zminimalizować wpływ społecznych presji.
• Wsparcie psychologiczne: terapia poznawczo-behawioralna (CBT) okazuje się skutecznym narzędziem w leczeniu dysmorfofobii. Specjalista może pomóc w identyfikowaniu myśli negatywnych oraz wspierać w rozwijaniu zdrowszych strategii myślowych i zachowań.
• Wsparcie społeczne: otoczenie wsparcia może odgrywać kluczową rolę. Rozmowy z przyjaciółmi, rodziną, a nawet uczestnictwo w grupach wsparcia mogą pomóc w zrozumieniu, że nie jest się samym w walce z dysmorfofobią.
• Zachowania samoopiekuńcze: ważne jest rozwijanie zdrowych nawyków samoopiekuńczych. Ruch, zdrowa dieta i odpowiedni sen mogą pozytywnie wpływać na stan psychiczny.
• Profesjonalna pomoc medyczna: w przypadku zaawansowanej dysmorfofobii, profesjonalna pomoc medyczna, w tym farmakoterapia, może być konieczna. Współpraca z lekarzem psychiatrą czy psychoterapeutą jest kluczowa dla skutecznego leczenia.

Walka z dysmorfofobią to proces, który wymaga czasu, wsparcia i determinacji. Kluczowe jest zrozumienie, że każde ciało jest unikalne i wartościowe. Dążenie do akceptacji siebie, korzystanie z dostępnych zasobów psychologicznych i społecznych oraz poszukiwanie pomocy profesjonalnej są krokiem w kierunku zdrowego podejścia do własnego ciała.