Suchość pochwy po 40. – poznaj objawy i sposoby leczenia. Jej przyczyn może być wiele. Czy zawsze winna jest menopauza?

Suchości pochwy najczęściej towarzyszą świąd, nawracające infekcje, a także dyskomfort podczas stosunku. W skrajnych przypadkach dojść może do krwawienia i bólu podczas poruszania się. Są to objawy, które łatwo pomylić z innych schorzeniami, dlatego warto skonsultować je z lekarzem prowadzącym.

Kobiety doświadczające suchości pochwy najczęściej skarżą się na:

• swędzenie oraz pieczenie pochwy i jej okolic,
• uczucie dyskomfortu lub ucisku w pochwie,
• dolegliwości bólowe w czasie stosunku lub innej aktywności fizycznej,
• krwawienie lub nieprawidłowa wydzielina z pochwy,
• częste infekcje intymne.

Jedną z częstych przyczyn suchości pochwy u dojrzałych kobiet jest obniżający się poziom żeńskich hormonów we krwi. Może on prowadzić do osłabienia ściany pochwy, zaburzeń czynności śluzówki oraz zmniejszenia produkcji nawilżającego śluzu.

Rola śluzu jest bardzo istotna, ponieważ w naturalny sposobów chroni on pochwę przed patogenami i pomaga oczyścić ją z drobnoustrojów. Jego niski poziom sprzyja rozwijaniu infekcji o podłożu wirusowym, bakteryjnym i grzybiczym.

Suchość pochwy sprawia także, że podczas stosunku odczuwany jest dyskomfort, a nawet ból. Wahania hormonalne mogą mieć różne przyczyny, wśród tych, które najczęściej powodują suchość pochwy, wymieniane są:

1. Menopauza to czas, w którym dochodzi to spadku poziomu hormonów we krwi: estrogenów, progesteronu i androgenów. Jajniki zaczynają wytwarzać mniej estrogenów, które są odpowiedzialne m.in. za nawilżenie pochwy oraz prawidłowe ukrwienie i jędrność jej nabłonka.

   W skrajnych przypadkach dojść może do wystąpienia atrofii pochwy, czyli szeregu niekorzystnych zmian w śluzowce pochwy związanych z zanikaniem jej nabłonka. Skutkują one nie tylko świądem i suchością, ale także mogą prowadzić do poważnych stanów zapalnych.

   Jednym ze sposobów przeciwdziałania tym objawom jest stosowanie lubrykantów i środków nawilżających. Jeśli okażą się za mało skuteczne, lekarz może przepisać hormonalną terapię zastępczą. Preparaty zawierające estrogenowy mogą być podawane dopochwowo lub w formie tabletek albo plastrów. Przed rozpoczęciem terapii należy jednak pamiętać, że może ona zwiększać ryzyko wystąpienia nowotworów i wpływać na krzepliwość krwi.

   Innym sposobem leczenia suchości pochwy jest regulacja poziomu estrogenów za pomocą selektywnych modulatorów receptora estrogenowego (SPERM) oraz dehydroepiandrosteronów (DHEA). Skuteczna może okazać się także laseroterapia, która zwiększa elastyczność nabłonka, jego ukrwienie i nawilżenie.

   Dowiedz się: Menopauza – co to? Ponad połowa Polek wstydzi się rozmawiać o klimakterium. Zobacz, jak oswajać temat przekwitania i jego objawów

2. Zaburzenia pracy tarczycy, a przede wszystkim jej zapalenie lub niedoczynność, także mogą prowadzić do wystąpienia suchości pochwy. Zbyt wysoki poziom tyreotropiny (TSH) objawia się m.in. suchością skóry, łamliwością włosów i paznokci oraz zmniejszeniem nawilżenia śluzówki. Lekarz po przeprowadzeniu odpowiednich badań może zalecić przyjmowanie syntetycznego hormonu – lewotyroksyny, który powinien zlikwidować źródło problemu.

3. Poród, niezależnie od wieku kobiety, może przyczynić się do zmniejszenia nawilżenia śluzówki pochwy. Badanie z udziałem 832 kobiet po porodzie, wykazało, że aż 43 procent badanych odczuwało suchość pochwy 6 miesięcy po porodzie. Za taki stan rzeczy odpowiedzialne są także hormony – estrogen i progesteron. Ich poziom wzrasta, gdy kobieta jest w ciąży i drastycznie spada po porodzie, co może skutkować wystąpieniem suchości pochwy. Podobnie jak w przypadku menopauzy, lekarz może zlecić stosowanie środków nawilżających i przywracających właściwą florę bakteryjne lub w cięższych przypadkach wprowadzenie leków zawierających estrogeny.

Może okazać się, że przyczyna suchości pochwy jest o wiele bardziej prozaiczna. Wśród czynników, które mogą wpływać na nawilżanie błony śluzowej wymieniane są:

• odwodnienie organizmu,
• nieprawidłowa dieta,
• palenie papierosów,
• nadużywanie alkoholu,
• stres,
• przemęczenie,
• częste korzystanie z basenu.

Suchość pochwy może być także wynikiem alergii na tworzywa lub substancje zapachowe, które zostały wykorzystane do produkcji artykułów higienicznych – podpasek, wkładek czy tamponów.

Lista leków, które mogą skutkować zmniejszonym nawilżeniem pochwy jest długa. Ich skutki uboczne najlepiej skonsultować z lekarzem prowadzącym, który może podjąć decyzję o zmianie leku lub zaproponuje leczenie objawowe. Farmaceutyki, które mogą przyczyniać się do suchości pochwy to:

• antykoncepcja hormonalna,
• leki stosowane w leczeniu alergii,
• leki na cukrzycę,
• leki antyhistaminowe,
• antydepresanty,
• antybiotyki.

Do zwiększonej suchości pochwy mogą także przyczynić się leki, które w skutkach ubocznych mają obniżanie libido. Są wśród nich leki na nadciśnienie i moczopędne.

Suchość pochwy może być także spowodowana przebytymi operacjami przeprowadzonymi w obrębie miednicy, a także być skutkiem niektórych chorób lub leczenia np.:

• chemioterapii,
• radioterapii,
• cukrzycy,
• stwardnienia rozsianego.

Także nawracające stany zapalne pochwy mogą przyczyniać się do wysuszania nabłonka. Dlatego po przeprowadzeniu odpowiedniego leczenia należy zadbać o przywrócenie właściwej flory bakteryjnej oraz odpowiednie nawilżenie śluzówki pochwy.

Jeśli źródłem suchości pochwy są zaburzenia hormonalne lekarz może zalecić leczenie przyczynowe – preparatami z estrogenami. Kiedy problem wynika z infekcji, wówczas może przepisać odpowiednie antybiotyki.

Leczenie suchości pochwy można dodatkowo wspierać. Jednym z najprostszych sposobów na zwiększenia nawilżenia śluzówki jest odpowiednie nawodnienie organizmu przez przyjmowanie płynów (minimum 2,8 litra wody). Inne popularne metody to:

• używanie podczas stosunku lubrykantu na bazie wody lub silikonu,
• regularne stosowanie nawilżającego kremu dopochwowego np. z kwasem hialurowanym,
• unikanie perfumowanych środków do higieny intymnej.

Przy problemach intymnych warto sięgnąć po stare i sprawdzone sposoby naszych babć, czyli po nasiadówki. Sprawdź, które zioła działają nawilżająco i regenerująco na błonę śluzową pochwy.