Pozew o rozwód w 2024: jak go napisać i gdzie złożyć? Jak wygląda zamiana nazwiska po rozwodzie?

Wniosek o rozwód w formie pisemnej przygotowuje i składa powód, czyli małżonek, który chce prawnie zakończyć swoje małżeństwo. Pozew rozwodowy należy złożyć w wydziale cywilnym lub rodzinnym Sądu Okręgowego właściwego dla ostatniego wspólnego miejsca zamieszkania małżonków. Jeżeli pod tym adresem żadne z nich już nie mieszka, trzeba wybrać sąd odpowiadający obecnemu miejscu zamieszkania powoda lub w drugiej kolejności – pozwanego. 

Wzór pozwu o rozwód, czyli co powinien zawierać wniosek rozwodowy. 6 podstawowych elementów podanych w następującej kolejności:

• nazwa sądu, do którego jest kierowany pozew (wskazanie właściwego miejscowo Sądu Okręgowego),
• określenie stron, czyli wskazanie danych powoda i pozwanego – imiona i nazwiska, miejsce zamieszkania, numery PESEL,
• tytuł wniosku – pozew o rozwód bez orzekania o winie lub z pozew o rozwód z orzeczeniem winy,
• wskazanie żądania ze wskazaniem co do winnego rozpadu małżeństwa – w tym miejscu można odmówić postępowania mediacyjnego i określić, kto ma zostać obciążony kosztami procesu,
• uzasadnienie pozwu – należy wskazać okoliczności zawarcia związku małżeńskiego oraz przyczynę wystąpienia o rozwód (zwięzły, ale dokładny opis jak doszło do rozpadu pożycia małżeńskiego); w tym punkcie wskazuje się również dowody i świadków (ich imiona i nazwiska oraz aktualne adresy zamieszkania, na które doręczone będą wezwania na rozprawę) oraz określa warunki kontaktu z małoletnimi dziećmi (należy wskazać ich imiona, nazwiska, datę i miejsce urodzenia) i preferowaną kwotę alimentów,
• podpisy osoby wnoszącej pozew rozwodowy lub adwokata występującego w jej imieniu.

Przeczytaj również: Ile kosztuje rozwód?

Razem z pozwem o rozwód należy złożyć następujące dokumenty:

• oryginał odpisu aktu małżeństwa;
• odpisy aktów urodzenia dzieci;
• dowód uiszczenia opłaty za pozew rozwodowy, a przy składaniu wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych należy dołączyć oświadczenie o stanie majątkowym i rodzinnym;
• rachunki potwierdzające koszty związane z utrzymaniem dzieci – będą miały wpływ na określenie wysokości alimentów;
• w przypadku starań o alimenty dla małżonka należy dołączyć deklaracje podatkowe, zaświadczenie o dochodach i rachunki dowodzące koszty utrzymania.

Pozew rozwodowy i wszystkie dokumenty załączone do niego należy wydrukować w trzech egzemplarzach. Jeden komplet trafi do sądu, drugi do pozwanego, a trzeci zostawiamy dla siebie. To ważne, ponieważ na rozprawie sąd może poprosić o wyjaśnienia lub sprecyzowanie znaczenia któregoś z dokumentów. W takiej sytuacji warto mieć przed sobą wszystkie dokumenty, by bez stresu i opóźnienia odpowiedzieć sądowi na wszystkie pytania i rozwiać pojawiające się wątpliwości.

Do nazwiska panieńskiego można wrócić do 3 miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia sądu o rozwodzie. Jeśli ten termin upłynie, jedynym wyjściem jest skierowanie wniosku o postępowanie administracyjne. Oświadczenie o powrocie do nazwiska panieńskiego należy złożyć przed kierownikiem w wybranym Urzędzie Stanu Cywilnego lub w polskim konsulacie (w przypadku pobytu za granicą). Do zmiany nazwiska po rozwodzie wymagane jest okazanie dowodu tożsamości i dołączenie następujących załączników:

• potwierdzenie opłaty za złożenie orzeczenia (wynosi ona 11 zł lub 50 euro za granicą),
• określenie miejsca sporządzenia aktu małżeństwa i daty uprawomocnienia się orzeczenia sądu o rozwodzie,
• odpis prawomocnego orzeczenia o rozwodzie lub odpis zupełny aktu małżeństwa ze wzmianką o rozwodzie – gdy orzeczenie składane jest w konsulacie.

Jedną z dróg do rozwiązania konfliktów w małżeństwie są mediacje, które można podjąć prywatnie lub wskutek zarządzenia sądu po złożeniu pozwu o rozwód. Jedynym warunkiem jest obopólna zgoda małżonków. Mediator  ma za zadanie kierować rozmową tak, aby obie strony mogły wypowiedzieć swoje zdanie, wyrazić skrywane emocje i ustalić wspólny plan działania.

Można podjąć ównież terapię małżeńską, która pomaga uratować związek poprzez unaocznienie problemów i szczerą rozmowę o nich. Jednak, aby terapia odniosła skutek, obie strony muszą jej chcieć oraz być gotowe na zmianę wzajemnego podejścia i pracę nad sobą.