Cukrzyca ciążowa zwiększa ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 w przyszłości. Można temu zapobiec przez zbilansowaną dietę i umiarkowaną aktywność

Cukrzyca ciążowa, często nazywana cukrzycą ciężarnych to okresowe zaburzenia metabolizmu glukozy, które najczęściej ustępują niedługo po porodzie. Ta dolegliwość pojawia się tylko u tych kobiet, które przed zajściem w ciążę nie chorowały na cukrzycę. Szacuje się, że dotyczy ona 6-9 proc. wszystkich ciężarnych.

Nieleczona cukrzyca ciężarnych może powodować poważne zagrożenie dla zdrowia matki jak i dziecka, w tym nadciśnienie tętnicze krwi, wielowodzie, częste infekcje dróg moczowych, a w skrajnych przypadkach obumarcie płodu. Dlatego w Polsce obowiązkowym badaniem jest wykonanie krzywej cukrowej między 24. a 28. tygodniem ciąży. Szybkie wykrycie pozwala na wdrożenie odpowiedniego leczenia, które zazwyczaj polega na zmianie nawyków żywieniowych. Jak wykazano w licznych badaniach, cukrzyca ciężarnych zwiększa ryzyko pojawienia się u kobiety cukrzycy typu 2 w przyszłości.

Sprawdź: Ile przytyć w ciąży? Nowe zalecenia dla otyłych kobiet

– Cukrzyca ciążowa to cukrzyca występująca w czasie ciąży. W tym okresie hormony wytwarzane przez łożysko powodują u wszystkich pań insulinooporność. Organizm nie reaguje tak skutecznie na insulinę, którą produkuje, aby utrzymać normalny poziom cukru we krwi. Osoby, u których cukrzyca ciążowa rozwija się, mają zwiększoną insulinooporność w porównaniu z osobami, u których cukrzyca ciążowa nie występuje. Dlatego te panie, które cierpią na cukrzycę ciążową, są bardziej narażone na rozwój cukrzycy typu 2, co jest również wynikiem insulinooporności – zaznaczyła dr Kay Lovig, endokrynolog z White Plains Hospital Physicians Associates w Nowym Jorku.

Zobacz także: Dodaj do wody a uzyskasz naturalny spalacz tłuszczu. Wypróbuj zdrowotne właściwości wody z kminem. Jak zrobić jeera water?

Niestety nie zawsze można uniknąć cukrzycy ciężarnych, ponieważ wpływ na jej rozwój ma wiele czynników, w tym predyspozycje genetyczne. Jednak wielu ginekologów zaznacza, że prowadzenie prozdrowotnego stylu życia, w tym regularny umiarkowany ruch i zbilansowana dieta mogą wspierać utrzymanie prawidłowej glikemii u ciężarnej.

Najnowsze badanie opublikowane w BMJ potwierdza, że zmiana nawyków żywieniowych i wprowadzenie umiarkowanej aktywności fizycznej u kobiet z cukrzycą ciężarnych może zmniejszyć u nich aż o 90 proc. ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 w przyszłości. Takie zależności zaobserwowano również u pań otyłych lub z genetycznymi predyspozycjami do cukrzycy.

– Cukrzyca ciężarnych związana jest z wyższym ryzykiem zachorowania na typ 2 cukrzycy, zespół metaboliczny, chorobę sercowo-naczyniową (CVD), a nawet cukrzycę typu 1 – skomentowała dr Wiyatta Freeman, specjalistka położnictwa i ginekologii z Teksasu.

Naukowcy przez średnio 28 lat analizowali dane pochodzące z Nurses' Health Study II u ponad 4 tys. ochotniczek z cukrzycą ciężarnych. W ciągu wszystkich lat trwania badania u 924 pań rozwinęła się cukrzyca typu 2.

Naukowcy przez cały czas trwania badania oceniali pięć czynników ryzyka, które zależą od naszej woli, czyli:

• masę ciała, zarówno w ciąży, jak i po jej rozwiązaniu,
• skład diety, w tym jakościowe i ilościowe spożywanie produktów spożywczych,
• aktywność fizyczną – rodzaj aktywności, tygodniowy czas ćwiczeń i intensywność treningów,
• spożywanie alkoholu,
• palenie tytoniu.

Naukowcy doszli do wniosku, że 90 proc. redukcja ryzyka cukrzycy typu 2 związana była ze zmianą stylu życia, polegającą na eliminacji używek, utrzymaniu prawidłowej masy ciała, uprawianiu aktywności fizycznej i spożywaniu diety o wysokiej jakości produktów spożywczych. Eksperci podkreślają jednak, że nawet niewielka zmiana w jednym z wyżej wymienionych czynników również wpływała na redukcję rozwoju cukrzycy typu 2, a wraz z każda kolejną modyfikacją szansa na pojawienie się tego schorzenia w przyszłości malała.

– Przyjrzano się modyfikowalnym czynnikom ryzyka związanym z brakiem nadwagi lub otyłości, dietą wysokiej jakości, regularnymi ćwiczeniami, umiarkowanym spożyciem alkoholu i zakazem palenia. Ogólne wyniki wskazują, że kobiety, które były w stanie utrzymać optymalny poziom modyfikacji, mają mniejsze ryzyko zachorowania na cukrzycę – podsumowali autorzy analizy.

Wyniki tego badania potwierdzają, że prowadzenie prozdrowotnego stylu życia, zarówno w ciąży jak i po porodzie stanowi ważny element profilaktyki zapobiegającej rozwojowi cukrzycy typu 2. Autorzy badania sugerują, że każda kobieta po przebytej cukrzycy ciężarnej powinna regularnie badać poziom glukozy we krwi, najlepiej raz w miesiącu. W przypadku wykrycia nieprawidłowości w glikemii należy bezzwłocznie udać się do lekarza pierwszego kontaktu lub diabetologa.

Niestety, nie istnieje jedna i skuteczna metoda zapobiegająca rozwojowi cukrzycy ciężarnych. Natomiast wśród czynników, które prawdopodobnie zwiększają ryzyko jej rozwoju można wymienić:

• predyspozycje genetyczne – występowanie cukrzycy w rodzinie,
• insulinooporność,
• poronienia lub obumarcia płodu w wywiadzie,
• cukrzyca ciążowa w poprzednich ciążach,
• wielorództwo – urodzenie przynajmniej 2 dzieci, nawet, jeśli wcześniejsze ciąże przebiegały bez cukrzycy,
• późne macierzyństwo – pierwsza ciąża po 35. roku życia,
• urodzenie dziecka o masie ciała powyżej 4 kg,
• otyłość, gdzie BMI wynosi powyżej 30,
• brak aktywności fizycznej i siedzący tryb życia.

Rozpoznanie cukrzycy ciężarnych polega na przeprowadzeniu krzywej cukrowej między 24. a 28. tygodniem ciąży. Według obowiązujących norm, ten rodzaj cukrzycy potwierdza się, gdy przynajmniej jeden z parametrów glukozy jest nieprawidłowy:

• na czczo wynosi 92 mg/dl lub więcej,
• w 60 minucie badania wynosi 180 mg/dl lub więcej,
• w 120 minucie badania wynosi 153 mg/dl lub więcej.

Jak leczyć cukrzycę ciężarnych? Przede wszystkim najważniejsze jest zastosowanie diety o niskim indeksie glikemicznym, czyli spożywaniu produktów nie podnoszących gwałtownie poziomu cukru we krwi. Dodatkowo kobieta powinna w miarę możliwości uprawiać umiarkowaną aktywność fizyczną – np. spacer lub pływanie.

Jeśli wprowadzone zmiany nie są w stanie utrzymać glikemii na prawidłowym poziomie, może być konieczne wprowadzenie leczenia insuliną. W tym celu kobieta powinna udać się do diabetologa, który ustali określone dawki i przeprowadzi szkolenie dotyczące używania penów z insuliną.

Zobacz też: Na czym polega dieta z niskim indeksem glikemicznym?

Źródło: Gestational diabetes can lead to type 2 diabetes, but a healthy lifestyle may reduce risk Medical News Today