Nadwaga niemal dwukrotnie zwiększa ryzyko zachorowania na raka trzonu macicy. Badania udowadniają związek otyłości z rakiem endometrium

Rak endometrium jest najczęstszym nowotworem ginekologicznym w krajach wysokorozwiniętych i drugim pod względem częstości występowania na świecie. Natomiast nadwaga jest dobrze znanym i jednym z głównych czynników ryzyka rozwoju raka trzonu macicy. Najnowsze badanie, które jest metaanalizą 30 badań, przeprowadzoną przez naukowców z Wielkiej Brytanii opublikowane w „BMC Medicine” udowadnia, że każdy wzrost BMI o 5 jednostek powoduje prawie dwukrotny (o 88 proc.) wzrost ryzyka zachorowania na raka błony śluzowej trzonu macicy (raka endometrium). Pięć jednostek BMI (Body Mass Index - wskaźnik masy ciała) to tyle, ile dzieli poszczególne kategorie, np. nadwagę (25-29,9) od otyłości (30-34,9).

Jak wskazują autorzy badania, szacuje się, że nadmierna otyłość odpowiada za 34 proc. przypadków raka endometrium na całym świecie. Około jedna trzecia przypadków raka macicy w Wielkiej Brytanii jest spowodowana nadwagą i otyłością. Zwiększająca się częstotliwość występowania tego nowotworu odzwierciedla rosnący poziom otyłości.

Czytaj także: Spóźnia Ci się okres? Może grozić Ci zawał serca lub migotanie przedsionków. Nieregularne miesiączki podwyższają ryzyko chorób serca

W międzynarodowym badaniu przeprowadzonym przez brytyjskich naukowców z Uniwersytetu w Bristolu przeanalizowano próbki genetyczne od około 120 000 kobiet z Australii, Belgii, Niemiec, Polski, Szwecji, Wielkiej Brytanii i USA. W tym około 13 000 uczestniczek miało raka trzonu macicy. W analizie uwzględniono wpływ podwyższonego przez całe życie BMI na ryzyko zachorowania na raka endometrium.

Czytaj także: Nowe darmowe świadczenia na NFZ. Od 1 sierpnia roboty będą asystować przy operacjach kolejnych grup pacjentów

Naukowcy przyjrzeli się markerom 14 cech (hormonalnych, metabolicznych i zapalnych), które mogą łączyć otyłość i raka trzonu macicy. Wśród nich odkryli oni dwa hormony: insulinę na czczo i testosteron, które zwiększają ryzyko zdiagnozowania raka endometrium. Badanie wykazało również wpływ cholesterolu całkowitego na ryzyko wystąpienia tego nowotworu.

Należy podkreślić, że niemal dwukrotne ryzyko zachorowania na raka endometrium (o 88 proc.) w badaniu dotyczyło kobiet, które z nadwagą lub otyłością mają problem przez całe swoje życie. Badanie więc obejmowało duży zakres czasu, dzięki czemu jego wyniki okazały się bardziej miarodajne niż innych badań przeprowadzanych na małych grupach osób i w ograniczonym czasie.

Zobacz także: Urodziłeś się w tych latach? Jesteś bardziej narażony na rozwój raka. Zagraża ci 17 rodzajów nowotworów

Nie oznacza to jednak, że osoby, które nie były otyłe w dzieciństwie czy młodości, a nadwaga wystąpiła u nich dopiero w późniejszym wieku, nie są zagrożone ryzykiem zachorowania na raka trzonu macicy. Istnieje bowiem wiele innych czynników zwiększających możliwość rozwoju tego nowotworu takich jak wiek, obciążenia genetyczne, nadciśnienie czy zaburzenia hormonalne, które również mają duży wpływ na jego wystąpienie. Niemniej jednak nadwaga i otyłość są jednym z głównych czynników rozwoju tego nowotworu. Dobra wiadomość natomiast jest taka, że jest to czynnik modyfikowalny, więc na zmniejszenie ryzyka pojawienia się raka mamy wpływ.

Odkrycie wpływu konkretnych hormonów i ich związku z otyłością oraz ryzykiem wystąpienia raka trzonu macicy pomoże opracować nowe techniki leczenia. Dzięki temu naukowcy w przyszłości będą mogli stosować leki zmniejszające lub zwiększające poziom tych hormonów u osób narażonych na zachorowanie na raka.

Jak zaznaczyła Emma Hazelwood, główna autorka badania z Bristol Medical School: „To badanie jest interesującym pierwszym krokiem do tego, jak można wykorzystać analizy genetyczne do odkrycia, w jaki sposób otyłość powoduje raka i co można zrobić, aby temu zaradzić. Powiązania między otyłością a rakiem trzonu macicy jest dobrze znane, ale jest to jedno z największych badań, w którym dokładnie zbadano, dlaczego występuje ono już na poziomie molekularnym. Nie możemy się doczekać dalszych badań, które pozwolą nam teraz wykorzystać te informacje, aby zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka u osób zmagających się z otyłością.”

Styl życia oparty na zwiększeniu aktywności fizycznej i zmiana nawyków żywieniowych, zachęcające do utrzymania prawidłowej masy ciała, są zatem najważniejszymi punktami w profilaktyce raka endometrium. Wyniki badania brytyjskich naukowców podkreślają także rolę hormonów takich jak insulina i testosteron, które mogą być markerami zapowiadającymi ryzyko rozwoju raka. Dlatego profilaktyka powinna również polegać na profilaktycznym kontrolowaniu poziomu tych hormonów i nie dopuszczaniu do ich zachwiania. Naukowcy podkreślają, że potrzebne są dalsze badania, aby dokładnie sprawdzić, jakie terapie i leki można zastosować do zmniejszenia ryzyka występowania raka u osób zmagających się z otyłością.

Źródło:
Identifying molecular mediators of the relationship between body mass index and endometrial cancer risk: a Mendelian randomization analysis BMC Medicine