Kobiece serce choruje podstępnie

U każdej płci proces starzenia się mięśnia sercowego przebiega inaczej. U mężczyzn zaczyna się szybko - bo już ok. 30 roku życia, jednak postępuje stopniowo. Jak oceniają specjaliści - serce 35-latka ma 40 lat, 50-latka - już 60-65 lat. Natomiast serce 40-letniej kobiety jest ciągle młode, ale potem, gdy zanika ochronna funkcja estrogenów, gwałtownie się starzeje. U 50-latki ma już 60-65 lat.

Dlatego lekarze przestrzegają - kilka lat po 40 roku życia u kobiety wzrasta ryzyko choroby niedokrwiennej serca. A jeśli stosuje niezdrową dietę, pali i mało śpi - to serce może odmówić posłuszeństwa.

Dane pokazują, że obecnie kobiety chorują na serce równie często jak mężczyźni, ale później (o ok. 10 lat) i trochę inaczej. Choroby serca i układu krążenia pod względem śmiertelności są u kobiet na pierwszym miejscu - i zabijają dwukrotnie częściej niż rak!

Choroby układu krążenia nie dotyczą tylko kobiet po menopauzie, choć w tym okresie zmniejsza się wydzielanie estrogenów, czyli żeńskich hormonów płciowych, które chronią serce (rozszerzają i uelastyczniają naczynia krwionośne, trzymają w ryzach zły cholesterol). Trzeba też pamiętać, że od 40 roku życia wzrasta stężenie tłuszczów w organizmie, w tym złego cholesterolu - a to sprzyja miażdżycy, zwiększa też dwukrotnie ryzyko choroby niedokrwiennej serca i zawału.

Jak pracuje kobiece serce?

Jest elastyczne i dostosowuje się do potrzeb organizmu w różnych etapach życia. Warto wiedzieć, że np. podczas ciąży masa kobiecego serca zwiększa się 25-30 proc., zwiększa się też średnica naczyń wieńcowych, bo są bardziej mięsiste i elastyczne niż męskie. Ale gdy kobieta ma miażdżycę, choroba przebiega podstępnie, bo chore naczynia i tętnice długo nie dają o sobie znać. Jeśli zostaną zbyt mocno nadwerężone, bezpowrotnie się niszczą.

Tymczasem na całym świecie kobiety są rzadziej diagnozowane, bo lekarze nie wierzą w ich bóle wieńcowe.

Objawy zawału serca u kobiet

Zamiast typowego u mężczyzny gniotącego bólu za mostkiem, promieniującego do szyi, barku i szczęki, kobietę „coś pobolewa”. To ból barku, ból krtani lub okolic krtani, duszność - bez bólu w klatce piersiowej, ból w nadbrzuszu często połączony z odbijaniem, nudnościami lub wymiotami, ogólne zmęczenie, nierówne bicie serca, zimne poty na czole lub górnej wardze. Warto wiedzieć, że większość objawów występuje zwykle nad ranem.

Kobieta trafia więc na ogół do szpitala później niż mężczyzna. Rzadziej wykonuje im się koronoplastykę czy operację wszczepienia by-passów, rzadziej też wszczepia stenty.

Jak chronić kobiece serce?
Koniecznie zrezygnuj z palenia papierosów - szczególnie, jeśli korzystasz ze środków antykoncepcyjnych.
Kontroluj tzw. profil lipidowy, mierz ciśnienie. Staraj się trzymać ciśnienie w ryzach - najlepiej, by było w granicach 120/80 mmHg. Pilnuj, by nie przekroczyć w talii 80 cm. Dodatkowe kilogramy zmuszają serce do wielkiego wysiłku.

Odpoczywaj - jednym z czynników choroby wieńcowej jest przepracowanie. Ale nie znaczy to, że masz unikać wysiłku fizycznego.

Systematyczny trening poprawia wydolność mięśnia sercowego. Regularnymi ćwiczeniami można też obniżyć poziom złego cholesterolu (LDL) i cukru we krwi oraz zmniejszyć ciśnienie tętnicze, czyli zredukować czynniki szkodzące sercu. Aby trening był skuteczny, warto przestrzegać zasady 3x30x130 - ćwiczyć co najmniej 3 razy w tygodniu przez 30 minut i tak intensywnie, by tętno wzrosło do 130 uderzeń na minutę. Dla serca wskazane są ćwiczenia systematyczne, wykonywane w równym tempie (trening cardio) - np. pływanie, nordic walking, jazda na rowerze, rolkach, łyżwach czy nartach biegowych.

Pilnuj, by w diecie były produkty z dużą zawartością magnezu i potasu. Magnez pobudza mięsień sercowy, zapewnia energię potrzebną do wydajnej pracy (jest w śliwkach, orzechach włoskich). Potas zaś obniża ciśnienie tętnicze krwi. Dostarczają go ziemniaki, melony, awokado, brzoskwinie, buraki, fasola. Bardzo ważne są kwasy tłuszczowe omega-3, regulujące rytm serca. Ich źródłem mogą być oleje, zwłaszcza lniany, ryby morskie.

Badania dla serca

• Badanie EKG w spoczynku (ale trzeba pamiętać, że u połowy ludzi z zaawansowaną miażdżycą wynik tego badania będzie prawidłowy).
• Próba wysiłkowa - uważa się, że u kobiet jest mało charakterystyczna, ale trzeba ją zrobić.
• Echokardiografia (ocenia zaburzenia kurczliwości) - podczas wysiłku.
• Profil lipidowy.

Probiotyki - dlaczego są ważne w naszej diecie?