Ślub kościelny – co warto o nim wiedzieć i czy można go unieważnić? Sprawdź, jak zorganizować ślub kościelny w plenerze!

Jeszcze do niedawna, zgodnie z tradycją, ceremonia zaślubin odbywała się w parafii panny młodej. Dzisiaj nie jest to oczywista reguła. Bardzo często o wyborze miejsca decydują względy praktyczne, sentymentalne czy estetyczne. W pierwszej kolejności należy zgłosić się do kancelarii parafialnej kościoła, w której można przeprowadzić formalności.

Zgodnie z przepisami prawa kościelnego do zawarcia małżeństwa konieczna jest obecność dwóch świadków. Żadne reguły nie precyzują wymagań poza określeniem, iż nie mogą to być osoby głuche, niewidome i nieme. Niezbędne jest także posiadanie przez świadka dowodu osobistego lub paszportu. Co ciekawe, nie musi on być osobą wierzącą. Świadek na ślubie ma po prostu zaświadczać o ważności sakramentu. Tradycyjnie natomiast świadek każdej ze stron służy pomocą w organizacji uroczystości.

Najbardziej doniosłym momentem uroczystości udzielenia sakramentu małżeństwa jest złożenie przez parę przysięgi. Przysięga małżeńska nie jest tylko wzruszającą formułą, lecz nakłada na obie strony obowiązki, których niewypełnienie może być jednym z argumentów na drodze do stwierdzenia nieważności małżeństwa.

Słowa przysięgi małżeńskiej wypowiadane są najpierw przez mężczyznę, później przez kobietę.

Ja (imię pana młodego/panny młodej) biorę Ciebie (imię drugiej osoby) za żonę / męża i ślubuję Ci miłość, wierność i uczciwość małżeńską oraz to, że Cię nie opuszczę aż do śmierci. Tak mi dopomóż, Panie Boże Wszechmogący, w Trójcy Jedyny i Wszyscy Święci". Podczas wymiany obrączek wygłaszane są natomiast słowa: "(Imię panny młodej / pana młodego) przyjmij tę obrączkę jako znak mojej miłości i wierności, w imię Ojca, i Syna, i Ducha Świętego.

Symbolicznym momentem jest również błogosławieństwo rodziców udzielane młodym przed uroczystością. Jest życzeniem pomyślności, radości i miłości, a także zapewnieniem o przychylności rodziców dla związku. Nie ma natomiast żadnych wymogów formalnych z nim związanych i nie jest ono warunkiem zawarcia ważnego małżeństwa.

Zobacz: Wesele, którego nikt nie zapomni. Zobacz pomysły na nietypowe przyjęcie. Trendy na 2023 rok

Błogosławieństwo rodziców odbywa się najczęściej w domu panny młodej. Przyszli małżonkowie przyklękają, prosząc o pobłogosławienie. Kolejno: matka panny młodej, matka pana młodego, ojciec pana młodego i ojciec panny młodej błogosławią przyszłych małżonków znakiem krzyża, kropią wodą święconą i dają do ucałowania krzyż. Opcjonalnie błogosławieństwa mogą udzielić także rodzice chrzestni.

Unieważnienie małżeństwa kościelnego, a właściwie – zgodnie z terminologią – stwierdzenie nieważności małżeństwa, jest możliwe, jeśli wykazane zostaną ważne ku temu przesłanki. Według danych Kościoła jedną z najczęstszych przyczyn jest tzw. psychiczna niezdolność do podjęcia obowiązków małżeńskich. Są to różne sytuacje: zbyt pochopna decyzja podyktowana wyłącznie ciążą, nałogi, niewierność jednej ze stron. Małżeństwo jest uznawane za nieważne także w przypadku istnienia pokrewieństwa męża i żony, ograniczenia decyzyjności jednej ze stron w chwili jego zawierania lub istniejącego wówczas przymusu. Istotną kwestią jest również zatajenie ważnej informacji.

Aby unieważnić ślub kościelny, należy udać się do kancelarii kanonicznej, gdzie adwokat ocenia sytuację, a następnie przygotowuje do sądu biskupiego.

Wpływ popkultury sprawił, że coraz większym zainteresowaniem cieszy się ślub kościelny w plenerze. Kościół nie podchodzi jednak do tego tematu entuzjastycznie. Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami od 1 czerwca 2020 roku dopuszcza się udzielenie ślubu poza miejscem świętym, czyli kościołem lub kaplicą, jedynie z ważnych przyczyn, niewynikających z wpływu komercji, próżności lub naśladowania zwyczajów innych niż katolickie. Wyjątkowej zgody na ślub w innym miejscu udziela ordynariusz, a w przypadku ślubu z mszą – biskup diecezjalny.

Mówiąc o kwestiach formalnych, nie sposób pominąć zagadnienia ważności ślubu kościelnego na gruncie prawnym. Okazuje się bowiem, że możliwe jest zawarcie małżeństwa kościelnego bez skutków cywilnych. Są to jednak sytuacje wyjątkowe.

To cię zainteresuje: Ślub za granicą to gwarancja niezapomnianych chwil. Zobaczcie, jak zorganizować ceremonię poza Polską. 7 kroków do realizacji marzeń

Najczęściej para zawiera ślub konkordatowy, zachowujący ważność urzędową, lub jest już po uroczystości w Urzędzie Stanu Cywilnego. Małżeństwo kościelne bez skutków cywilnych zawrzeć można po przedstawieniu sprawy na piśmie ordynariuszowi miejsca i uzyskaniu jego zgody. Udziela się jej z ważnych, choć często pragmatycznych przyczyn. Może to być chęć zachowania rozdzielności majątkowej, potencjalna strata finansowa lub problem z uzyskaniem zgody na małżeństwo, wynikający z kwestii obywatelstwa.

Śluby i wesela coraz droższe. Ile kosztuje najpiękniejszy dzień w życiu?