Nowe superfruits! Rośnie konkurencja dla jabłek i truskawek? Badacze sprawdzili, jakich nieznanych owoców najchętniej spróbowaliby Polacy

Jak zauważają eksperci pandemia koronawirusa zmieniła nasz stosunek do zdrowego jedzenia, bo w ciągu minionych dwóch lat zdecydowanie wzrosła nasza świadomość dotycząca roli jedzenia warzyw i owoców w budowaniu odporności.

Wyniki badań przeprowadzonych przez Krajowy Związek Grup Producentów Owoców i Warzyw, potwierdzają, że spożywanie świeżych owoców i warzyw jest dla Polaków coraz ważniejsze. Jedzenia ich nie łączą już tylko z kwestiami zdrowotnymi, ale także z doznaniami smakowymi.

Ważne także jest to, że chcemy sięgać po produkty sezonowe oraz lokalne, a ich przyrządzenie wydaje nam się mniej czasochłonne niż kiedyś. Niestety nadal jemy za mało owoców i warzyw, a tylko co piąty Polak ma wiedzę na temat tego, jakie ilości konkretnych produktów powinien jeść, aby jego dieta była zgodna z zaleceniami specjalistów.

Na podium, jako najczęściej spożywane owoce, znalazły się:

• jabłka – sięga po nie 98 proc. badanych, a w sezonie 17 proc. je codziennie lub prawie codziennie;
• truskawki – są jedzone przez 97 proc. ankietowanych, a w sezonie (każdego albo prawie każdego dnia) przez 14 proc.;
• czereśnie – spożywa 96 proc. przebadanych, ale już tylko 6 proc. sięga po nie codziennie w szczycie sezonu.

Wśród innych owoców, które często goszczą na naszych talerzach, ankietowani wymienili gruszki i maliny, wiśnie, borówki, czerwone i czarne porzeczki oraz aronię.

49 proc. Polaków w sezonie co najmniej raz w tygodniu je śliwki, 34 proc. borówkę, 30 proc. wiśnie. 25 proc. badanych spożywało w sezonie, co najmniej raz w tygodniu, czerwoną porzeczkę.

Jako najbardziej popularne i najczęściej spożywane warzywo ankietowani wymienili kolejno ziemniaki, pomidory i ogórki, które spożywane są przez 99-98 proc. ankietowanych. Inne popularne warzywa to cebula, marchewka i sałata, a także kalafior i kapusta.

Superfood, czyli superjedzenie, to termin odnoszący się do produktu o wyjątkowo dużej zawartości składników odżywczych, wśród nich wyróżnić można grupę superfruits, czyli superowoców. Jak wyjaśnia dr Dariusz Włodarek – dietetyk i żywieniowiec, Kierownik Zakładu Dietetyki Wydziału Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie:

Terminem tym określa się produkty rolne o potwierdzonej naukowo wysokiej zawartości związków biologicznie aktywnych, czyli pozytywnie wpływających na ciało i samopoczucie. Oddziałują korzystnie na poszczególne układy organizmu, jak i wspierają działanie komórek na poziomie strukturalnym. Są też bogatym źródłem antyoksydantów, będących istotnym elementem profilaktyki nowotworowej. Wiele superfruits odnajdziemy w sklepie także pod postacią przetworów.

Sondaż przeprowadzony przez firmę Kantar w marcu 2022 roku objął grupę 1002 Polaków. Ankietowani odpowiedzieli na pytanie o to, jakich mniej znanych, uprawianych w naszym kraju owoców, chcieliby spróbować.

Badani wykazali duże zainteresowanie spróbowaniem mniej popularnych owoców, bo aż 71 proc. zadeklarowało, że chętnie sięgnęłoby po nowe smaki. Wśród produktów, które wzbudziły największe zainteresowanie Polaków znalazły się:

1. Jagoda kamczacka – 21 proc. ankietowanych chciałby poznać jej smak. Lonicera caerulea var. kamtschatica to popularna odmiana wiciokrzewu sinego, znana także pod nazwami borówka kamczacka, jagoda kaukaska czy suchodrzew jadalny. Jej owoce mają podłużny kształt, a skórka i miąższ wyraźny niebieski kolor, smak określany jest jako słodko-kwaśny. Miano superfruit zawdzięcza m.in. zawartości witaminy C oraz właściwościom: przeciwzapalnym, antyoksydacyjnym, przeciwcukrzycowym oraz antyseptycznym.

   Spożywanie jagód kamczackich może pomóc w obniżeniu poziomu cholesterolu i trójglicerydów we krwi, a także wpłynąć pozytywnie na poziom ciśnienia krwi oraz hormonu TSH. W Polsce sezon na te owoce trwa przez dwa miesiące – czerwiec i lipiec. Mogą być jedzone na surowo: samodzielnie lub wykorzystane do przyrządzenia deserów czy koktajli, a także jako baza nalewek oraz innych przetworów.

2. Pigwa pospolita zaintrygowała 18 proc. biorących udział w sondażu. Cydonia oblonga Mill. to gatunek rośliny wieloletniej z rodziny różowatych, pochodzący z Azji, ale od wieków z powodzeniem uprawiany także w innych obszarach świata, w tym w Europie.

   Pigwa znana jest z dużej zawartości witaminy C, a także substancji o działaniu antyoksydacyjnym, chroniącym nasze komórki przed działaniem wolnych rodników. Ten twardy, kwaśny i cierpki owoc nie jest smaczny jedzony solo i na surowo. Sprawdza się za to idealnie jako dodatek do herbat, czy jako główny składnik nalewek i syropów.

3. Morwa biała to owoc, po który sięgnęłoby 15 proc. ankietowanych. Morus alba L. to średniej wielkości drzewo liściaste pochodzące z Chin, które uprawiane jest na całym świecie. W składzie jej owoców wyróżnia się zawartość witamin z grupy B: tiaminy, ryboflawiny, pirydoksyny oraz kwasów nikotynowego, fumarowego i palmitynowego.

   Wśród właściwości zdrowotnych morwy wymienia się m.in. obniżanie cholesterolu i poziomu cukru. Może być spożywana jako świeży owoc, w postaci kandyzowanej i suszonej. Na rynku dostępne są także herbaty i suplementy na bazie morwy.

4. Minikiwi – 14 proc. badanych chciałby poznać jego smak. Minikiwi to zwyczajowa nazwa pnącza, którego oryginalna nazwa to aktinidia ostrolistna (Actinidia arguta). Roślina ta daje niewielkie, gładkie owoce, przypominające kształtem i smakiem popularne kiwi. Jeszcze kilka lat temu nikt w Polsce nie słyszał o tych małych, zdrowych owocach, które rosną naturalnie w lasach południowo-wschodniej Azji, a od niedawna z powodzeniem są uprawiane w naszym kraju.

   Podobnie jak jagoda kamczacka, minikiwi jest dobrym źródłem witaminy C, cenione jest także za zawartość witaminy E, zwanej witaminą młodości, witaminy B8 oraz luteiny. W jej składzie znajdziemy działające przeciwnowotworowo polifenole, a także flawonoidy mające dobroczynne działanie dla układu krwionośnego. Minikwi można jeść jako samodzielną przekąskę, dodawać do sałatek, koktajli i deserów, nadaje się także jako składnik przetworów i nalewek.

5. Rokitnik zwyczajny zainteresował 11 proc osób biorących udział w sondzie. Hippophae rhamnoides występuje naturalnie w chłodniejszych rejonach Europy i Azji, głównie w okolicach nadmorskich – w Polsce spotkamy go m.in. nad Bałtykiem, ale także w niektórych miastach. Jego owoce to niewielkie jagody w kolorze pomarańczowym, o charakterystycznym kwaśnym smaku z gorzkimi i cierpkimi nutami.

   Jego właściwości lecznicze doceniane są od starożytności. Rokitnik bogaty jest w zarówno w witaminy i składniki mineralne, ale przede wszystkim doceniany jest jako bardzo silny antyoksydant. Ze względu na swój cierpki smak najlepiej smakuje po przetworzeniu – np. jako sok lub olej.

Źródło:

• Kantar: Najpopularniejsze warzywa i owoce 2021 roku Polskie Super Owoce
• Jagoda kamczacka, minikiwi, rokitnik – trzy najbardziej oczekiwane superowoce 2022 roku Polskie Super Owoce