Post przerywany zwiększa ryzyko rozwoju zaburzeń odżywiania u kobiet. Czy stosowanie „okna żywieniowego” może mieć wpływ na naszą psychikę?

Post przerywany (IF – intermittent fasting), inaczej nazywany dietą przerywanych postów lub postem okresowym, to sposób żywienia, który w ostatnich latach zyskał na popularności. Dodatkowo IF jest bardzo popularne wśród osób na diecie ketogenicznej, czyli polegającej na skrajnym ograniczeniu węglowodanów, a zwiększeniu podaży tłuszczy.

Sprawdź też: Fakty i mity na temat diety ketogenicznej

W związku z tak dużym zainteresowaniem dietą IF naukowcy postanowili przyjrzeć się temu, jak post przerywany wpływa na ryzyko powstawania zaburzeń odżywienia wśród nastolatków i młodych dorosłych. To bardzo ważna analiza, ponieważ do problemów z odżywianiem najczęściej dochodzi właśnie przed 35. rokiem życia.

Zaobserwowano, że stosowanie postu przerywanego w ciągu ostatnich 12 miesięcy wiązało się z większym ryzykiem rozwoju rożnego rodzaju zaburzeń odżywiania. Dodatkowo największe odchylenia od normy zaobserwowano u kobiet.

– Post przerywany, w szczególności wśród kobiet, był związany ze wszystkimi zachowaniami związanymi z zaburzeniami odżywiania, w tym objadaniem się, wymiotami, stosowaniem środków przeczyszczających i ćwiczeniami kompulsywnymi, podczas gdy wśród mężczyzn IF był związany głównie z kompulsywnymi ćwiczeniami – skomentował Kyle T. Ganson, główny autor badania.

Naukowcy postanowili przyjrzeć się, w jaki sposób stosowanie tzw. „okna żywieniowego” wpływa na psychikę i ryzyko pojawienia się zaburzeń odżywiania. Na potrzeby badania eksperci ocenili dane pochodzące z Canadian Study of Adolescent Health Behaviors od ponad 2,7 tys. nastolatków i młodych dorosłych. Wykazano, że przerywany post był bardzo popularny w tej grupie wiekowej.

Eksperci wykorzystali kwestionariusz zaburzeń odżywiania do zbadania zachowań zdrowotnych i ewentualnych odchyleń od normy. Ankieta dotyczyła ograniczeń dietetycznych, a także obaw dotyczących wagi, kształtu i wielkości jedzenia. Największe odchylenia zaobserwowano u kobiet.

– Dane z tego badania wskazują, że IF może być problematyczne i związane z ciężkimi i szkodliwymi postawami i zachowaniami związanymi z zaburzeniami odżywiania. Pracownicy służby zdrowia muszą być świadomi tych potencjalnie skorelowanych zachowań, a także zrozumieć współczesne trendy żywieniowe, takie jak post przerywany, które są powszechnie omawiane wśród młodych ludzi, szczególnie w mediach społecznościowych – dodali autorzy badania.

Naukowcy są zgodni, że wyniki analiz potwierdzają wpływ stosowania postu przerywanego na psychikę. Jednak konieczne są dalsze i szersze prace, które pozwoliłyby lepiej zrozumieć uzyskane zależności. Dodatkowo eksperci mają wątpliwości, czy przerywany post powoduje zaburzenia odżywiania, czy jednak jest to sytuacja odwrotna.

Post przerywany to nic innego jak stosowanie naprzemiennie dni z normalną liczbą kalorii, a deficytem kalorycznym. Według Ekspertów ds. Żywienia o IF mówimy wtedy, gdy przynajmniej 2 dni w tygodniu są z niższym deficytem kalorycznym lub nawet na głodówce niż reszta dni. Okres, w którym spożywa się normalną liczbą kalorii, nazywany jest „oknem żywieniowym”.

Wyróżnia się kilka rodzajów postu przerywanego, a do najpopularniejszych zalicza się:

• metoda 5:2 – polega na spożywaniu normalnych posiłków przez 5 dni, a 2 dni spożywa się nie więcej niż 600 kcal przez mężczyzn lub 500 kcal przez kobiety. Dni głodówkowe mogą następować po sobie lub być rozdzielone dniem z normalnym żywieniem,
• metoda 16:8, czyli dieta 8-godzinna lub protokół Leangains – posiłki można spożywać przez wyznaczone 8 godzin w ciągu dnia, a przez 16 godzin się pości,
• metoda 6:1, inaczej „Eat-Stop-Eat” – ścisły post stosuje się przez 24 godziny 1-2 razy w tygodniu,
• metoda 1:1 – polega na tym, że co drugi dzień w tygodniu spożywa się jedynie 500 kcal.

Sprawdź też: Dieta po 40. roku życia. Co jeść, aby zachować figurę na dłużej?

Stosowanie postu przerywanego pod czujnym okiem dietetyka lub trenera żywieniowego może przynieść wiele korzyści, pod warunkiem że nie ma przeciwwskazań do takich czasowych głodówek.

Jakie korzyści można osiągnąć stosując IF? Wśród głównych zalet można wymienić:

• utratę zbędnych kilogramów,
• przyspieszenie metabolizmu,
• regulację rytmu wypróżnień i redukcję zaparć,
• przyspieszenie detoksykacji organizmu,
• poprawę samopoczucia.

Warto wspomnieć, że stosowanie postu przerywanego może również przynieść niekorzystne skutki. Jak podają autorzy badania, stosowanie diety IF może przyczyniać się do rozwoju zaburzeń odżywiania. Dodatkowo długotrwałe stosowanie postu przerywanego często powoduje ból i zawroty głowy, a nawet może przyczyniać się do rozwoju niedokrwistości, problemów z trawieniem i osłabieniem odporności.

Mimo popularności postu przerywanego i korzyści, jakie mogą z niego wynikać, nie wszyscy powinni go stosować. Ze względu na czasowe głodówki nie zaleca się go kobietom ciężarnym. Inne przeciwwskazania obejmują:

• dzieci i młodzież poniżej 18. roku życia,
• osoby starsze,
• osoby przewlekle chore,
• osoby po operacjach chirurgicznych,
• osoby przyjmujące stale leki,
• pacjentów onkologicznych,
• chorych na cukrzycę,
• chorych na nadczynność tarczycy.

Źródło: Intermittent fasting is not always healthy, may lead to disordered eating, study finds Medical News Today