Prywatki, zabawy w świetlicy albo remizie – przypominamy, jak się bawiono. Tak wyglądały andrzejki w PRL-u

Anna Moyseowicz
Wróżby z wosku wylanego do wody.
Wróżby z wosku wylanego do wody. Narodowe Archiwum Cyfrowe
Andrzejki to czas magiczny, pełen wróżb i przesądów, ale też zamykający okres zabaw przed adwentem. To okazja do spotkań i wspólnej zabawy oraz oczywiście także do świętowania imienin Andrzeja. Imprezy w PRL-u nie były być może szczególnie bogate, ale nie przeszkadzało to w dobrej zabawie!

Spis treści

Choć Polska Ludowa nie była krainą mlekiem i miodem płynącą, kreatywność i zapał sprawiały, że listopadowy wieczór wypełniał się śmiechem i muzyką. Nie brakowało wróżb oraz tańców do białego rana. Jak wyglądały andrzejki w PRL-u?

Gdzie organizowano andrzejki w PRL-u?

Władzom w PRL-u nie było po drodze z kościołem i jego zaleceniami i właśnie dlatego naród, który cenił sobie swobodę, często robił wszystko na przekór. W związku z tym Polacy stosowali się do przykazania kościelnego, by „w czasach zakazanych zabaw hucznych i wesel nie urządzać”. Okres ciszy i zadumy, jakim jest adwent, poprzedzano andrzejkami. Imprezę organizowano wieczorem 29 listopada albo 30 listopada, czyli w imieniny Andrzeja.

Goście kawiarni siedzą przy stoliku.
Goście kawiarni siedzą przy stoliku. Narodowe Archiwum Cyfrowe

W miastach popularnym miejscem zabaw były świetlice i domy kultury. Organizowano tam potańcówki z gramofonem lub zespołem muzycznym na żywo. Na wsiach często bawiono się w remizach strażackich albo w klubokawiarniach gdzie zbierała się niemal cała społeczność lokalna. Klubokawiarnie to oficjalnie „wiejskie kluby kultury”. W dzień można było się tam spotkać, porozmawiać czy poczytać, a wieczorem lokal zamieniał się w klub.

Ci, którzy chcieli uniknąć dużych imprez, organizowali prywatki w domach. W małych mieszkaniach ustawiano stoły pod ścianami, a centrum salonu stawało się parkietem. Prywatki miały wyjątkowy klimat – były bardziej kameralne i pozwalały na swobodniejsze rozmowy.

Jedzenie i napoje. Spryt gospodyń nadrabiał braki w sklepach

Menu andrzejek w PRL-u odzwierciedlało czasy niedoborów, ale też spryt gospodyń. Królowały galarety z nóżek (popularne zimne nóżki), koreczki z kiszonym ogórkiem, kiełbasą i żółtym serem oraz domowe sałatki jarzynowe. Na imprezach niemal zawsze pojawiały się jajka z majonezem, marynowane grzybki oraz śledzik. Na deser często serwowano ciasta domowej roboty, ciasteczka czy blok czekoladowy.

Kelnerka przyjmuje zamówienie od gości kawiarni.
Kelnerka przyjmuje zamówienie od gości kawiarni. Narodowe Archiwum Cyfrowe

Na stole nie mogło zabraknąć napojów – oranżady w szklanych butelkach czy polo cockty, a dla dorosłych – wina oraz wódki, podawanej w klasycznych literatkach. Czasami na stołach pojawiało się piwo.

Tak się bawiono podczas andrzejek w PRL-u!

Zabawy i wróżby andrzejkowe. Tak się bawiono w PRL-u

Andrzejkowe zabawy i wróżby kultywowano z pełnym zaangażowaniem. Wróżby z wosku lanego przez klucz były nieodzowną częścią wieczoru. Każdy próbował odgadnąć, co oznacza kształt zastygłego wosku, na przykład statek zwiastował podróż, a serce miłość.

Wróżby z wosku lanego do wody.
Wróżby z wosku lanego do wody. Narodowe Archiwum Cyfrowe

Inne popularne zabawy to losowanie kartek z imionami przyszłych partnerów, przekładanie butów przez próg (zdejmowano po bucie i na zmianę je układano w stronę drzwi, czyj but pierwszy wyjdzie za próg, ten pierwszy wyjdzie za mąż/żeni się) oraz wróżby z obierkami jabłek. Obierano jabłko jednym ruchem tak, by powstała długa skórka, którą rzucano za siebie. Kształt, jaki utworzyła na podłodze, miał wskazywać pierwszą literę imienia przyszłej miłości.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Stronę Kobiet codziennie. Obserwuj StronaKobiet.pl!

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Kobieta

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Komentarze

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.
Wróć na stronakobiet.pl Strona Kobiet