Kim jest senior? Sprawdź, od jakiego wieku jest się seniorem i jakie udogodnienia, benefity oraz zniżki przysługują tej grupie wiekowej

Wiele osób zadaje sobie pytanie, w jakim wieku zostaje się seniorem. Nie ma jednej, uniwersalnej odpowiedzi na to pytanie. W niektórych krajach definicje seniora są określone odgórnie, na mocy ustaw lub przez instytucje publiczne. Przykładowo, brytyjski NHS (odpowiednik naszego NFZ-u) za granicę wieku senioralnego przyjmuje 60 lat. Z reguły jednak nazwa „senior” jest różnie interpretowana przez poszczególne instytucje. Określenie to przeważnie wiąże się z przyznaniem przez dany podmiot prawa do zniżek lub benefitów dla seniorów.

Poznaj najsłynniejszą seniorkę w Polsce. Kim jest Wirginia Szmyt, czyli popularna DJ Vika?

Niektóre organizacje  za seniorów uznają już osoby, które skończyły 50 lat, inne wskazują na przedział wiekowy od 60 lat wzwyż. Można także znaleźć instytucje, które za seniorów uważają osoby po 70., a nawet 75. roku życia. Nie da się jednak przyłożyć jednej miary do całego społeczeństwa, ponieważ wiele osób nie utożsamia się z własną grupą wiekową. „Badania pokazują, że ludzie w wieku 50-70 lat czują się średnio o 11 lat młodsi, są otwarci na nowe doświadczenia, chętnie korzystają z Internetu, udzielają się społecznie i chcą być aktywni zawodowo” – wskazuje Silver Agency, powołując się na raport „Power Generation” Atena Research & Consulting.

Czytaj też: Na miłość nigdy nie jest za późno, czyli jak kochają seniorzy. Zobacz, dlaczego warto zakochać się w dojrzałym wieku?

Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o osobach starszych (poz. 1705 z p.zm.) osobę starszą definiuje jako „osobę, która ukończyła 60. rok życia”. W dokumencie jest również mowa o polityce senioralnej, czyli “ogóle działań organów administracji publicznej oraz innych organizacji i instytucji, które realizują zadania i inicjatywy kształtujące warunki godnego i zdrowego starzenia się”. 

Natomiast zgodnie z definicją podaną w słowniku Cambridge, senior, czyli starszy obywatel, to „osoba starsza, zazwyczaj powyżej 60 lub 65 lat, a zwłaszcza osoba, która nie jest zatrudniona”. Jedno jest pewne – odsetek seniorów w Polsce rośnie z roku na rok.

Co piąty Polak skończył już 65 lat
Z publikacji Głównego Urzędu Statystycznego pt. „Stan i struktura ludności według wieku w latach 1989-2021” wynika, że w 1990 r. w Polsce żyło 3 887 000 osób w wieku 65 lat i więcej. Ta liczba sukcesywnie rosła. 10 lat później w naszym kraju mieszkało już 4 725 800 seniorów. W 2020 r. populacja osób w wieku 65 lat i więcej liczyła 7 051 800 osób, a w 2021 r. było już 7 175 100 seniorów. 

Według danych GUS szacuje się, że w Polsce w 2023 roku żyło 9,9 miliona osób powyżej 60 roku życia, czyli o 95 tysięcy więcej niż w roku 2022. Ze zjawiskiem starzejącego się społeczeństwa zmaga się wiele europejskich państw. Jak widać, jego skala jest ogromna.

Zobacz: Prawie 1800 złotych, ale pod pewnymi warunkami. Czym jest i jak otrzymać świadczenie przedemerytalne?

Seniorzy w Polsce mają dostęp do specjalnych ulg i benefitów. Przyznają je: przewoźnicy, instytucje publiczne, muzea i teatry, a nawet prywatne przedsiębiorstwa, np. kina. Przygotowaliśmy wykaz ulg i zniżek dla seniorów, o których istnieniu warto wiedzieć. Korzystanie z nich może umożliwić duże oszczędności;

Zniżki na transport kolejowy i lotniczy

• Bilet dla seniora – w Intercity osoby, które skończyły 60 lat, mogą kupić Bilet dla seniora, czyli przejazd z 35-procentową zniżką;
• 37 proc. zniżki na przejazd koleją dwa razy do roku – emeryci i renciści w ciągu roku mogą skorzystać z dwóch przejazdów pociągiem dowolnego przewoźnika (w klasie drugiej) ze zniżką wynoszącą 37 proc.,
• Od 25 do 50 proc. zniżki na bilety kolejowe – zniżki dla seniorów, które wynoszą 25-50 proc., oferują przewoźnicy regionalni. Największe upusty, bo w wysokości 50 proc., gwarantuje WKD (Warszawska Kolej Dojazdowa). Ponadto emeryci i renciści, którzy nie ukończyli 65. roku życia, mają prawo do 50 proc. zniżki w pociągach warszawskiej SKM (Szybkiej Kolei Miejskiej). Szczegółowy wykaz zniżek dla seniorów na koleje regionalne można znaleźć na stronie Urzędu Transportu Kolejowego.
• Polskie Linie Lotnicze umożliwiają osobom, które ukończyły 60. rok życia, zakup biletów z puli ze zniżką dla emerytów od 10 do 25 proc.

Zniżki na leki
Bezpłatne leki dla seniorów 75+ – seniorzy, którzy ukończyli 75. rok życia, mogą uzyskać bezpłatnie leki znajdujące się w wykazie ministra zdrowia. Jest to prawie 3800 bezpłatnych leków. W 2022 roku z programu skorzystało 2,5 mln seniorów (średnio około jednego miliona miesięcznie). Aby skorzystać z uprawnienia, trzeba uzyskać receptę z literą S wpisaną w polu „kod uprawnień dodatkowych".

Zniżki związane z aktywnością fizyczną
Bezpłatne zajęcia sportowe dla seniorów – niektóre instytucje oferują darmowe zajęcia sportowo-rekreacyjne dla seniorów, np. nordic walkking, jogę lub fitness. Informacji na temat oferty dla seniorów należy szukać na stronach urzędów dzielnic, urzędów miasta lub na dedykowanych seniorom serwisach, takich jak cam.waw.pl w Warszawie.

Zniżki na edukację
Uniwersytet Trzeciego Wieku – wiele polskich uczelni, np. Collegium Civitas czy SGH w Warszawie, realizuje program kształcenia dla seniorów. Zajęcia odbywają się głównie w formie wykładów, czasem mają charakter warsztatowy. Udział w nich jest bezpłatny lub wiąże się z niewielką opłatą. Pierwszy Uniwersytet Trzeciego Wieku w Polsce został zorganizowany w 1975 roku.

Zniżki na kulturę i rozrywkę

• Tańsze bilety do Kina i Teatru – instytucje kulturalno-rozrywkowe posiadają w swojej puli tańsze bilety dla seniorów; z reguły zniżka wynosi 30–50 proc.;
• Zniżki z KDR – seniorzy posiadający Kartę Dużej Rodziny mogą nabyć w okazyjnych cenach bilety wstępu do kin, teatrów czy operetek, mają także prawo do darmowych wejść do parków narodowych i tańszych kuracji w ośrodkach zdrowia, a nawet otrzymują zniżki w niektórych sklepach odzieżowych.

Ulgi dla osób pracujących
PIT-0 dla seniora – od początku 2022. r. pracujący seniorzy mogą korzystać z ulgi podatkowej (są zwolnieni z konieczności zapłaty podatku dochodowego); ulga przysługuje pracującym seniorom, którzy osiągnęli wiek emerytalny (60 lat w przypadku kobiet i 65 lat dla mężczyzn). Warunkiem jest nieotrzymywanie renty rodzinnej, ani emerytury. Limit przychodów, od których nie trzeba płacić podatków wynosi obecnie (na 2024 rok) 85 528 zł rocznie.

Senior w pracy – zachęty dla pracodawców
Również pracodawcy mogą odnieść liczne korzyści z zatrudniania seniorów. Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 690 z późn. zm.) przewiduje szereg zachęt dla pracodawców do zatrudniania osób w wieku starszym. Jak czytamy w „Informacji o sytuacji osób starszych w Polsce za 2021 r.”, dostępnej na stronie senior.gov.pl:

• „pracodawca, do którego w ramach prac interwencyjnych został skierowany bezrobotny, który ukończył 50. rok życia, otrzymuje refundację wynagrodzenia i składek na ubezpieczenia społeczne za tę osobę;  
• pracodawcy i inne jednostki organizacyjne, zatrudniające osoby, które ukończyły 50. rok życia, są zwolnieni z obowiązku opłacania składek na FP i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP) przez okres 12 miesięcy;  
• pracodawcy oraz inne jednostki organizacyjne zatrudniające osoby w wieku powyżej 55 lat (kobiety) i 60 lat (mężczyźni) są całkowicie zwolnieni z obowiązku odprowadzania za nich składek na FP i FGŚP;  pracodawcy lub przedsiębiorcy mogą również otrzymać dofinansowanie do wynagrodzenia zatrudnionego skierowanego bezrobotnego, przez okres 12 (jeżeli bezrobotny ukończył 50 lat, a nie ukończył 60 lat) lub 24 miesięcy (jeżeli bezrobotny ukończył 60 rok życia)”.

Tego typu zachęty są bardzo potrzebne ze względu na niewielką aktywność zawodową seniorów w Polsce. W 2022 r. aktywnych zawodowo było 1 459 000 osób w wieku 60–89 lat, z czego osoby pracujące stanowiły 98,6% – informuje Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej w publikacji „Informacja o sytuacji osób starszych w Polsce za 2022 r.”.

Czytaj: Niezwykła moda z czasów PRL. Takie niesamowite rzeczy nosiły dziewczyny! Moda wraca? Sprawdź!

Warto wiedzieć, że osoby dojrzałe często nazywa się silversami (nazwa wzięła się od srebrnego koloru włosów, ponieważ „silver” znaczy po angielsku „srebrny”). Coraz częściej stają się one obiektem badań, co w dużej mierze ma związek ze starzeniem się społeczeństwa i próbą wychodzenia naprzeciw ich oczekiwaniom. 

Sytuacja seniorów w Polsce jest także monitorowana przez wybrane podmioty, a Rada Ministrów każdego roku musi przedstawić Sejmowi i Senatowi informację o sytuacji osób starszych (ma na to czas do dnia 31 października). Bada się m.in. kwestie związane z zapobieganiem dyskryminacji ze względu na wiek oraz realizacją polityki senioralnej.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Stronę Kobiet codziennie. Obserwuj StronaKobiet.pl!