Indywidualny tok nauki a nauczanie indywidualne. Kiedy warto wprowadzić jedną z tych form kształcenia?

Anna Bartosiewicz
Pixabay.com
Rodzice, których dzieci mają trudności w nauce lub przejawiają szczególne zdolności i predyspozycje, powinni rozważyć indywidualny tok nauki bądź nauczanie indywidualne. Dzięki nim można dostosować tematykę zajęć i sposób przerabiania materiału do indywidualnych potrzeb ucznia. Wyjaśniamy, czym indywidualny tok nauki różni się od nauczania indywidualnego oraz kiedy wprowadzenie takiego trybu kształcenia jest korzystne dla dziecka.

Nie wszystkie dzieci mają jednakowe możliwości przyswajania wiedzy. Osoby z zaburzeniami psychicznymi czy niepełnosprawnością intelektualną mogą mieć problem z przyswojeniem materiału, który znajduje się w programie nauczania. Z myślą o nich powstało nauczanie indywidualne. Z kolei szczególnie uzdolnione dzieci są w stanie przerobić program szybciej niż ich rówieśnicy. Wówczas może się sprawdzić indywidualny tok nauki.

Dla kogo jest nauczanie indywidualne?

- Nauczanie indywidualne jest systemem nauczania, w którym uczeń realizuje obowiązkowe zajęcia edukacyjne, wynikające z ramowego planu nauczania danego typu i rodzaju szkoły, dostosowane do swoich potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych. Nauczanie indywidualne organizuje się na czas określony, dla uczniów, których stan zdrowia uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do szkoły – wyjaśnia Andrzej Kulmatycki, dyrektor Wydziału Biura Kuratora Oświaty z Kuratorium Oświaty w Warszawie. – Ten typ nauczania reguluje art. 127 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe. – Indywidualne nauczanie organizuje się na czas określony wskazany w orzeczeniu o potrzebie indywidualnego nauczania – dodaje ekspert.

W trybie nauczania indywidualnego mogą kształcić się dzieci i nastolatkowie, którzy ulegli wypadkowi samochodowemu i wymagają rehabilitacji, osoby tymczasowo niepełnosprawne, ale także uczniowie, którzy mają problem z realizacją programu ze względu na swoje ograniczenia intelektualne, psychofizyczne czy rozwojowe. Taka forma kształcenia pozwala dobrać tryb nauki do indywidualnych możliwości ucznia, co zwiększa szanse na awans do następnej klasy i ukończenie szkoły przez osoby mające duże problemy z nauką.

Kiedy sprawdzi się indywidualny tok nauki?

Na przeciwnym biegunie znajduje się indywidualny tok nauki, stworzony z myślą o szczególnie uzdolnionych uczniach. Tego typu nauczanie może sprawdzić się w przypadków osób szczególnie rozwiniętych intelektualnie, dla których realizacja programu nauczania w zwykłym trybie może być nużąca i mało rozwojowa.

- Indywidualny tok nauki jest formą organizacyjną, która umożliwia uczniowi realizowanie w ciągu jednego roku szkolnego programu nauczania z zakresu dwóch lub więcej klas; uczeń może być klasyfikowany i promowany w czasie całego roku szkolnego. Zgodnie z art. 115 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, na wniosek lub za zgodą rodziców albo pełnoletniego ucznia dyrektor szkoły, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej i publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, może zezwolić uczniowi na indywidualny tok nauki oraz wyznaczyć nauczyciela – opiekuna – tłumaczy Andrzej Kulmatycki.

Co obejmuje ramowy plan nauczania dla klas I–III szkoły podstawowej?

Warto zaznaczyć, że uczniowie z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym mogą uczęszczać do szkoły podstawowej specjalnej. W pozostałych przypadkach dzieci powinny mieć 20 obowiązkowych godzin lekcyjnych tygodniowo. W klasach I–III szkoły podstawowej dochodzą do tego 3 dodatkowe godziny, którymi dysponuje dyrektor szkoły.

- Tygodniowe wymiary godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych w poszczególnych klasach są wyszczególnione w Załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 kwietnia 2019 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz. U. z 2019 r., poz. 639). Zgodnie z Ramowym planem nauczania dla szkoły podstawowej, w tym szkoły podstawowej specjalnej, z wyjątkiem szkoły podstawowej specjalnej dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, dla klas pierwszych wymiar obowiązkowych zajęć edukacyjnych wynosi 20 godzin. Poza tymi godzinami w klasach I–III w planie wyszczególniono również „godziny do dyspozycji dyrektora”. W całym trzyletnim okresie nauczania wymiar ten wynosi 3 godziny – przypomina Andrzej Kulmatycki.

Zarówno zasady nauczania indywidualnego, jak i indywidualnego toku nauki reguluje rozporządzenie MEN. Rodzice, którzy rozważają objęcie dziecka nauczaniem indywidualnym lub indywidualnym tokiem nauki powinni zapoznać się z tym dokumentem.

- Szczegółowe warunki dotyczące uzyskiwania zezwolenia na indywidualny tok nauki dla danego ucznia określa rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków i trybu udzielania zezwoleń na indywidualny program lub tok nauki oraz organizacji indywidualnego programu lub toku nauki – wskazuje nasz rozmówca. – Szczegółowe informacje dotyczące nauczania indywidualnego zawarte są w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży – dodaje Andrzej Kulmatycki.

Co zrobić, jeśli dziecko potrzebuje indywidualnego podejścia?

Rodzice, którzy podejrzewają, że ich dziecko może potrzebować nauczania indywidualnego lub indywidualnego toku nauki, powinni przedyskutować swoje wątpliwości z wychowawcą ucznia, a także ze szkolnym pedagogiem bądź psychologiem. Ostatecznie jednak sprawę indywidualnego toku nauki będzie musiał rozważyć dyrektor. Decyzja o trybie nauczania dziecka powinna być także motywowana dobrem innych uczniów.

- Należy mieć na uwadze ogólne normy wynikające z prawa oświatowego oraz wydane na jego podstawie przepisy szczegółowe. Art. 5 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2021 r., poz. 1082 ze zm.) stanowi: „Nauczyciel w swoich działaniach dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych ma obowiązek kierowania się dobrem uczniów, troską o ich zdrowie, postawę moralną i obywatelską, z poszanowaniem godności osobistej ucznia”; ponadto w wyżej wymienionej ustawie w art. 68 wymieniono kompetencje dyrektora szkoły lub placówki. Z ustępu 1 pkt 3 wynika, iż „Dyrektor szkoły lub placówki w szczególności: sprawuje opiekę nad uczniami oraz stwarza warunki harmonijnego rozwoju psychofizycznego poprzez aktywne działania prozdrowotne” – zaznacza Andrzej Kulmatycki.

Ekspert przypomina, że istnieją także inne przepisy rzutujące na naukę uczniów: Karta Nauczyciela oraz rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach.

- Art. 6 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2021 r., poz. 1762) stanowi: „Nauczyciel obowiązany jest: 1) rzetelnie realizować zadania związane z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą, w tym zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę; 2) wspierać każdego ucznia w jego rozwoju (…)”. Problematyka higieny procesu uczenia uregulowana jest w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz.U. z 2020 r., poz. 1604 ze zm. ) – podsumowuje Andrzej Kulmatycki.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Szeremeta odrzuciła pół miliona

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Komentarze

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.
Wróć na stronakobiet.pl Strona Kobiet